1. Vitamin A là gì?

Vitamin này lần đầu tiên được nhắc đến vào năm 1906 nhưng chưa được đặt tên, chỉ xác định là chất không phải protein, chất béo hay carbohydrat nhưng có vai trò cần thiết cho sức khỏe. năm 1917, chất này mới được phân lập và đặt tên sau đó. 

Nhu cầu cơ thể với Vitamin A là khác nhau ở từng giai đoạn

Vitamin A có công thức là 3 - Dehydroretinol, thường gọi tắt là Retinol là chất tan trong dầu. Chúng tồn tại ở hai dạng là tiền chất và vitamin A thành hình. vitamin A thành hình là dạng vitamin A hoạt động, cơ thể có thể sử dụng ngay mà không cần chuyển hóa, gồm retinal, retinol và retinoic acid.

Vitamin A tiền chất là carotenoid - nhóm chất có nhiều trong các loại thực vật màu vàng hoặc màu cam. Khi cơ thể hấp thu tiền chất này, qua quá trình chuyển hóa với enzyme mới tạo thành dạng vitamin A cơ thể sử dụng.

Vitamin này có nhiều trong các loại thực phẩm như: rau xanh, trái cây, sữa nguyên kem, thịt, bơ, trứng,… Thông thường lượng hấp thu từ thực phẩm sẽ đủ cho nhu cầu cơ thể, trong trường hợp cần tăng cường có thể bổ sung từ viên uống bổ sung tổng hợp.

2. Vai trò của vitamin A với cơ thể

Loại Vitamin này tham gia vào nhiều quá trình, đặc biệt có vai trò quan trọng với sự tăng trưởng và phát triển cơ thể. Cụ thể tại các cơ quan sau:

 Vitamin A giúp tăng sức khỏe của đôi mắt

2.1. Tăng chức năng thị giác của mắt

Quáng gà là hiện tượng xảy ra khi mắt bị giảm khả năng nhìn trong ánh sáng yếu. Việc bổ sung vitamin A sẽ giúp khắc phục hiện tượng này, tăng chức năng của mắt.

2.2. Tăng cường miễn dịch và sức đề kháng cơ thể

Vitamin A có mặt trong quá trình đáp ứng miễn dịch, giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh. Đó là nguyên nhân ở những người thiếu Vitamin này sẽ dễ bị nhiễm khuẩn và thời gian phát bệnh kéo dài, nguy cơ biến chứng cao hơn.

2.3. Bảo vệ giác mạc và tổ chức biểu mô

Việc thiếu hụt vitamin A sẽ dẫn tới da bị khô, xuất hiện sừng hóa, sản xuất niêm mạc giảm. Vì thế mắt ban đầu sẽ bị khô, sau đó nặng hơn là tổn thương giác mạc. Với các vùng tế bào biểu mô bị tổn thương khác, vi khuẩn dễ xâm nhập và gây bệnh hơn.

Ngoài ra, với trẻ em, loại vitamin này rất cần thiết cho sự phát triển nói chung và sự hoàn thiện các cơ quan nói riêng. Tuy nhiên việc bổ sung vitamin A tăng cường từ thực phẩm chức năng cần có chỉ dẫn của bác sĩ.

3. Các trường hợp cần bổ sung vitamin A

Lợi ích của vitamin A với sức khỏe và sự phát triển của cơ thể người là vô cùng quan trọng, tuy nhiên việc bổ sung tăng cường sẽ được xem xét trong các trường hợp sau:

3.1. Trẻ mắc bệnh sởi

Trẻ mắc bệnh sởi bị thiếu hụt vitamin này có nguy cơ biến chứng nặng và tử vong cao hơn bình thường. Vì thế vitamin A sẽ là một trong những thuốc uống được chỉ định cho trẻ cùng các thuốc điều trị triệu chứng khác.

Phụ nữ mang thai cần bổ sung lượng vitamin A nhiều hơn

3.2. Phụ nữ mang thai tiêu hóa kém

Phụ nữ trong quá trình mang thai và sau khi sinh nở dễ gặp phải rối loạn tiêu hóa, kém dinh dưỡng, dễ bị tiêu chảy. Việc bổ sung vitamin A giai đoạn này là cần thiết để ngăn ngừa tình trạng này diễn tiến nặng.

3.3. Phòng ngừa bệnh quáng gà thai sản

Quáng gà thường gặp ở các thai phụ dinh dưỡng kém, ảnh hưởng đến sức khỏe mắt và khả năng nhìn sau này. Vì thế vitamin A sẽ được xem xét bổ sung trong thai sản để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh. Lúc này, bổ sung kết hợp kẽm và vitamin A sẽ hiệu quả hơn.

3.4. Người bệnh thiếu vitamin A

Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ sẽ dẫn đến thiếu hụt vitamin A, thường gặp ở những bệnh nhân đái tháo đường, suy dinh dưỡng,… Lúc này việc điều trị sẽ kết hợp với bổ sung loại vitamin này để bù lại lượng thiếu hụt.

3.5. Điều trị bạch sản niêm vùng miệng

Nhiều nghiên cứu y học đã chỉ ra, bổ sung vitamin A giúp điều trị bệnh lý này.

3.6. Ngăn ngừa ung thư cổ tử cung

Việc bổ sung vitamin A ở cả hai dạng Retinol và Carotenoid giúp giảm nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung, việc này thường được chỉ định cho những bệnh nhân nguy cơ cao.

3.7. Giảm tiến triển bệnh lý mắt

Các bệnh lý mắt liên quan tới võng mạc có thể được điều trị với vitamin A để làm chậm tiến triển của bệnh.

Bổ sung đầy đủ vitamin A giúp cho trẻ nhỏ phát triển toàn diện

Công dụng của vitamin A trong đảm bảo sức khỏe cũng như ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị và điều trị bệnh rất lớn. Tuy nhiên nhu cầu cơ thể với loại dưỡng chất này ở từng giai đoạn là khác nhau, cần bổ sung lượng vừa đủ để tránh tác dụng phụ có thể xảy ra.

4. Lưu ý khi sử dụng vitamin A

Các trường hợp sử dụng vitamin A bổ sung ngoài nguồn thực phẩm cần lưu ý một số vấn đề sau:

4.1. Tránh tương tác thuốc

Loại vitamin này có thể tương tác thuốc, làm tăng tác dụng của warfarin dẫn tới nguy cơ chảy máu và tác dụng phụ khi sử dụng kháng sinh. Đặc biệt vitamin A liều cao sẽ gây tổn thương gan, vì thế cần tránh sử dụng kết hợp với các thuốc điều trị ảnh hưởng đến gan khác như: phenytoin, methotrexate, simvastatin,…

4.2. Bổ sung đúng lượng cần thiết

Với đối tượng sức khỏe bình thường, nên bổ sung vitamin này từ nguồn thực phẩm bằng việc cân bằng dinh dưỡng tốt hơn. Các trường hợp bổ sung ngoài nguồn thực phẩm nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Bổ sung vitamin A ngoài thực phẩm nên tham khảo ý kiến bác sĩ

4.3. Nhận biết dấu hiệu bổ sung vitamin A quá mức

Bổ sung quá mức cần thiết không những không tốt cho sức khỏe mà còn gây rối loạn chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Cần nhận biết sớm các dấu hiệu này để xử lý kịp thời như: tóc dễ gãy, đau xương, thay đổi thị lực, bệnh nha chu, giảm vị giác, dễ bị kích thích, da vàng, ngứa và nhạy cảm với ánh nắng,…

Trên đây là một số thông tin về Vitamin A và công dụng của dưỡng chất này với cơ thể con người. Nếu cần tư vấn thêm, hãy liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn bởi các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ MEDLATEC.