Quản lý chất xét nghiệm tại Việt Nam 

Thực tế tại các cơ sở y tế cho thấy kết quả các chẩn đoán lâm sàng đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán, điều trị và theo dõi sức khỏe cho người bệnh. Trong đó riêng xét nghiệm, yêu cầu về quản lý chất lượng được chú trọng hơn cả. Việc quản lý quy trình xét nghiệm nghiêm túc tại các phòng xét nghiệm ở cơ sở y tế mang đến cho bệnh nhân kết quả tối ưu, tiết kiệm chi phí cho người bệnh, cơ sở y tế và đặc biệt góp phần điều trị tích cực cho người bệnh. 

Quản lý chất lượng xét nghiệm thực chất là các hoạt động phối hợp để định hướng và kiểm soát phòng xét nghiệm về chất lượng xét nghiệm, trong đó bao gồm lập kế hoạch, kiểm soát, bảo đảm và cải tiến chất lượng xét nghiệm tại phòng xét nghiệm đang hoạt động trong cơ sở y tế. 

Theo đó, tất cả các khía cạnh trong hoạt động của phòng xét nghiệm cần được xác định, kiểm soát để đảm bảo chất lượng. Toàn bộ quá trình này tạo nên một hệ thống quản lý chất lượng xét nghiệm của phòng xét nghiệm cận lâm sàng.  

Cơ sở y tế có phòng xét nghiệm thực hiện hệ thống quản lý chất lượng xét nghiệm thực hiện theo các văn bản pháp quy về vấn đề này đã được quy định bởi Bộ Y tế. Cụ thể phòng xét nghiệm sẽ thực hiện: 

• Xây dựng, thực hiện Sổ tay chất lượng; 
• Tuân thủ chính sách, mục tiêu chất lượng; 
• Đạt tiêu chuẩn bộ chỉ số chất lượng; 
• Xây dựng mạng lưới quản lý chất lượng; 
• Triển khai các chương trình đào tạo chất lượng, chương trình đánh giá năng lực;  
• Thực hiện nội kiểm tra, ngoại kiểm tra nội, ngoại bộ định kỳ, ngoại kiểm thay thế. 

Để xây dựng và thiết lập được hệ thống quản lý chất lượng xét nghiệm đối với các cơ sở y tế, Phó Giáo sư, Tiến sĩ , Bác sĩ Vũ Quang Huy - Giám đốc Trung tâm kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm y học - Bộ Y tế trực thuộc Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh tại  Hội nghị khoa học thường niên MEDLATEC Group cho biết đó là một chặng đường gian nan và nhiều thử thách.  

Từ năm 2010, các Chương trình Hành động Quốc gia nâng cao năng lực quản lý xét nghiệm đã được tổ chức là bước đầu hình thành quản lý xét nghiệm cụ thể tại các cơ sở y tế nòng cốt của Việt Nam lúc bấy giờ. 

Đến năm 2013, Thông tư số 01 về Quản lý chất lượng cơ sở xét nghiệm được ra đời hướng dẫn thực hiện quản lý chất lượng xét nghiệm tại các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc. Hệ thống quản lý chất lượng xét nghiệm tiếp tục được nâng cao với tiêu chí  đánh giá chất lượng xét nghiệm 2429 được xây dựng, cụ thể hóa quản lý xét nghiệm y khoa bằng bộ tiêu chí khắt khe, nghiêm túc nhằm chuẩn hóa chất lượng xét nghiệm cận lâm sàng tại các cơ sở y tế.  

Từ đó đến nay, tại mỗi cơ sở y tế triển khai phòng xét nghiệm trên toàn quốc không ngừng nâng mức chất lượng, xây dựng và đánh giá chất lượng dựa trên Tiêu chí  đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm y học đã xây dựng.  

Phó Giáo sư, Tiến sĩ , Bác sĩ Vũ Quang Huy - Giám đốc Trung tâm kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm y học - Bộ Y tế trực thuộc Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh tại Hội nghị khoa học thường niên MEDLATEC Group

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Quang Huy cho biết thêm: Tiêu chí 2429 là tiêu chuẩn cao nhất quản lý chất lượng xét nghiệm trong nước tính đến hiện tại. Bên cạnh đó, hiện nay song song thực hiện tiêu chí quản lý chất lượng xét nghiệm trong nước, nhiều đơn vị y tế quản lý chất lượng xét nghiệm theo tiêu chuẩn Quốc tế. Có thể nhắc đến các tiêu chuẩn quốc quản lý Hệ thống chất lượng xét nghiệm đang được áp dụng tại Việt Nam như ISO 15189, CAP - Chứng chỉ chất lượng của Hiệp hội các Nhà bệnh lý học của Mỹ (College of American Pathologist) về công tác Quản lý chất lượng của phòng xét nghiệm y học,... Điển hình phải nói đến là MEDLATEC - đơn vị xét nghiệm y khoa hàng đầu tại Việt Nam. 

Trung tâm Xét nghiệm MEDLATEC quyết tâm quản lý chất lượng và thực hiện thành công  

Tại phần báo cáo của Tiến sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Quế - Giám đốc Trung tâm Xét nghiệm MEDLATEC trong Hội nghị Quản lý chất lượng và Phòng chống COVID-19 chiều ngày 18/2/2022, cho biết quản lý chất lượng tại phòng xét nghiệm là một quá trình, không phải tại một thời điểm nhất định hay một công việc nhỏ lẻ. Và để thực hiện quá trình này thì việc quản lý chất lượng là xuyên xuốt trước, trong và sau xét nghiệm. Mỗi một khâu trong xét nghiệm nếu không được quản lý và thực hiện nghiêm túc sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Bởi vậy mà mỗi một thành tố góp phần cấu thành một xét nghiệm chính xác, tại MEDLATEC đều có đầu mối cán bộ y tế được đào tạo, thực hiện và quản lý chất lượng nghiêm ngặt. 

Tiến sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Quế - Giám đốc Trung tâm xét nghiệm MEDLATEC báo cáo về Quản lý chất lượng xét nghiệm thực hiện tại MEDLATEC

Để thực hiện quản lý chất lượng xét nghiệm trơn tru, đúng cách, bên cạnh tuân thủ các văn bản pháp quy liên quan đến xét nghiệm thì Sổ tay chất lượng của MEDLATEC được xây dựng theo ISO gồm 10 yêu cầu về quản lý và 15 yêu cầu kỹ thuật. Đồng thời tham khảo và điều chỉnh Sổ tay chất lượng của Tổ chức Y tế thế giới khi MEDLATEC chuẩn bị cho chứng chỉ CAP. Từ Sổ tay chất lượng này, MEDLATEC đưa ra được mục tiêu chất lượng và chính sách chất lượng cho xét nghiệm. Từ mục tiêu chất lượng, MEDLATEC đưa ra được bộ chỉ số chất lượng - được cụ thể hóa để đưa vào hoạt động triển khai và thực hiện xét nghiệm tại trung tâm xét nghiệm. 

Theo đó, tại các trung tâm xét nghiệm ở bệnh viện, phòng khám hay các chi nhánh của MEDLATEC sẽ được thực hiện quản lý theo mạng lưới quản lý chất lượng được thực hiện bởi hệ thống nhân sự của MEDLATEC.  

MEDLATEC là 1 trong 8000 phòng xét nghiệm toàn thế giới của 53 quốc gia và là đơn vị y tế đầu tiên của Việt Nam nhận được chứng chỉ CAP

Thành công đạt được, MEDLATEC là đơn vị y tế đầu tiên tìm hiểu và thực hiện chứng chỉ CAP của cả nước sau 2 năm không ngừng cố gắng, ngày 7/1/2022 là 1 trong 8000 phòng xét nghiệm toàn thế giới của 53 quốc gia và là đơn vị y tế đầu tiên của Việt Nam nhận được chứng chỉ CAP - Chứng chỉ của Hoa Kỳ về tiêu chuẩn chất lượng xét nghiệm hàng đầu thế giới. MEDLATEC khẳng định năng lực của mình trong xét nghiệm y khoa. 

Thành tựu này khẳng định sự cố gắng bền bỉ của đội ngũ y tế MEDLATEC trên con đường quản lý chất lượng xét nghiệm. Chắc chắn đây không phải là kết quả cuối cùng trong hệ thống quản lý chất lượng của MEDLATEC, mà là tiền đề thể hiện sự nghiêm túc thực hiện và quản lý chất lượng xét nghiệm định kỳ, cũng như nhiều hơn nữa trong tương lai của MEDLATEC nói riêng và xét nghiệm y khoa tại Việt Nam nói chung. 

Với việc đạt được chứng chỉ CAP, từ nay người dân/khách hàng của MEDLATEC có thể hoàn toàn yên tâm về kết quả xét nghiệm được thực hiện tại hệ thống Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC.