1. Thế nào là trào ngược dạ dày?

Trước khi tìm hiểu trào ngược dạ dày nên kiêng gì, bạn cần nắm được thông tin cơ bản về bệnh lý này:

1.1. Khái niệm trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày xảy ra khi van thực quản dưới không đóng kín, khiến dịch vị và axit dạ dày trào lên trên thực quản, gây nên hàng loạt triệu chứng: nóng rát, ợ hơi, buồn nôn và có thể kèm theo khó nuốt. Nếu tình trạng trào ngược kéo dài, có thể gây viêm thực quản, hẹp thực quản hoặc Barrett thực quản.

Hình ảnh giúp hình dung về sự trào ngược dịch vị trong bệnh trào ngược dạ dày - thực quản

1.2. Bị trào ngược dạ dày do nguyên nhân nào?

Các yếu tố sau tồn tại trong thời gian dài sẽ thúc đẩy sự xuất hiện của trào ngược dạ dày - thực quản:

• Thường xuyên ăn uống không hợp lý: ăn quá nhiều đồ cay, ăn quá no, ăn quá nhiều chất béo,...
• Thói quen sinh hoạt xấu như nằm ngay sau khi ăn, thường xuyên thiếu ngủ, căng thẳng,...
• Yếu tố cơ địa: thoát vị hoành, yếu cơ vòng thực quản dưới.
• Dùng một số loại thuốc như thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau NSAID, thuốc hen suyễn,... gây nên tác dụng phụ là trào ngược dạ dày.

2. Trào ngược dạ dày nên kiêng gì để giảm triệu chứng?

Khi bị trào ngược dạ dày, một số thực phẩm và thói quen có khả năng kích thích axit dạ dày cần tránh để giảm ợ chua, nóng rát và hỗ trợ điều trị lâu dài. Nếu bạn muốn biết bị trào ngược dạ dày nên kiêng gì thì cần tránh những thực phẩm và thói quen sau:

2.1. Thực phẩm giàu axit 

Các loại trái cây và nước ép có tính axit cao như cam, quýt, chanh, cà chua, dứa,… có thể góp phần làm dư axit dạ dày, trầm trọng hơn triệu chứng trào ngược. Axit dư thừa gây cảm giác nóng rát ở ngực, ợ chua và có thể làm viêm thực quản.

2.2. Thực phẩm giàu chất béo

Đồ chiên xào, thức ăn nhanh, mỡ động vật, bơ và phô mai,... đều gây chậm tiêu, làm tăng áp lực cho dạ dày và giãn cơ thắt thực quản dưới, dẫn đến trào ngược axit từ dạ dày lên thực quả. Không những thế, những thực phẩm này còn thường xuyên gây khó tiêu, đầy hơi và dễ gây buồn nôn.

Đồ uống có ga, thực phẩm nhiều dầu mỡ cần kiêng dùng cho bệnh nhân trào ngược

2.3. Thức uống kích thích trào ngược

Các loại đồ uống như cà phê, trà đặc, nước ngọt có ga, rượu bia,... cũng cần cho vào danh sách bị trào ngược dạ dày nên kiêng gì. Nhóm đồ uống này khiến axit dạ dày tăng tiết, cơ thực quản dưới bị giãn nên axit dễ dàng trào ngược lên thực quản. Đặc biệt, đồ uống có ga rất dễ gây đầy hơi, làm tăng áp lực ổ bụng, khiến người bệnh thêm khó chịu.

2.3. Thực phẩm cay và đồ ăn quá mặn

Ớt, tiêu, tỏi sống, hành sống, các món xào quá mặn hay nhiều gia vị nặng mùi dễ kích thích niêm mạc dạ dày, gây tăng tiết axit và trào ngược. Người nhạy cảm, thậm chí dù chỉ dùng nhóm này với một lượng nhỏ cũng có thể gây ợ nóng.

2.4. Một số thói quen ăn uống cần kiêng

Một số thói quen ăn uống sai cách góp phần làm trào ngược nặng hơn cũng cần được kiêng như:

• Ăn quá no hoặc nằm ngay sau khi ăn: Khi dạ dày bị căng đầy quá mức sẽ tăng áp lực lên thực quản. Vì thế, người bệnh không nên ăn quá no mà hãy chia thành nhiều bữa nhỏ và không nằm ngay sau ăn, chỉ nằm sau khi đã kết thúc bữa ăn 2 - 3 giờ.
• Ăn quá nhanh, nhai ít: Khi thức ăn chưa được nghiền kỹ, dạ dày phải làm việc nhiều hơn sẽ dễ tăng axit. Hãy bỏ thói quen này và nhai kỹ, ăn chậm.
• Ăn khuya hoặc trước khi đi ngủ: Thói quen này khiến axit dễ trào ngược hơn nên bạn cần ăn tối ít nhất 2 - 3 giờ trước khi đi ngủ.
• Mặc quần áo quá chật vùng bụng: Tăng áp lực ổ bụng, gây trào ngược.

3. Điều trị trào ngược dạ dày bằng cách nào?

Bên cạnh việc tìm hiểu trào ngược dạ dày nên kiêng gì, người bệnh cũng cần thực hiện tốt các biện pháp giúp điều trị hiệu quả bệnh lý này.

3.1. Thay đổi lối sống

Điều chỉnh lối sống có thể cải thiện triệu chứng do trào ngược:

• Nâng cao đầu khi ngủ: Nằm nghiêng hoặc kê cao đầu giúp ngăn axit trào ngược.
• Giảm cân nếu thừa cân: Cân nặng dư thừa làm tăng áp lực ổ bụng, giảm triệu chứng trào ngược.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga, tránh vận động mạnh sau ăn,... đều có thể hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn để tránh kích thích trào ngược.

Người bệnh được bác sĩ hướng dẫn điều trị và lưu ý trào ngược dạ dày nên kiêng gì

3.2. Điều trị theo phác đồ bác sĩ chuyên khoa

Bệnh nhân bị trào ngược dạ dày nếu đã thay đổi lối sống nhưng không cải thiện triệu chứng hoặc trong các trường hợp sau, cần thăm khám và điều trị theo phác đồ được bác sĩ chỉ định:

• Triệu chứng kéo dài trên 2 tuần.
• Nôn ra máu, đi ngoài phân có màu đen, đột ngột giảm cân không rõ nguyên nhân.

Thông thường, bệnh nhân bị trào ngược dạ dày - thực quản sẽ được bác sĩ kê đơn sử dụng một số loại thuốc phù hợp như:

• Thuốc ức chế tiết axit như thuốc ức chế bơm proton (PPI), H2 blockers,... giúp giảm đau và ngừa tổn thương thực quản.
• Thuốc trung hòa axit: Giảm triệu chứng ợ nóng, ợ chua tạm thời.
• Thuốc tăng co bóp dạ dày: Hỗ trợ tiêu hóa thức ăn tốt hơn, giảm áp lực cho dạ dày.

Người bệnh không tự ý sử dụng thuốc trong thời gian dài mà cần thực hiện đúng phác đồ đã được bác sĩ hướng dẫn. 

Trường hợp điều trị bằng thuốc không hiệu quả, các triệu chứng trào ngược nghiêm trọng, trở thành rào cản sức khỏe đối với người bệnh, bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật.

Biết được trào ngược dạ dày nên kiêng gì sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn, giảm triệu chứng khó chịu và phòng ngừa nguy cơ gặp phải biến chứng. Kết hợp việc thực hiện kiêng khem, thay đổi thói quen sinh hoạt và điều trị theo phác đồ sẽ giúp bệnh nhân sống chung an toàn với bệnh lý này.

Quý khách hàng bị trào ngược dạ dày nhưng chưa tìm được cách khắc phục có thể liên hệ đặt lịch khám cùng bác sĩ Chuyên khoa Tiêu hóa - Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.