Key: dấu hiệu thần kinh khu trú

Tít: Các dấu hiệu thần kinh khu trú phổ biến

Các dấu hiệu thần kinh khu trú là những căn cứ quan trọng để bác sĩ có thể xác định được chính xác bệnh thần kinh khu trú và từ đó đưa ra những phác đồ điều trị phù hợp nhất với người bệnh. Bác sĩ cần thực hiện kiểm tra rất tỉ mỉ, không chỉ khai thác thông tin từ người bệnh mà còn cần kết hợp với những kỹ thuật y tế để đảm bảo có được kết quả khám chính xác nhất.

1. Các dấu hiệu thần kinh khu trú

Thần kinh khu trú là vùng mà các dây thần kinh tập hợp lại để tạo nên hệ thần kinh trung ương, có thể kể đến như vùng thùy trán, vùng thùy đỉnh, vùng thùy thái dương, vùng thùy chẩm, vùng tiểu não, vùng thân não và tủy sống.

Khi xảy ra những tổn thương khu trú tại vùng nào đó của hệ thần kinh trung ương, người bệnh sẽ có những dấu hiệu thần kinh khu trú, bao gồm những dấu hiệu về cả nhận thức và hành vi. Cụ thể như sau:

1.1. Các dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng thuỳ trán

Khi các dây thần kinh ở vùng thùy trán bị tổn thương, người bệnh sẽ có nhiều triệu chứng bất thường liên quan đến khả năng vận động, bao gồm:

Người bệnh đi không vững.

- Cứng cơ.

- Đi không vững.

- Liệt nửa người hoặc liệt một chi.

- Liệt vận động mắt.

- Khó nói.

- Động kinh.

- Mất khứu giác một bên.

- Một số triệu chứng khác như cười đùa không đúng lúc, cáu gắt vô cớ, không nói, trì trệ, bất động, mất sáng kiến, vô cảm với mọi việc xung quanh.

1.2 Các dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng thuỳ đỉnh

Khi những dây thần kinh ở thùy đỉnh bị tổn thương, bệnh nhân có thể gặp phải các dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến cảm giác cơ thể, cụ thể là:

- Rối loạn cảm giác, xúc giác.

- Rối loạn sự cảm nhận của cơ thể, về tư thế về cảm giác vận động thụ động.

- Mất khả năng chú ý về giác quan, không gian.

- Không còn khả năng đọc viết và tính toán.

- Không thể tìm một vị trí địa lý xác định.

- Không thể tìm đồ vật dựa trên xúc giác.

1.3 Các dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng thuỳ thái dương

Khi những dây thần kinh ở vùng thùy thái dương bị tổn thương, người bệnh có thể gặp phải những biểu hiện bất thường liên quan đến trí nhớ và thính giác, có thể kể đến như sau:

Người bệnh bị điếc

- Điếc nhưng không phải do tổn thương cấu trúc tai.

- Ù tai, ảo thính.

- Mất ngôn ngữ giác quan, nghĩa là người bệnh không hiểu được âm nhạc và ngôn ngữ.

- Mất trí nhớ có thể là những ký ức gần đây hoặc những câu chuyện trong quá khứ hoặc cả hai.

- Các rối loạn trí nhớ.

- Ảo giác rất đa dạng và phức tạp.

- Người bệnh có thể xuất hiện những cơn động kinh cục bộ và rất phức tạp.

1.4. Các dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng thuỳ chẩm

Khi những dây thần kinh ở vùng thùy chẩm bị tổn thương, người bệnh có thể xuất hiện những dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến các vấn đề về thị giác, cụ thể như sau:

- Bị mù, nguyên nhân mất hoàn toàn thị giác là do vấn đề ở vỏ não, mà không phải do những vấn đề về mắt.

- Người bệnh bị mất thị giác nhưng lại không công nhận điều này.

- Mất thị lực một bên.

- Không nhận biết được những đồ vật quen thuộc, khuôn mặt hoặc các loại màu sắc.

- Nhìn thấy sự vật to hơn hoặc nhỏ hơn kích thước thực tế, tình trạng này còn được gọi là ảo thị.

1.5. Các dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng tiểu não

Khi những dây thần kinh vùng tiểu não bị tổn thương, người bệnh thường gặp phải những dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến sự cân bằng cũng như phối hợp các động tác, chẳng hạn như:

- Người bệnh vận động rất vụng về, không chắc chắn ở phần thân mình.

- Không thể phối hợp thực hiện các động tác.

- Nếu cần thay đổi nhanh các động tác, người bệnh sẽ không thể thực hiện được, chẳng hạn không thể úp và lật ngửa bàn tay một cách nhanh chóng.

- Giật nhãn cầu không chủ động.

1.6. Các dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng thân não

Khi những dây thần kinh ở vùng thân não bị tổn thương, người bệnh sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng bất thường liên quan đến giác quan và khả năng vận động. Một số triệu chứng cụ thể như sau:

Người bệnh bị khó nói, khó nuốt

- Người bệnh bị yếu, liệt hay rối loạn cảm giác ở tay và chân. 

- Bị mất thăng bằng khi đứng thẳng, hay mất cân bằng khi chuyển động đầu và thân.

- Khó nói, khó nuốt, giật nhãn cầu và mắt nhìn liên hợp.

1.7. Dấu hiệu thần kinh khu trú ở vùng tủy sống

Khi nhưng dây thần kinh ở vùng tủy sống bị tổn thương, bệnh nhân có thể xuất hiện những dấu hiệu thần kinh khu trú như liệt cùng một bên hoặc mất cảm giác đau ở bên đối diện,...

2. Phương pháp chẩn đoán bệnh

Ngoài việc dựa vào các dấu hiệu lâm sàng của người bệnh, các bác sĩ có thể thăm khám bằng một số kỹ thuật như sau:

- Khám vận động:

+ Trường hợp bệnh nhân tỉnh: Cho người bệnh thực hiện nghiệm pháp Baré tay, Raimist và nghiệm pháp Mingazzini. Trường hợp bệnh nhân bị yếu hay liệt tay, chân thì sẽ không thực hiện được hoặc thực hiện rất khó khăn.

+ Trường hợp bệnh nhân bị hôn mê: Các bác sĩ sẽ quan sát tỉ mỉ. Khi người bệnh giãy dụa nửa người, bên không liệt sẽ có biểu hiện co giãy khỏe, bên còn lại sẽ cử động kém hơn, thậm chí không cử động.

Kiểm tra phản xạ đồng tử với ánh sáng.

- Khám cảm giác đau: Bác sĩ dùng kim để bấu vào mặt trong cánh tay hoặc ngực của người bệnh. Bằng cách này, bác sĩ có thể nhận biết được phản ứng đau của người bệnh. Thông thường, cảm giác đau sẽ cùng bên với nửa người bị liệt.

- Khám phản xạ gân xương, phản xạ gan bàn chân.

- Khám dây thần kinh sọ não.

- Kiểm tra phản xạ đồng tử với ánh sáng.

Dựa vào những dấu hiệu thần kinh khu trú nêu trên, bác sĩ sẽ chẩn đoán được bệnh thần kinh khu trú và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho người bệnh. Để được giải đáp mọi thắc mắc hoặc có nhu cầu kiểm tra sức khỏe, mời bạn liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC.

BS Thanh Tuấn đã duyệt