1. Thông tin về bệnh quai bị ở trẻ em

Thông thường, số lượng trẻ bị mắc bệnh quai bị sẽ tăng vào mùa đông xuân. Đây là bệnh lý do virus paramyxo gây nên. Khi mắc bệnh, tuyến nước bọt của trẻ sẽ bị sưng, đặc biệt là tuyến nước nước bọt ở mang tai. Tuy nhiên một số trẻ không có biểu hiện sưng tuyến nước bọt một cách rõ ràng, trong khi đó một số trẻ khác lại có biến chứng nặng hơn nếu không được can thiệp, điều trị đúng.

Bệnh quai bị ở trẻ gây nên bởi loại virus có tên là paramyxo 

2. Lý do nào khiến trẻ bị bệnh?

Bệnh quai bị ở trẻ là một trong những bệnh truyền nhiễm cấp tính. Bệnh xảy ra do virus quai bị có tên là paramyxo. Virus paramyxo có thể sống bên ngoài cơ thể trong thời gian dài, từ 1 - 2 tháng và ở điều kiện nhiệt độ là 15 độ đến 200 độ C. Nếu nhiệt độ lớn hơn 560 độ C hoặc sử dụng các hóa chất diệt khuẩn thì loại virus này sẽ nhanh chóng bị tiêu diệt.

Mùa đông là khoảng thời gian bệnh quai bị dễ bùng phát. Những đối tượng dễ mắc bệnh là trẻ trong độ tuổi từ 2 - 12 tuổi. Trẻ có hiện miễn dịch yếu, tiếp xúc bệnh nhân quai bị hoặc chưa tiêm phòng vắc xin sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

3. Bệnh quai bị ở trẻ có biểu hiện như thế nào?

Do lây qua đường hô hấp như ho, hắt hơi, dùng chung đồ dùng, thức ăn,...nên bệnh quai bị rất dễ lây lan, đặc biệt là khi trẻ tới trường. Khi bị bệnh, trẻ thường có biểu hiện đau đầu, nhức tai, sốt trên 38 độ C, ăn ít, đau cơ mệt mỏi. Một số bé trai có hiện tượng sưng bìu và đau tinh hoàn. 

Triệu chứng bệnh quai bị ở trẻ em dễ nhận biết nhất là tuyến nước bọt của trẻ sưng to ở một bên hoặc cả hai bên. Điều này khiến trẻ khó nhai, khó nuốt và khó nói chuyện. Khoảng ⅓ số trẻ bị quai bị có rất ít dấu hiệu bệnh hoặc có biểu hiện bệnh không rõ ràng. 

Sưng tuyến nước bọt và bị sốt những triệu chứng dễ nhận của bệnh

4. Biến chứng nguy hiểm của bệnh quai bị ở trẻ

Hầu hết trẻ bị bệnh quai bị thường có triệu chứng nhẹ và không gặp nhiều khó khăn khi điều trị. Nếu được chăm sóc và điều trị sớm, đúng cách bệnh sẽ nhanh khỏi mà không để lại di chứng. Thế nhưng nếu phụ huynh sơ suất không điều trị kịp thời cho trẻ thì trẻ có thể gặp một số biến chứng như sau:

• Trẻ có thể bị mất thính giác dẫn đến bị điếc. Tuy nhiên rất ít trẻ gặp phải biến chứng này.
• Bệnh cũng có thể làm ảnh hưởng đến não bộ với các biến chứng viêm não, viêm màng não. 
• Một số trẻ có thể gặp các vấn đề liên quan đến bộ phận sinh dục và khả năng sinh sản như viêm tinh hoàn ở bé trai, viêm vòi trứng hoặc tuyến vú ở bé gái.
• Tổn thương gan, thận, cơ tim, tụy cũng có thể gặp nhưng rất hiếm.

Bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm đến não hoặc cơ quan sinh sản

5. Phương pháp chẩn đoán bệnh

Do triệu chứng quai bị ở trẻ em không rõ ràng nên phụ huynh sẽ gặp khó khăn trong việc xác định tình trạng sức khỏe của trẻ. Vì thế nếu nghi ngờ trẻ bị quai bị dù với triệu chứng rất nhẹ, phụ huynh cũng nên đưa trẻ đến trung tâm y tế để được bác sĩ thăm khám.

Đối với bệnh quai bị ở trẻ em, dựa vào triệu chứng lâm sàng, tiền sử dịch tễ và các xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác và nhanh chóng từ đó đưa ra các phương pháp điều trị kịp thời hạn chế tối đa các biến chứng.

Có thể dựa vào các dấu hiệu lâm sàng để chẩn đoán bệnh

6. Phương án điều trị bệnh quai bị ở trẻ nhỏ

Bệnh quai bị đã có từ rất lâu, tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa nghiên cứu ra thuốc đặc trị cho bệnh này. Nguyên nhân gây bệnh quai bị là do virus. Bởi vậy, phương án điều trị bệnh sẽ không dùng thuốc kháng sinh. Thay vào đó, việc điều trị chủ yếu dựa vào các yếu tố như tiền sử bệnh, độ tuổi, triệu chứng bệnh đang xảy ra ở trẻ. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng căn cứ vào tình hình sức khỏe cũng như mức độ nghiêm trọng ở trẻ để có phác đồ điều trị thích hợp.

Các biện pháp điều trị bệnh bao gồm:

• Nếu trẻ bị sốt, đau đầu, nhức cơ, đau vùng má hàm thì phụ huynh cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt, giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Song song với đó là tiến hành chườm ấm lên trán và các vùng khác để hạ sốt nhanh hơn.
• Trẻ sốt cao sẽ khiến cơ thể mệt và mất nước. Bởi vậy, phụ huynh chú ý bổ sung nhiều nước hơn cho trẻ. Có thể dùng dung dịch điện giải oresol hoặc các loại nước khác như nước cam, nước dừa, sữa,...
• Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn để trẻ bớt mệt và nhanh chóng phục hồi hơn.
• Dùng nước muối sinh lý cho trẻ vệ sinh mũi và súc miệng. Điều này sẽ phát huy hiệu quả trong việc ngăn chặn sự sinh sôi của virus trong đường hô hấp và miệng.
• Trẻ bị bệnh quai bị thường gặp tình trạng đau khi nhai, nuốt. Vì thế cha mẹ nên cho trẻ ăn các loại thức ăn mềm, dễ nuốt như cháo hoặc súp,...Ngoài ra, cần lưu ý cho trẻ ăn đủ bữa để bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cần thiết, giúp tăng sức đề kháng cho trẻ.

Trẻ cần được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách khi bị bệnh

Cha mẹ cần lưu ý, trong quá trình điều trị bệnh, hạn chế để trẻ vận động mạnh, nhất là với bé trai, bởi điều này có thể gây tác động đến tinh hoàn và gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của trẻ sau này.

Nếu trẻ bị viêm buồng trứng hoặc viêm tinh hoàn thì cần điều trị dứt điểm theo chỉ định của bác sĩ để tránh biến chứng khiến trẻ bị vô sinh.

Nhìn chung, điều trị bệnh quai bị ở trẻ em không quá khó khăn. Nếu được chăm sóc, điều trị đúng cách, bệnh có thể khỏi sau khoảng 10 ngày. 

Trên đây là một số thông tin cần thiết cho phụ huynh về bệnh quai bị ở trẻ em. Nếu cha mẹ nghi ngờ trẻ có dấu hiệu bị quai bị thì hãy nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín như chuyên khoa Nhi thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để được thăm khám.. Để tiết kiệm thời gian chờ đợi, phụ huynh có thể liên hệ với MEDLATEC theo số tổng đài 1900 56 56 56 để đặt lịch khám sớm.