1. Thông tin cơ bản về cây tầm gửi

Tầm gửi là loại cây dây leo sống ký sinh trên các loại cây thân gỗ khác bằng cách bò hoặc leo bám trên bề mặt của cây đó. Tất cả các bộ phận của cây tầm gửi đều có thể dùng làm thuốc, thu hái quanh năm rồi sau đó đem phơi khô để dùng dần.

Tầm gửi là cây sống ký sinh trên thân của cây khác

Cây tầm gửi có nhiều loại khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:

- Tầm gửi sống trên cây mít.

- Tầm gửi sống trên cây dâu.

- Tầm gửi sống trên cây bưởi.

- Tầm gửi sống trên cây gạo.

- Tầm gửi sống trên cây hồng.

2. Công dụng chữa bệnh và cách dùng cây tầm gửi

2.1. Công dụng chữa bệnh của cây tầm gửi

Hầu hết các loại tầm gửi đều là loại dược liệu Đông y có tác dụng chữa trị nhiều loại bệnh khác nhau như: rối loạn tâm thần, phong thấp, xương khớp,... Đặc biệt, với phụ nữ, tầm gửi giúp an thai và thúc sữa. Hiện nay, cây tầm gửi còn được dùng như bài thuốc để hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan, thuốc giảm đau,...

Rượu tầm gửi có hương vị ngon nên được nhiều người ưa chuộng. Loại rượu này có tác dụng giải độc và dùng trị một số bệnh lý. Dùng tầm gửi khô hãm nước sôi uống hàng ngày giúp làm mát gan, giải độc rất tốt.

Cụ thể về tác dụng của từng loại cây tầm gửi như sau:

- Cây tầm gửi mít: lợi sữa, ngừa sốt rét, bổ thận, mát gan, chống tiêu chảy ở trẻ nhỏ,... Đặc biệt, nếu kết hợp với khôi nhung, bồ công anh, chè dây, tầm gửi mít có thể trở thành bài thuốc chữa viêm loét dạ dày hiệu quả.

- Cây tầm gửi dâu: lợi quan tiết, khử phong thấp, điều trị cao huyết áp, an thai, mạnh gân cốt, bổ can thận, cải thiện sức khỏe,...

- Cây tầm gửi bưởi: hỗ trợ điều trị các bệnh xương khớp như: viêm khớp, khô khớp, thoái hóa khớp,... Không những thế, loại cây này có giúp cải thiện các triệu chứng đường tiêu hóa như: chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu,...

Tầm gửi được dùng như một vị thuốc Đông y để chữa các loại bệnh gan, thận, xương khớp

- Cây tầm gửi gạo: hỗ trợ điều trị tiểu buốt, tiểu đục, sỏi thận, sỏi bàng quang, viêm cầu thận,... Ngoài ra, cây tầm gửi gạo còn có thể chống viêm rất tốt nên cũng được dùng để điều trị một số bệnh lý về da.

- Cây tầm gửi hồng: đây là dược liệu được đánh giá rất cao về khả năng chữa các bệnh lý đường hô hấp như: ho gió, ho có đờm, ho khan,... Ngoài ra, nếu kết hợp tầm gửi hồng với xạ can, bạch bì, trần bì,... còn có thể trở thành những bài thuốc chữa tai - mũi - họng hiệu quả.

2.2. Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây tầm gửi

- Bài thuốc chữa đau bụng cho thai phụ

Để chữa chứng đau bụng ở thai phụ hãy dùng 20g nước thơm, 60g tầm gửi, 20g cao long ban đã được nướng thơm, 3 chén ngải diệp. Tất cả dược liệu này đem rửa sạch rồi đổ vào nồi sắc cùng 600ml nước cho đến khi còn chừng 200ml nước thì chắc nước uống thành nhiều lần trong ngày.

- Bài thuốc chữa bệnh cao huyết áp

12g mỗi loại gồm: mã đề, ngưu tất, câu đằng, chi tử, ý dĩ; 8g mỗi loại gồm: trạch tả, xuyên khung; 16g tầm gửi. Tất cả đem sắc lấy nước uống nhiều lần trong ngày.

- Bài thuốc chữa bệnh thấp khớp

12g mỗi loại gồm: đỗ trọng, độc hoạt, thiên niên kiện, khương hoạt, thổ phục linh, thục địa, đan sâm, xích thược, kê huyết đằng; 20g đẳng sâm; 16g hoài sơn; 12g cây tầm gửi; 10g ngưu tất; 8g nhục quế. Đem tất cả dược liệu này rửa sạch và sắc lấy nước uống.

- Bài thuốc chữa bệnh sốt rét, hen sữa và ho gà ở trẻ nhỏ

Lấy 20g tầm gửi khế, 9g lá hẹ, 15g rau má và 9g lá bạc hà đem đi rửa sạch rồi sao vàng sau đó cho tất cả dược liệu vào nồi sắc và chắt lấy nước uống liên tục trong 20 ngày.

- Bài thuốc chữa ho ra máu

Để chữa bệnh ho ra máu hãy dùng 10g rễ chuối hột, 15g thài lài tía, 15g rễ cỏ tranh và 15g tầm gửi dâu đem rửa sạch rồi sắc lấy nước uống.

- Bài thuốc chữa tắc tia sữa cho phụ nữ sau sinh

Dùng 10g ngưu tất và 15g tầm gửi dâu đem cho vào nồi sắc với 500ml nước cho đến khi chỉ còn khoảng 1/3 nước thì chắt lấy phần nước để uống.

2.3. Cách dùng cây tầm gửi để chữa bệnh

Tầm gửi có thể dùng cả dạng tươi và khô để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Nếu dùng cây tầm gửi tươi tốt nhất nên chọn cây có lá bóng và xanh thẫm, thân giòn. Nếu dùng tầm gửi khô thì nên chọn loại có mùi thơm đặc trưng để đảm bảo dược liệu vẫn còn đảm bảo dược tính.

Tầm gửi pha trà vừa là thức uống thanh mát vừa tốt cho sức khỏe

Có thể chế biến dược liệu tầm gửi theo những cách khác nhau để dùng chữa bệnh như:

- Pha trà:

Lấy một nhúm cây tầm gửi khô cho vào ấm trà rồi đổ chút nước sôi tráng qua để loại bỏ tạp chất sau đó đổ nước này đi và cho vào ấm 150ml nước sôi, đợi khoảng 5 - 7 phút cho trà ngấm thì rót ra chén uống.

- Sắc thuốc

Rất nhiều người lựa chọn cách dùng một mình hoặc kết hợp tầm gửi với một số dược liệu khác để sắc thuốc uống. Cách sắc rất đơn giản, chỉ cần dùng 58 - 80g tầm gửi khô đã được rửa sạch cho vào ấm với 1.5 lít nước rồi đem sắc lấy nước uống trong ngày.

- Ngâm rượu

Để ngâm rượu tầm gửi bạn cần có rượu trắng 45 độ và tầm gửi được chặt khúc vừa kích thước bình ngâm, lá vặt để riêng ra. Sau khi đã rửa sạch tầm gửi bạn hãy xếp phần lá xuống dưới đáy bình rồi để phần thân lên trên và đổ rượu cho ngập. Để nguyên như vậy trong 30 sau đó bạn đem ra uống mỗi ngày 1 - 2 chén nhỏ, trong mỗi bữa ăn.

Tuy những công dụng chữa bệnh của cây tầm gửi đã được ghi nhận và được nghiên cứu, phát triển thành các loại thuốc chữa bệnh bán ra thị trường nhưng việc dùng thuốc muốn đạt hiệu quả và tránh tác dụng phụ không đáng có cần có sự tham vấn từ bác sĩ chuyên khoa.