1. Như thế nào gọi là bướu cường giáp?

Bướu cường giáp là tình trạng tuyến giáp phát triển to bất thường và sản xuất hormone tuyến giáp quá mức, khiến cho nhiều chức năng trong cơ thể bị rối loạn. Khi bị bướu cường giáp, người bệnh sẽ có các triệu chứng bất thường như:

- Hồi hộp, tăng nhịp tim, đánh trống ngực.

- Giảm cân đột ngột dù không có sự thay đổi nào trong chế độ ăn.

- Run tay, đổ mồ hôi nhiều, cảm giác nóng bức.

- Căng thẳng, lo âu, mất ngủ.

- Mắt lồi, sưng đỏ (thường gặp trong bệnh Basedow).

- Cổ to bất thường, có thể thấy nhìn thấy bướu giáp.

Tăng kích thước tuyến giáp trong bệnh bướu cường giáp

2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh bướu cường giáp

Bệnh bướu cường giáp thường hình thành do:

- Bệnh Basedow

Khoảng 80% trường hợp bướu cường giáp do bệnh lý này. Basedow là bệnh tự miễn xảy ra khi kháng thể tự miễn TRAb tác động đến hoạt động của tế bào tuyến giáp, kích thích tăng sản xuất hormone tuyến giáp. 

- Bướu giáp độc đa nhân

Một số nhân tuyến giáp tự sản xuất hormone mà không cần sự điều khiển của tuyến yên.

- Dư thừa i-ốt

Cơ thể hấp thụ quá nhiều i-ốt từ thực phẩm hoặc thuốc có thể kích thích tuyến giáp hoạt động mạnh hơn, dẫn đến bướu cường giáp.

- Rối loạn tuyến yên

Tuyến yên kiểm soát sự sản xuất của hormone tuyến giáp. Khi tuyến này bị rối loạn hoặc có khối u rất dễ kích thích tuyến giáp hoạt động quá mức.

- Di truyền

Tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp là yếu tố gia tăng nguy cơ mắc bệnh bướu cường giáp ở thế hệ sau.

3. Bướu cường giáp nguy hại gì với sức khỏe không?

Bướu cường giáp làm tăng sản xuất hormone tuyến giáp, ảnh hưởng đến nhiều hệ cơ quan nên nếu không được kiểm soát tốt, bệnh lý này sẽ:

3.1. Ảnh hưởng tới tim mạch

Tuyến giáp hoạt động quá mức làm tăng sản xuất hormone T3, T4, là nguyên nhân khiến tim đập nhanh bất thường, gây rung nhĩ. Cũng do nhịp tim nhanh hơn bình thường nên sự kéo dài của tình trạng này sẽ gây suy tim với các triệu chứng khó thở, mệt mỏi, phù chân,... Nếu không điều trị kịp thời, suy tim có thể đe dọa đến sự sống của người bệnh.

Không những thế, bướu cường giáp còn là nguyên nhân gia tăng lưu lượng máu và tăng áp lực lên thành động mạch, làm tăng huyết áp. Nếu không kiểm soát tốt, bệnh nhân sẽ có nguy cơ cao bị đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.

3.2. Ảnh hưởng tới hệ thần kinh

Gia tăng hormone tuyến giáp là nguyên nhân khiến bệnh nhân bất ổn về tâm trạng, dễ kích động, mất kiểm soát cảm xúc. Hormon tuyến giáp tăng cao cũng tác động đến hệ thần kinh, khiến người bệnh bị run tay, yếu cơ, nhất là người cao tuổi

Ngoài ra, bướu cường giáp còn khiến người bệnh mất ngủ kéo dài, khó ngủ, lâu dần sẽ gây suy nhược thần kinh.

3.3. Cơn bão giáp

Cơn bão giáp là biến chứng cấp tính và nguy hiểm nhất của bướu cường giáp. Đây là tình trạng tuyến giáp giải phóng một lượng lớn hormone vào máu, gây ra sốt cao, tim đập nhanh bất thường, lú lẫn, rối loạn ý thức, hôn mê, đột quỵ, suy tim cấp,...

Cơn bão giáp thường xuất hiện khi bệnh nhân căng thẳng, nhiễm trùng hoặc phẫu thuật nhưng trước đó chưa kiểm soát tốt bệnh lý tuyến giáp. Đây là tình trạng nguy hiểm cần được cấp cứu ngay.

3.4. Ảnh hướng đến xương và cơ

Bướu cường giáp là một trong các nguyên nhân làm tăng tốc độ phân hủy xương, khiến xương bị yếu và dễ gãy. Không những thế, người bệnh còn dễ bị yếu cơ, giảm khả năng vận động, nhất là ở tay và chân.

3.5. Ảnh hưởng đến mắt

Trường hợp bướu cường giáp do bệnh Basedow, hệ miễn dịch tấn công cả vào mô quanh mắt, làm mắt lồi, nhạy cảm với ánh sáng và có thể giảm thị lực. Nghiêm trọng hơn, nếu không kiểm soát tốt, mắt có thể bị loét giác mạc, tăng nguy cơ mù lòa.

Mắt bị lồi trong bệnh Basedow gây cường giáp

3.6. Suy giáp sau điều trị

Một số phương pháp điều trị bướu cường giáp như dùng i-ốt phóng xạ hoặc phẫu thuật tuyến giáp có thể khiến tuyến giáp hoạt động kém đi, dẫn đến suy giáp. Khi đó, người bệnh sẽ phải dùng hormone thay thế suốt đời.

3.7. Đối với thai phụ

Thai phụ bị bướu cường giáp nếu không được kiểm soát tốt có thể bị sảy thai, sinh non, tiền sản giật, thai nhi bị chậm phát triển hoặc mắc tuyến giáp bẩm sinh,... Vì thế, phụ nữ mang thai nếu mắc bướu cường giáp cần được theo dõi cẩn thận.

4. Phương pháp điều trị bướu cường giáp là gì?

Các phương pháp điều trị bướu cường giáp sau thường được bác sĩ chỉ định sau khi đánh giá đúng mức độ và nguyên nhân gây bệnh:

4.1. Điều trị bằng thuốc

Bệnh nhân bướu cường giáp mức độ nhẹ đến trung bình thường được chỉ định điều trị bằng thuốc:

- Thuốc kháng giáp có tác dụng ngăn sản sinh quá mức hormone tuyến giáp.

- Thuốc chẹn beta giúp kiểm soát các triệu chứng nhịp tim nhanh, run tay.

- Điều chỉnh chế độ ăn bằng cách hạn chế thực phẩm giàu i-ốt để giảm nguyên liệu tổng hợp hormone tuyến giáp.

4.2. Điều trị bằng i-ốt phóng xạ

I-ốt phóng xạ (I-131) được sử dụng để loại bỏ một phần tuyến giáp tăng kích thước quá mức. Tuy nhiên, bệnh nhân có thể cần bổ sung hormone tuyến giáp suốt đời nếu phạm vi loại bỏ quá rộng.

4.3. Phẫu thuật tuyến giáp

Đây là phương pháp điều trị bướu cường giáp được cân nhắc trong trường hợp:

- Bướu giáp quá lớn chèn ép khí quản, thực quản.

- Không đáp ứng với điều trị bằng thuốc hoặc i-ốt phóng xạ

- Có nghi ngờ khối u ác tính tuyến giáp.

Sau phẫu thuật tuyến giáp, người bệnh có thể cần dùng hormone tuyến giáp thay thế suốt đời để đảm bảo ổn định nhiều hoạt động chức năng của cơ thể.

Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm nguy cơ bướu cường giáp

Bướu cường giáp cần được kiểm soát hiệu quả để tránh những biến chứng như đã đề cập ở trên. Vì thế, ngoài việc thăm khám ngay khi có triệu chứng nghi ngờ bệnh, tuyến giáp định kỳ cũng là giải pháp được khuyến nghị để phát hiện sớm các bất thường tại tuyến này.

Quý khách hàng có nhu cầu thăm tuyến giáp có thể liên hệ Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ thao tác xác nhận lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC.