1. Một số nguyên nhân khiến trẻ suy dinh dưỡng còi xương 

Trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi hoặc còi xương suy dinh dưỡng thường gặp ở trẻ em dưới 3 tuổi do nhiều lý do khác nhau. Trẻ bị suy dinh dưỡng thường do sự kết hợp của nhiều nhân tố, như:

• Dinh dưỡng: Cha mẹ khi nuôi dạy con cái bị thiếu kiến thức, không bổ sung đầy đủ cả về lượng và chất.

• Bệnh tật: Do trẻ nhiều lần mắc các bệnh đường tiêu hóa, hô hấp, viêm phổi, kiết lỵ, sởi,...

• Dị tật bẩm sinh: hở hàm ếch, sứt môi, tim bẩm sinh, trẻ sinh non,...

• Tài chính gia đình eo hẹp.

Phụ huynh phải theo dõi cân nặng của trẻ thường xuyên và so sánh với biểu đồ tăng trưởng để biết được con mình có nguy cơ bị còi xương hay không. Nếu bé không tăng cân trong 2 đến 3 tháng liên tiếp, thì mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế uy tín để tìm hiểu nguyên nhân.

Trẻ nhỏ nhẹ cân, suy dinh dưỡng có rất nhiều lý do

2. Những điều cần lưu ý trong cách nấu ăn cho trẻ thấp còi

• Nếu trẻ còn uống sữa mẹ, cần cho trẻ bú đúng cữ : 3 giờ/ bữa, mỗi cữ bú không quá 30 phút, kể cả vào ban đêm. Nếu mẹ bị thiếu hoặc mất sữa thì nên cho trẻ dùng thêm sữa công thức, tùy theo độ tuổi của trẻ.

• Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên đã bắt đầu ăn dặm, mẹ cần đảm bảo cung cấp đủ năng lượng và đủ nhóm thực phẩm theo lứa tuổi cho trẻ, chế biến đa dạng thức ăn, nấu chín kỹ và ăn ngay.

• Bổ sung chất béo vào thức ăn của trẻ: Chất béo chứa năng lượng gấp đôi chất đạm, sẽ giúp trẻ tăng cân và giúp hấp thu vitamin D, E.

• Tăng cường cho trẻ ăn thêm các bữa phụ bằng trái cây và sữa chua.

• Tuyệt đối không ép trẻ ăn, để trẻ ăn theo nhu cầu và nếu bé không thích nên kết thúc bữa ăn và cho trẻ ăn bổ sung vào bữa kế tiếp. Cha mẹ thường nóng giận vì con không chịu ăn sẽ khiến trẻ càng khóc lóc, sợ hãi, nôn trớ lại càng phản tác dụng hơn.

3. Những thực đơn cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi đầy dinh dưỡng

3.1. Cháo chim cút

Chuẩn bị:

• 10 gam gạo nếp

• Gạo tẻ: 20 gam

• Chim cút: 1con

• Đậu xanh: 10 gam

• 30 gam vỏ quýt khô

• Dầu ăn, gia vị

Thực hiện:

• Chim cút sau khi được làm sạch thì bỏ đầu, chân và ruột chỉ lấy phần thân. Ướp thêm gia vị khoảng 20 phút.

• Rửa sạch vỏ quýt, xay thành bột rồi trộn với gạo nếp, gạo tẻ, đậu xanh, sau đó nhồi vào phần bụng chim.

• Cho tất cả vào nồi, thêm chút nước và nấu thành cháo.

Cháo chim cút cung cấp nhiều dưỡng chất giúp hệ tiêu hóa hấp thu thức ăn tốt hơn, cải thiện bệnh suy dinh dưỡng. Tuy nhiên, để tránh sự nhàm chán thì mẹ nên đa dạng thêm các món ăn khác trong ngày, trong tuần cho trẻ. 

Giúp trẻ còi xương tăng cân hiệu quả bằng cháo chim cút

3.2. Cháo ếch

Nguyên liệu:

• Ếch: 1 con

• Gạo tẻ: 30 gam

• Cà rốt: 30 gam

• Dầu ăn, gia vị

Cách làm:

• Ếch rửa sạch, bỏ đầu, nội tạng và chân, ướp gia vị 20 phút cho ngấm đều.

• Sau khi làm sạch cà rốt, cắt ra thành từng miếng vừa ăn.

• Cho ếch và gạo vào nồi nấu cháo. Khi cháo sôi, cho cà rốt vào đun nhỏ lửa. Sau khi cháo chín, múc ra bát và thêm một chút dầu ăn, sau đó để nguội bớt rồi mới cho trẻ ăn.

• Mỗi ngày cho trẻ ăn 1 lần, thực hiện liên tiếp từ 5 - 10 ngày để giảm thiểu tình trạng trẻ lười ăn.

3.3. Gan gà hấp

Nguyên liệu:

• Gan gà: 150 gam

• Phục linh: 10 gam

• Dầu ăn, gia vị

Thực hiện:

• Sau khi rửa sạch, cắt gan gà thành từng miếng vừa ăn, rồi nêm chút gia vị.

• Gan gà trộn với phục linh đã được xay nhuyễn.

• Hấp hỗn hợp trong nồi cách thủy cho đến khi chín

• Thực hiện khoảng  5 - 10 ngày và nỗi ngày cho trẻ dùng 1 lần. Tốt nhất là cho trẻ ăn món này khi đói, các mẹ có thể thay bằng gan heo nếu con mình không thích ăn gan gà.

3.4. Tim heo nấu cháo

Chuẩn bị:

• 100 gr tim lợn

• Nửa quả hạt cau

• Gạo nếp: 50gr

• Dầu ăn, gia vị

Thực hiện:

• Sau khi rửa sạch, tim lợn thái nhỏ và ướp gia vị 10 phút rồi xào chín.

• Giã nhỏ hạt cau, thêm một chút nước khoảng 300ml.

• Bắc nồi lên bếp, cho nước hạt cau nấu cùng gạo nếp cho đến khi thành cháo

• Cho tim lợn đã xào khi cháo gần chín, nấu tiếp cho đến khi cháo sôi trở lại thì múc ra bát, cho một chút dầu ăn và để nguội bớt rồi cho bé ăn.

• Cho bé ăn cháo ngày 2 lần và dùng cách ngày. Tiếp tục ăn cháo trong vài tuần liền để giúp cân nặng của trẻ tăng lên.

Bổ sung vào thực đơn cho trẻ nhẹ cân món cháo tim heo

3.5. Cháo cá lóc

Chuẩn bị:

• Gạo nếp: 25gr

• 25 gam gạo tẻ

• 300 gr cá lóc

• Gia vị và dầu ăn

Thực hiện:

• Sau khi làm sạch, mang cá lóc luộc chín, lấy thịt và ướp gia vị.

• Giã nhỏ xương cá rồi lọc lấy khoảng 300ml nước.

• Cho gạo vào nồi với nước hầm xương cá, nấu thành cháo.

• Khi cháo chín tới, cho cá vào nồi, đảo đều, khi cháo sôi lần nữa thì tắt bếp. 

• Múc cháo cá lóc ra bát để nguội và và thêm một chút dầu ăn trước khi dùng.

• Nên cho trẻ dùng cháo cá lóc khi còn nóng. Ăn cách ngày, hai lần một ngày khi trẻ đói. Dùng cháo liên tiếp khoảng 2 tuần, nghỉ 1 tuần rồi tiếp tục

3.6. Cháo trứng

Nguyên liệu:

• Đậu xanh: 20 gam

• Đậu đen: 20 gam

• Trứng gà ta: 1 quả 

• Gạo nếp: 20 gam

• Dầu olive và gia vị

Thực hiện:

• Xay gạo nếp, đậu xanh và đậu đen thành bột.

• Hòa bột năng với 300ml nước rồi bắc lên bếp đun sôi ở lửa nhỏ.

• Sau khi cháo chín, đập trứng gà vào nồi, khuấy đều, nêm chút hạt nêm cho vừa miệng trẻ ăn.

• Múc ra bát, thêm một chút dầu ô liu và để nguội bớt sau đó là dùng được.

• Nên cho trẻ dùng khi cháo còn nóng, mỗi ngày ăn 1 lần và duy trì khoảng 4 tuần.

Cháo trứng giúp cải thiện tình trạng bé bị còi xương

3.7. Cháo ý dĩ

Nguyên liệu:

• Ý dĩ: 50 gam

• Hạt sen: 50 gam

• Cơm trắng: 30 gam

• Đường: 10 gam

Thực hiện:

• Ngâm qua đêm hạt sen với nước cốt chanh, hôm sau hong thật khô rồi nghiền thành bột.

• Xay ý dĩ thành bột rồi cho tất cả vào cùng gạo và nước để nấu thành cháo. Sau khi cháo chín cho đường vào khuấy đều rồi tắt bếp.

• Nên cho trẻ dùng cháo ý dĩ khi còn nóng, dùng ngày 3 lần, duy trì trong 10 - 20 ngày để có hiệu quả tốt nhất.

3.8. Thịt cóc nấu cháo

Chuẩn bị:

• 50 gr thịt cóc

• Bột gạo tẻ: 50 gam

• Bột gạo nếp: 20 gam

• 20 gam bột củ mài

• Gia vị, dầu ăn. 

Thực hiện:

• Chọn những con cóc vàng, chỉ lấy phần thân và đùi, rửa sạch nhiều lần, xao vàng hoặc nướng chín rồi xay thành bột.

• Cho bột gạo nếp, bột gạo tẻ, bột củ mài và lượng nước thích hợp rồi đun sôi trên lửa nhỏ.

• Cháo chính cho vào nồi thịt cóc, đảo đều tay, sôi thì tắt bếp, múc ra chén và thêm dầu ăn.

• Mẹ có thể nêm thêm muối vào cháo cho vừa ăn trước khi cho bé dùng. Mỗi ngày cho bé ăn 3 lần và duy trì khoảng 5 ngày, sau đó nghỉ ăn 5 ngày.

Cháo cóc giúp trẻ suy dinh dưỡng tăng cân hiệu quả

Bên cạnh việc áp dụng thực đơn cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi vào các bữa ăn. Mẹ cần bổ sung cho trẻ các loại thực phẩm bổ sung có chứa lysine, các khoáng chất vi lượng cần thiết và các vitamin như kẽm, selen, crom, vitamin B để đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Đồng thời, các vitamin này còn gia tăng hấp thu chất dinh dưỡng, hỗ trợ tiêu hóa tốt, khắc phục chứng biếng ăn và giúp trẻ nhỏ ăn uống được ngon miệng.  

Trên đây là một số thực đơn cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng, cải thiện chiều cao và tăng cân hiệu quả. Các bậc phụ huynh lưu ý rằng việc cải thiện tình trạng còi xương cho bé thường diễn ra trong thời gian dài, vì vậy cha mẹ phải kiên nhẫn đồng hành cùng trẻ. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về chế độ dinh dưỡng và có nhu cầu đặt lịch thăm khám, Quý khách hãy gọi đến tổng đài bệnh viện Đa khoa MEDLATEC 1900 56 56 56 để được tư vấn thêm.