1. Khái quát nguyên nhân gây viêm não mô cầu

Viêm não mô cầu nguyên nhân chính do sự tấn công của vi khuẩn Neisseria meningitidis. Vi khuẩn này thường ký sinh trong vùng hầu họng và mũi mà không gây triệu chứng. Tuy nhiên, khi xâm nhập vào máu, Neisseria meningitidis lại gây ra nhiễm trùng huyết và viêm màng não.

Bệnh viêm não mô cầu lây qua đường hô hấp qua tiếp xúc với dịch mũi, nước bọt của người mang vi khuẩn. Các yếu tố nguy cơ gây nên bệnh gồm: Suy yếu miễn dịch, tiếp xúc với người bệnh qua hô hấp hoặc dịch tiết, sống trong môi trường đông đúc,...

Viêm não mô cầu tấn công hệ thần kinh, khiến người bệnh đối mặt với sự nguy hiểm cho sự sống

2. Hiện tượng tử ban não mô cầu và các triệu chứng liên quan 

2.1. Tử ban não mô cầu là như thế nào?

Tử ban não mô cầu là một trong các dấu hiệu sớm của bệnh viêm não mô cầu. Đây là các nốt ban xuất hiện dưới da do hiện tượng chảy máu mao mạch khi cơ thể bị vi khuẩn Neisseria meningitidis tấn công.

Đặc điểm của nốt tử ban não mô cầu là:

- Ban màu đỏ, tím hoặc nâu sẫm.

- Kích thước nhỏ như đầu đinh ghim hoặc lớn thành mảng.

- Ban có bờ nham nhở, không tròn, hình thái không cố định (kiểu hình sao, hình bản đồ).

- Ban thường thấy ở tay, chân, ngực và đôi khi cũng có trên mặt.

- Không mất đi khi dùng tay ấn nhẹ.

- Ban có thể lan nhanh và chuyển sang tím sẫm, gây hoại tử mô.

2.2. Các triệu chứng khác cảnh báo viêm não mô cầu

Ngoài tử ban não mô cầu, người bệnh còn xuất hiện các triệu chứng khác như:

- Nhiệt độ cơ thể tăng nhanh gây sốt cao đột ngột kèm cơn rét run.

- Đầu đau nhói hoặc nhức dữ dội, dùng thuốc giảm đau thông thường không thuyên giảm.

- Buồn nôn, nôn khan.

- Co giật, cứng cổ.

Tử ban não mô cầu có thể gây hoại tử da

3. Biến chứng nguy hiểm cần cảnh giác với viêm não mô cầu

Viêm não mô cầu với triệu chứng tử ban não mô cầu có diễn biến nhanh chóng, dễ dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời như:

3.1. Sốc nhiễm trùng

Sốc nhiễm trùng là biến chứng nguy hiểm nhất khi vi khuẩn não mô cầu lan vào máu, gây nhiễm trùng toàn thân. Tình trạng này dẫn đến suy đa cơ quan. Nếu không được điều trị khẩn cấp, trong vòng 24 - 48 giờ sau khi triệu chứng xuất hiện, người bệnh có thể tử vong.

3.2. Hoại tử da và mô

Tử ban não mô cầu nặng có thể gây tổn thương mạch máu dưới da, khiến cho các vùng da bị ảnh hưởng xảy ra tình trạng hoại tử. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân còn phải cắt bỏ phần cơ thể bị tổn thương như ngón tay, ngón chân hoặc cả chi để bảo toàn sự sống.

3.3. Viêm màng não mủ

Nhiễm trùng màng não cũng có thể gây ra biến chứng viêm màng não mủ với các triệu chứng như cứng cổ, đau đầu dữ dội, co giật. Nếu không được điều trị ngay, não bệnh nhân có thể tổn thương vĩnh viễn. Người bệnh bị mất thính lực hoàn toàn và gặp phải vấn đề thần kinh khác.

4. Chẩn đoán và điều trị viêm não mô cầu như thế nào?

4.1. Chẩn đoán

Việc chẩn đoán viêm não mô cầu cần được thực hiện nhanh chóng và chính xác để người bệnh được điều trị sớm nhất. Các bước chẩn đoán bao gồm:

- Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ tiến hành quan sát, xem xét triệu chứng tử ban não mô cầu và các biểu hiện khác như đau đầu, cứng cổ, rối loạn ý thức,... 

- Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu giúp xác nhận sự hiện diện của vi khuẩn Neisseria meningitidis nếu bệnh nhân bị nhiễm trùng huyết.

- Chọc dò dịch não tủy

Đây là phương pháp chẩn đoán chuyên sâu nhằm xác định sự hiện diện của vi khuẩn trong dịch não tủy. Kết quả xét nghiệm dịch não tủy sẽ cho thấy các dấu hiệu nhiễm trùng như tăng bạch cầu hoặc bất thường protein.

- Xét nghiệm PCR

Công nghệ PCR được sử dụng để phát hiện DNA của vi khuẩn, cho phép chẩn đoán nhanh và chính xác ngay cả khi vi khuẩn chưa phát triển đủ số lượng trong mẫu máu hoặc dịch não tủy.

Xét nghiệm PCR chẩn đoán đúng viêm não mô cầu

4.2. Điều trị

Khi đã có kết quả chẩn đoán chính xác, bệnh nhân cần được thực hiện điều trị ngay lập tức để ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng và giảm nguy cơ tử vong:

- Điều trị kháng sinh

Dùng kháng sinh tiêm tĩnh mạch được áp dụng đầu tiên trong điều trị viêm não mô cầu với mục đích tiêu diệt vi khuẩn Neisseria meningitidis. Bác sĩ có thể tiêm kháng sinh ceftriaxone, penicillin G, ampicillin,....

Kháng sinh cần được sử dụng ngay khi có nghi ngờ viêm não mô cầu, thậm chí trước khi có kết quả xét nghiệm, để ngăn chặn khả năng tiến triển của bệnh.

- Điều trị triệu chứng

Người bệnh sẽ được dùng thuốc hạ sốt để kiểm soát tình trạng sốt cao, dùng thuốc giảm đau để bớt khó chịu và truyền dịch để duy trì huyết áp ổn định, cải thiện tuần hoàn máu.

- Chăm sóc đặc biệt

Đối với trường hợp nặng, bệnh nhân cần được điều trị tại phòng chăm sóc đặc biệt với các biện pháp như thở máy, lọc máu.

Sau khi đã điều trị giai đoạn cấp tính, bệnh nhân cần được theo dõi sát sao để phát hiện và điều trị sớm các biến chứng lâu dài như tổn thương thần kinh, hoại tử da.

Tử ban não mô cầu là triệu chứng cảnh báo sự xuất hiện của bệnh viêm não mô cầu. Nếu biết để nhận diện ngay, người bệnh có thể đến cơ sở y tế để thực hiện các kiểm tra, chẩn đoán và điều trị sớm, giảm thiểu được biến chứng và nguy cơ tử vong.

Hy vọng, sau những chia sẻ ở trên, quý khách hàng có thể nhận diện sớm bệnh lý này để không chậm trễ trong việc điều trị bệnh. Nếu cần bất cứ sự hỗ trợ y tế nào, quý khách hàng hãy liên hệ Hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được giúp đỡ nhanh chóng.