1. Sự cần thiết của vitamin tan trong dầu đối với sức khỏe chúng ta

Trong quá trình sống, hoạt động hàng ngày, cùng với dinh dưỡng và khoáng chất, cơ thể con người cần rất nhiều loại vitamin khác nhau. Trong đó, vitamin chia thành hai dạng: vitamin tan trong dầu và tan trong nước.

Loại tan trong dầu nghĩa là chúng cần thông qua mô mỡ và chất béo mới có thể được hấp thu vào cơ thể. Thường thì chúng mang lại tác dụng trong việc hỗ trợ đông máu, phát triển thị lực, xương hoặc ngăn ngừa ung thư. Vì thế, khi cơ thể thiếu những loại vitamin này, sẽ rất dễ có nguy cơ gặp phải các bệnh liên quan tới mắt, xương khớp, ung thư,...

Cơ thể cần vitamin để duy trì hoạt động khỏe mạnh

Loại vitamin này mang các đặc tính cơ bản:

●       Chúng chỉ hòa tan được trong dầu hoặc chất béo.

●       Chúng thường được trữ trong tế bào mỡ và gan.

●       Chế độ ăn uống cần có chất béo để có thể hấp thụ được chúng.

2. Vitamin tan trong dầu gồm những loại nào?

Một số vitamin sau thuộc loại tan trong dầu

Vitamin A

Là vitamin có vai trò quan trọng đối với việc giúp cho thị lực luôn khỏe mạnh, tinh anh, đồng thời chúng cũng đóng vai trò quan trọng đối với quá trình hình thành nước mắt, cảm nhận ánh sáng. Đối với trẻ em, vitamin A còn có vai trò thúc đẩy sự tăng trưởng của tế bào, khả năng miễn dịch. Với thai nhi, chúng thúc đẩy sự phát triển.

Hậu quả của việc cơ thể quá thừa vitamin có thể rất nghiêm trọng

Mặc dù vậy, nếu bổ sung vitamin A quá liều, nếu mức độ nhẹ thì có thể đau đầu, mệt mỏi, nặng thì ngộ độc, dị tật bẩm sinh với thai nhi. Thông thường, liều lượng vitamin A thích hợp hàng ngày với từng đối tượng như sau:

●       Trẻ từ 0 - 12 tháng: 400 - 500 mcg.

●       1 - 3 tuổi: 300 mcg.

●       4 -  8 tuổi: 400 mcg.

●       9 - 13 tuổi: 600 mcg.

●       Phụ nữ trưởng thành: 700 mcg.

●       Nam giới trưởng thành: 900 mcg.

Vitamin E

Với tác dụng chống oxy hóa, chúng có thể giúp cho cơ thể con người tiêu diệt các tác nhân gây ung thư. Khi cơ thể thiếu hụt vitamin E, có thể xuất hiện các tình trạng như: đi lại khó khăn, yếu, run cơ hoặc thường xuyên tê tay chân.

Mặc dù vậy, nếu quá liều, có thể khiến máu loãng, hoặc tăng nguy cơ các bệnh liên quan tới tim mạch. Vì vậy, đối với những người đang dùng thuốc làm loãng máu hoặc có bệnh lý về tim mạch thì không nên dùng vitamin E liều cao. Theo các bác sĩ, lượng vitamin E được khuyến cáo hàng ngày cụ thể là:

●       Trẻ em 0 tới 6 tháng: 4mg.

●       7 tháng tới 1 tuổi: 5mg.

●       1 - 3 tuổi: 6mmg.

●       4 - 8 tuổi: 7mg.

●       Từ 14 tuổi trở lên: 15mg.

●       Với phụ nữ thời kỳ cho con bú: 19mg.

Vitamin D

Đây là dạng vitamin đóng vai trò quan trọng với sức khỏe xương khớp nên khi thiếu hụt, có thể dẫn tới xương giòn, dễ gãy. Vitamin D2 thường có trong nấm hoặc thực vật còn vitamin D3 lại là loại thường có trong thực phẩm nguồn gốc động vật hoặc tự cơ thể sản sinh ra khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Cùng có vai trò đối với xương khớp, chúng có thể giúp hệ miễn dịch được điều hòa và tăng cường, tránh hiện tượng mệt mỏi, rụng tóc hoặc yếu cơ hay nhiễm trùng. Những người mới ốm dậy cũng cần được tăng cường vitamin này để nhanh phục hồi hơn.

Vitamin K thúc đẩy quá trình phục hồi của cơ thể

Tuy nhiên, cũng giống như các loại vitamin khác, hiện tượng thừa vitamin D có thể khiến cơ thể tăng canxi máu, đau đầu, buồn nôn, cao huyết áp. Nguy hiểm hơn nữa là khiến tim, thận bị tổn thương. Bởi vậy, liều dùng hàng ngày được khuyến cáo là:

●       Trẻ 0 - 6 tháng: 10 mcg.

●       1 - 70 tuổi: 15 mcg.

●       Trên 70: 20 mcg.

Vitamin K

Với chức năng hỗ trợ việc đông máu, chúng mang tới tác dụng ngăn chặn việc chảy máu từ các vết thương, đồng thời, giảm tích tụ canxi trong máu, bảo vệ xương, tim mạch. Loại vitamin tan trong dầu này có thể chia làm hai dạng:

●       Vitamin K1: thường có trong thực phẩm nguồn gốc thực vật.

●       Vitamin K2: thường trong đậu nành lên men, thực phẩm nguồn gốc từ động vật hoặc do vi khuẩn ở ruột già sản xuất ra.

Thừa hoặc dùng quá liều vitamin này cũng có thể khiến ngộ độc, nên liều dùng hàng ngày tốt nhất là:

●       0 - 6 tháng: 2 mcg.

●       7 tháng - 1 tuổi: 2,5 mcg.

●       1 - 3 tuổi: 30 mcg.

●       4 - 8 tuổi: 55 mcg.

●       9 - 13 tuổi: 60 mcg.

●       14 - 18 tuổi: 75 mcg.

●       Người trưởng thành: nữ giới cần 90 mcg, nam giới cần 120 mcg.

3. Vitamin tan trong dầu nên được bổ sung thế nào cho đúng?

Vitamin tan trong dầu có nhiều trong các loại thực phẩm quen thuộc hàng ngày, chẳng hạn như:

●       Vitamin A: có trong thịt, trứng, cá, sữa, rau xanh màu đậm, cà rốt, bí đỏ, cà chua,...

●       Vitamin D: gan động vật, bơ, sữa, trứng,...

●       Vitamin E: các loại dầu thực vật như dầu đậu phộng, vừng,... hoặc rau xanh chứa nhiều vitamin này.

●       Vitamin K: cải bó xôi, cải xoăn, bơ, thịt gà, bông cải xanh,...

Bởi vậy, nếu bạn có một chế độ ăn uống điều độ, hợp lý, đa dạng và cân đối thì có thể đảm bảo đầy đủ lượng vitamin này của cơ thể. Đồng thời, nếu bạn không thuộc nhóm những người bị tiêu chảy, tắc mật hoặc tá tràng, viêm tụy hay loét dạ dày thì cũng không cần phải tăng cường, bổ sung.

Thiếu vitamin có thể gây ra nhiều tác động không tốt cho cơ thể song thừa vitamin cũng có thể dẫn tới nhiều nguy cơ nên khi có nhu cầu được bổ sung bất kỳ loại vitamin nào, bạn cũng cần có sự chỉ định của bác sĩ.

Không nên bổ sung vitamin nếu không được chỉ định

Trong trường hợp do một số lý do mà thiếu trầm trọng vitamin tan trong dầu, không thể bổ sung qua ăn uống, bạn có thể sẽ được chỉ định bổ sung bằng viên uống. Thời điểm uống thích hợp, để có thể phát huy đầy đủ hiệu quả của chúng là trong hoặc ngay sau khi ăn.

Khi cơ thể có dấu hiệu nghi ngờ thiếu vitamin hoặc có nhu cầu được bổ sung thêm, bạn có thể tới các phòng khám, bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để bác sĩ đánh giá đúng tình trạng và có sự chỉ định hợp lý. Hãy gọi tới Tổng đài của bệnh viện theo số 1900 56 56 56 để được hướng dẫn và đặt lịch khám nhanh nhất.