1. Cơ sở di truyền của Xét nghiệm ADN huyết thống

Ở con người, trong nhân của những tế bào cấu thành cơ thể, DNA nằm trên các nhiễm sắc thể. Bộ gen người gồm 23 cặp NST (22 cặp NST thường và 1 cặp NST giới tính). Ở cặp NST giới tính, nam giới mang cặp XY, còn nữ giới là XX. 

xét nghiệm ADN huyết thống cho độ chính xác đạt tới 99,999%

Mỗi cá thể người có các tính trạng cơ thể khác nhau, do các gen (đoạn DNA) trong các cặp NST quy định. Các gen này duy trì ổn định trong mỗi thế hệ, được di truyền sang thế hệ sau qua quy luật nhất định. Cụ thể, con cái được thừa hưởng 23 NST của 23 cặp từ bố, và 23 NST ghép đôi còn lại từ mẹ.

Như vậy, xét nghiệm ADN dựa trên quy luật di truyền trên, để xác định quan hệ huyết thống ở 2 cá thể, cho độ chính xác gần như tuyệt đối.

2. Hướng dẫn lấy mẫu xét nghiệm

Có thể xét nghiệm ADN với nhiều mẫu tế bào khác nhau của cơ thể người, trong đó xét nghiệm mẫu máu, mẫu tóc và mẫu tế bào niêm mạc miệng là phổ biến hơn cả. Người cần xét nghiệm có thể tự thu thập mẫu tại nhà theo hướng dẫn hoặc tới cơ sở y tế xét nghiệm để được giúp đỡ.

Dưới đây, MEDLATEC sẽ hướng dẫn lấy mẫu xét nghiệm ADN đơn giản, giúp phân tích chính xác nhé.

2.1. Hướng dẫn lấy mẫu tóc

Đối tượng: Người từ 3 tuổi trở lên.

Yêu cầu: Bắt buộc có chân tóc.

Thực hiện lấy mẫu như sau:

- Bước 1: Nhổ từ 7 - 10 sợi tóc có chân, sao cho khi tóc đặt trên giấy thì chân tóc dính vào giấy. Gói vào giấy A4 có ghi thông tin người cho mẫu.

- Bước 2: Cho tóc của từng người lấy mẫu vào phong bao riêng, ghi tên thông tin tương ứng ở ngoài.

- Bước 3: Thu thập đủ mẫu của từng đối tượng xét nghiệm, lưu ý ghi thông tin chính xác, cẩn thận, tránh nhầm mẫu.

- Bước 4: Bỏ chung các phong bao đựng mẫu vào bao thư lớn, gửi đến địa chỉ xét nghiệm. Có thể phải gửi cùng giấy đề nghị xét nghiệm ADN.

Lưu ý ghi chính xác thông tin từng mẫu xét nghiệm

2.2. Hướng dẫn lấy mẫu tế bào niêm mạc miệng

Đối tượng: Từ trẻ em đến người lớn.

Chuẩn bị trước khi lấy mẫu: Em bé tránh không bú sữa mẹ ngay trước khi lấy mẫu. Với người lớn cũng nên tránh uống cà phê, trà, sữa trước khi lấy mẫu.

Lấy mẫu tế bào niêm mạc miệng nhanh chóng hơn so với việc lấy chân tóc, thường được áp dụng cho trẻ nhỏ.

Các bước lấy mẫu:

- Bước 1: Súc miệng sạch với nước ấm khoảng 10 giây.

- Bước 2: Chuẩn bị cây tăm bông sạch, nên cắt 1 đầu bông để tránh nhầm lẫn,

- Bước 3: Đưa đầu tăm bông vào trong vòm miệng, tại thành má trong, dùng đầu tăm quẹt xoay tròn, lực ấn nhẹ vào bên trong thành má. Thực hiện khoảng 10 - 20 giây là thu được mẫu.

- Bước 4: Với mỗi người lấy mẫu, thu thập 4 que bông lấy tế bào niêm mạc miệng, mỗi bên má 2 que bông. Sau đó cho cả mẫu vào phong bì có ghi tên chính xác người cho mẫu.

- Bước 5: Thu thập đủ mẫu của từng đối tượng xét nghiệm, lưu ý ghi thông tin chính xác, cẩn thận, tránh nhầm mẫu.

- Bước 6: Bỏ chung các phong bao đựng mẫu vào bao thư lớn, gửi đến địa chỉ xét nghiệm. Có thể phải gửi cùng giấy đề nghị xét nghiệm ADN.

2.3. Cách lấy máu xét nghiệm

Đối tượng: Từ trẻ nhỏ đến người trưởng thành.

Đặc điểm: Phức tạp hơn, cần có dụng cụ lấy mẫu chuyên dụng, nên thường thực hiện tại cơ sở y tế.

Yêu cầu: Không truyền máu trước khi lấy mẫu.

- Bước 1: Chuẩn bị bộ kit thu mẫu máu chuyên dụng, chuẩn bị thẻ FTA.

- Bước 2: Ghi ký hiệu mẫu (tên, thông tin cá nhân) lên mép miếng vải để phân biệt mẫu.

- Bước 3: Dùng cồn làm sạch vị trí đầu ngón tay, tiệt trùng kim ròi trích máu ở đầu ngón tay. Dùng miếng vải để thấm máu cho đến khi có vết máu tròn bán kính khoảng 1,5 cm. Lưu ý không chạm tay vào vết máu.

- Bước 4: Để mẫu khô tự nhiên.

- Bước 5: Lấy đủ mẫu của mọi người, cho mẫu vào phong bì ghi thông tin người cho mẫu tương ứng. 

- Bước 6: Bỏ chung các phong bao đựng mẫu vào bao thư lớn, gửi đến địa chỉ xét nghiệm. Có thể phải gửi cùng giấy đề nghị xét nghiệm ADN.

3. Mức độ chính xác của xét nghiệm ADN huyết thống

Hiện nay, xét nghiệm ADN là phương pháp khoa học xác minh quan hệ huyết thống giữa 2 người chính xác, nhanh chóng nhất, chủ yếu được sử dụng ở trường hợp thụ tinh trong ống nghiệm, nhận con nuôi hoặc lý do khác.

Xét nghiệm thường dùng chứng minh một đứa trẻ có phải con ruột của người đàn ông hay không. Do đó cần đến mẫu thử của đứa trẻ lẫn người đàn ông. Người mẹ cũng có thể tham gia xét nghiệm trong một số trường hợp nhằm tăng độ chính xác của xét nghiệm, nhưng không bắt buộc.

Nếu mẫu ADN của con và bố khớp nhau ở tất cả các gen, thì có thể khẳng định hai người có quan hệ huyết thống với độ chính xác đạt 99,999%. Ngược lại, nếu mẫu ADN của hai người lệch nhau từ 2 gene trở lên thì kết luận được hai người không có quan hệ huyết thống.

Xét nghiệm ADN thường để kiểm tra 1 đứa trẻ có phải là con ruột của người đàn ông không

Xét nghiệm phân tích ADN kiểm tra huyết thống như đã trình bày ở trên có thể thực hiện với nhiều loại mẫu tế bào như: tế bào má trong, máu, chân tóc, móng tay, mẫu mô, cuống rốn,… 

Độ chính xác khi xét nghiệm các mẫu ADN khác nhau là giống nhau, bởi mọi tế bào cơ thể đều chứa ADN giống nhau, ổn định và bền vững, đặc trưng của 1 người riêng biệt. Trong trường hợp đặc biệt, có thể dùng mẫu bàn chải đánh răng, bao cao su, mẫu nước bọt,… đạt yêu cầu để xét nghiệm.

Thai nhi ngay từ khi còn trong bụng mẹ cũng đã có thể xét nghiệm ADN để kiểm tra huyết thống, bằng lấy mẫu tế bào dịch ối hoặc sinh thiết gai nhau. Tuy nhiên, chọc dò dịch ối và sinh thiết gai nhau không được khuyến khích thực hiện, trừ khi cần sàng lọc trước sinh.

Như vậy, bạn có thể yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm ADN. Để đảm bảo độ chính xác cao, không bị nhầm mẫu và bảo mật thông tin, hãy tìm đến cơ sở y tế, bệnh viện xét nghiệm uy tín như bệnh viện đa khoa MEDLATEC. 

Nếu vẫn cần hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn.