1. Polyp đại tràng và sự tiến triển sang khối u ác tính

1.1. Polyp đại tràng là gì?

Polyp đại tràng là khối u có nhiều kích thước khác nhau hình thành trên lớp niêm mạc bên trong đại tràng hoặc trực tràng. Kích thước khối polyp có thể từ vài mm đến vài cm và hầu hết là lành tính, chỉ một số loại polyp đại tràng có thể phát triển thành ung thư, gọi là polyp ác tính. 

Các polyp xuất hiện trong đại tràng

1.2. Sự tiến triển của polyp đại tràng thành khối u ác tính

Polyp đại tràng thường mất nhiều năm để tiến triển thành khối u ác tính. Ở giai đoạn đầu, triệu chứng thường không rõ ràng. Nếu không được phát hiện để điều trị ngay, polyp ác tính có thể xâm lấn mô lân cận và di căn đến các cơ quan khác.

Nguy cơ phát triển polyp đại tràng ác tính thường xảy ra trong các trường hợp:

- Polyp trên 1cm có khả năng phát triển thành tế bào ung thư cao hơn so với polyp nhỏ dưới 5mm.

- Polyp tuyến nhung mao, polyp răng cưa lớn có nguy cơ ung thư cao hơn.

- Người có nhiều polyp (đặc biệt là từ 10 polyp trở lên) có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao hơn.

- Hội chứng đa polyp gia đình (FAP) có thể gây ung thư đại tràng sớm nếu không được điều trị.

- Tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng hoặc polyp đại tràng, nguy cơ tiến triển polyp đại tràng ác tính sẽ cao hơn.

- Người có lối sống không lành mạnh với thói quen ăn thực phẩm chế biến sẵn, ăn nhiều thịt đỏ hoặc ít chất xơ, nghiện thuốc lá hoặc bia rượu, béo phì, vận động ít,... có nguy cơ cao dẫn đến sự hình thành và phát triển của polyp đại tràng ác tính.

Sự tiến triển của polyp thành khối u đại tràng ác tính

2. Triệu chứng của polyp đại tràng ác tính là gì và phương pháp chẩn đoán?

2.1. Triệu chứng có thể xuất hiện ở bệnh nhân polyp đại tràng ác tính

Thông thường, một polyp đại tràng có thể mất 5 - 10 năm hoặc hàng chục năm để phát triển thành khối u ác tính. Tuy nhiên, quá trình này ở một số người có thể diễn ra nhanh hơn, nhất là nhóm người có yếu tố nguy cơ cao. Phát hiện để loại bỏ sớm polyp là giải pháp tốt nhất để ngăn chặn sự tiến triển thành khối u ác tính ở đại trực tràng.

Polyp đại tràng ác tính thường phát triển âm thầm, ít khi gây nên triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khi polyp tăng kích thước hoặc bắt đầu xâm lấn sang các cơ quan khác, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng polyp đại tràng ác tính sau đây:

- Đại tiện có máu sẫm màu hoặc máu tươi trong phân. Cũng có trường hợp không nhìn thấy máu trong phân bằng mắt thường nhưng xét nghiệm phân lại phát hiện ra máu ẩn.

- Bị tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài mà không rõ nguyên nhân.

- Luôn cảm thấy đại tiện không hết phân, phân thường nhỏ.

- Đau bụng âm ỉ hoặc đau quặn thành từng cơn khó chịu.

- Sút cân nhanh chóng và đột ngột mà không rõ lý do.

- Thường xuyên chán ăn, mệt mỏi.

- Có biểu hiện thiếu máu do mất máu trong quá trình chảy máu vi thể ở đại tràng. Các biểu hiện thiếu máu bao gồm: chóng mặt, da xanh, mệt mỏi,...

2.2. Phương pháp chẩn đoán polyp đại tràng ác tính là gì?

Polyp đại trực tràng được bác sĩ kết luận là ác tính nếu trong mẫu sinh thiết có sự hiện diện của tế bào ung thư. Nếu tổn thương xâm lấn dưới niêm mạc, nguy cơ lan rộng sẽ cao hơn. Trước khi đưa ra chẩn đoán, người bệnh sẽ được thực hiện các kiểm tra đánh giá toàn thân như:

- Xét nghiệm máu ẩn trong phân

Xét nghiệm này được thực hiện nhằm tìm kiếm lượng máu nhỏ trong phân không thể phát hiện bằng mắt thường. Nếu có kết quả dương tính, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi đại tràng để có căn cứ chẩn đoán chính xác hơn.

- Nội soi đại tràng 

Hình ảnh nội soi giúp bác sĩ quan sát toàn bộ bên trong đại tràng, xác định vị trí tổn thương, số lượng và kích thước của polyp. Nếu nhận thấy sự xuất hiện của polyp, bác sĩ sẽ lấy mẫu sinh thiết để kiểm tra xem trong đó có tế bào ung thư không.

- Chụp CT-Scanner đại tràng

Hình ảnh 3D của đại tràng thu được từ chụp CT-Scanner giúp bác sĩ quan sát, phát hiện các tổn thương bất thường.

- Sinh thiết mô 

Trong quá trình nội soi đại tràng bác sĩ sẽ lấy mẫu mô từ polyp để kiểm tra dưới kính hiển vi. Phương pháp này giúp xác định chính xác polyp có phải là khối u ác tính không.

Nếu kết quả sinh thiết xác định polyp đại tràng ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện thêm các kiểm tra khác như chụp MRI, chụp CT để xác định mức độ lan rộng và giai đoạn của bệnh ung thư. Từ kết quả của những kiểm tra này, bác sĩ sẽ cân nhắc phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng.

Khi nghi ngờ triệu chứng polyp đại tràng ác tính, người bệnh cần đi thăm khám để được chẩn đoán đúng

Triệu chứng của polyp đại tràng ác tính có thể âm thầm hoặc rõ ràng ở từng bệnh nhân tùy vào mức độ tiến triển. Để tránh tình trạng phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, tốt nhất mỗi cá nhân nên đi tầm soát định kỳ hoặc khám bác sĩ chuyên khoa khi:

- Rối loạn tiêu hóa trong khoảng thời gian dài.

- Đại tiện có máu không xác định được căn nguyên.

- Sút cân nhanh chóng và thường xuyên ở trạng thái mệt mỏi.

- Tiền sử gia đình đã có người mắc polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng.

- Độ tuổi trên 50 tuổi - độ tuổi có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư đại tràng.

Hy vọng những thông tin được đề cập trên đây sẽ giúp quý khách hàng lưu tâm, không bỏ qua các triệu chứng của polyp đại tràng ác tính để được chẩn đoán đúng và kịp thời điều trị bệnh lý này.

Đối với bệnh lý đường tiêu hóa, hiện MEDLATEC đang triển khai chương trình ưu đãi tại các bệnh viện, phòng khám thuộc hệ thống tại Hà Nội (từ 1/3/2025 đến hết 31/3/2025):

- Miễn phí khám và tư vấn bệnh lý.

- Giảm 50% phí dịch vụ nội soi tiêu hóa.

Quý khách hàng cần tìm hiểu chi tiết về chương trình ưu đãi, đặt lịch thăm khám và tầm soát bệnh polyp đại tràng ác tính, hãy liên hệ Hotline của Hệ thống Y tế MEDLATEC: 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ xác nhận lịch khám nhanh chóng.