1. Viêm tuyến nước bọt: Nguyên nhân và triệu chứng thường gặp

1.1. Viêm tuyến nước bọt do nguyên nhân nào?

Viêm tuyến nước bọt là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở tuyến nước bọt dưới hàm, mang tai hoặc dưới lưỡi. Bệnh có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều tuyến nước bọt, gây sưng đau và ảnh hưởng đến quá trình tiết nước bọt.

Nguyên nhân của bệnh lý này là do:

- Nhiễm khuẩn (thường là vi khuẩn Staphylococcus aureus) do suy giảm miễn dịch hoặc tắc nghẽn tuyến nước bọt.

- Nhiễm virus (thường là virus quai bị) gây viêm tuyến mang tai, khiến vùng này sưng to và đau.

- Sự hình thành sỏi tuyến nước bọt do sự lắng đọng khoáng chất trong ống tuyến gây tắc nghẽn dòng chảy của nước bọt ra ngoài.

- Thường xuyên quên uống nước.

- Sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc lợi tiểu,... làm giảm tiết nước bọt, gây khô miệng và tăng nguy cơ viêm tuyến nước bọt.

Vi khuẩn Staphylococcus aureus có thể gây viêm tuyến nước bọt

1.2. Triệu chứng thường gặp ở người bị viêm tuyến nước bọt

Khi bị viêm tuyến nước bọt, các triệu chứng có thể xuất hiện gồm:

- Sưng, đau tại khu vực bị viêm, nhất là khi nhai hoặc nuốt.

- Cảm thấy đau và khó mở miệng.

- Nước bọt có mùi hôi.

- Mệt mỏi, sốt, ớn lạnh, khô miệng, khó nuốt thức ăn.

2. Viêm tuyến nước bọt ảnh hưởng như thế nào đối với bệnh nhân?

Nước bọt có tác dụng bôi trơn khoang miệng, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ răng miệng trước sự tấn công của vi khuẩn. Sự giảm tiết nước bọt do viêm tuyến này có thể trở thành nguyên nhân gây sâu răng, viêm nướu,...

Không những thế, cơn đau và sưng ở vùng tuyến nước bọt còn khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong việc ăn uống và nuốt thức ăn, lâu dần dễ bị thiếu hụt dinh dưỡng, suy yếu thể trạng. Những cơn đau dai dẳng do viêm cũng làm suy giảm chất lượng giấc ngủ, gây mệt mỏi kéo dài và ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần của người bệnh.

Nếu không được điều trị kịp thời, viêm tuyến nước bọt có thể biến chứng áp xe hoặc nhiễm trùng lan rộng đến các mô lân cận. 

3. Phương pháp chẩn đoán, điều trị bệnh viêm tuyến nước bọt

3.1. Chẩn đoán

Người bệnh sẽ được bác sĩ kiểm tra vùng mặt và cổ để xác định dấu hiệu bất thường. Bác sĩ cũng sẽ hỏi thông tin về tiền sử bệnh lý và các triệu chứng mà bệnh nhân đang mắc phải. Sau quá trình khám lâm sàng này, bác sĩ sẽ chỉ định những kiểm tra cận lâm sàng để có thông tin hỗ trợ việc chẩn đoán bệnh:

- Siêu âm tuyến nước bọt: Xác định xem có sỏi hoặc áp xe trong tuyến nước bọt hay không.

- Xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩn: Sử dụng mẫu dịch tuyến nước bọt để tìm kiếm tác nhân gây bệnh.

- Chụp CT-Scanner hoặc chụp MRI: Khi tuyến nước bọt xảy ra tắc nghẽn nghiêm trọng hoặc nghi ngờ khối u, cần đánh giá chính xác.

Viêm tuyến nước bọt có thể xảy ra ở bất cứ tuyến nước bọt nào

3.2. Điều trị

Tùy thuộc vào mức độ viêm nhiễm và nguyên nhân gây nên, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp như: 

3.2.1. Điều trị bằng thuốc

Bệnh nhân có thể được chỉ định điều trị viêm tuyến nước bọt bằng những loại thuốc như:

- Thuốc kháng sinh như amoxicillin, clindamycin,... để tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng.

- Thuốc giảm đau, giảm sưng và hạn chế phản ứng viêm trong cơ thể như paracetamol, ibuprofen,...

Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê thêm thuốc chống viêm corticosteroid để nhanh chóng cải thiện viêm nhiễm.

- Thuốc kích thích tuyến nước bọt

Đây là dạng thuốc chứa thành phần axit citric kích thích tiết nước bọt, sử dụng cho bệnh nhân bị viêm tuyến nước bọt kéo dài.

3.2.2. Can thiệp ngoại khoa

- Loại bỏ sỏi

Phương pháp này thường được thực hiện qua thủ thuật nội soi hoặc massage ở khu vực tắc nghẽn để đẩy sỏi ra ngoài. Trong trường hợp sỏi quá lớn, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật để loại bỏ hoàn toàn sỏi khỏi tuyến nước bọt. Mục đích của việc điều trị nhằm khắc phục tình trạng tắc ống dẫn tuyến để nước bọt lưu thông tự nhiên, loại bỏ nguồn tích tụ vi khuẩn.

- Dẫn lưu áp xe

Trường hợp bệnh nhân có áp xe, bác sĩ sẽ sử dụng kim nhỏ để chọc hút hoặc rạch một đường nhỏ nhằm dẫn lưu mủ, giúp giảm sưng và ngăn ngừa lây lan nhiễm trùng. Mục đích của việc làm này là giảm áp lực và loại bỏ mủ tích tụ khi viêm gây nên khối áp xe.

Sau dẫn lưu, người bệnh cần theo dõi sức khỏe và dùng kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa tái phát.

- Phẫu thuật cắt bỏ tuyến nước bọt

Đây là phương pháp áp dụng với trường hợp viêm tuyến nước bọt nặng, đã tái phát nhiều lần, không thể kiểm soát bằng các biện pháp khác. Bác sĩ sẽ đánh giá kỹ lưỡng tình trạng của bệnh nhân trước khi chỉ định cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến nước bọt bị ảnh hưởng.

Bệnh nhân viêm tuyến nước bọt cần được khám, điều trị sớm để tránh viêm nhiễm lan rộng

3.3. Phòng ngừa tái phát viêm tuyến nước bọt

Sau điều trị, người bệnh cần chú ý đến các dấu hiệu sưng, đau, sốt và mưng mủ để kịp thời đến bác sĩ thăm khám. Ngoài ra, người bệnh cũng nên thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa tái phát sau đây:

- Đánh răng và súc miệng bằng nước muối ấm hàng ngày để ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ thúc đẩy quá trình phục hồi diễn ra suôn sẻ.

- Uống đủ nước để miệng luôn ẩm, duy trì chức năng của tuyến nước bọt.

Viêm tuyến nước bọt gây nên các triệu chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Vì thế, khi xuất hiện bất cứ triệu chứng gợi ý nào như đã đề cập ở trên, người bệnh cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để có những kiểm tra giúp chẩn đoán đúng và thực hiện điều trị ngay theo phác đồ được bác sĩ đề ra.

Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC, hãy liên hệ trực tiếp Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ đặt lịch khám nhanh chóng.