1. Xét nghiệm huyết thống có thể xác định được những mối quan hệ nào?

ADN trong tế bào của mỗi người sẽ được nhận một nửa từ mẹ và một nửa từ bố. Vai trò của ADN là lưu trữ các mật mã di truyền trong một gia đình, từ thế hệ này sang thế hệ khác.

ADN trong tế bào của mỗi người sẽ được nhận một nửa từ mẹ và một nửa từ bố

Xét nghiệm huyết thống chính là việc phân tích ADN của hai cá thể để đối chiếu, so sánh thông tin di truyền, từ đó xác định về mối quan hệ huyết thống của họ. Cụ thể loại xét nghiệm này có thể xác định được những mối quan hệ dưới đây:

Xét nghiệm huyết thống xác định được mối quan hệ cha – con

• Quan hệ huyết thống trực hệ bố/mẹ và con

Khi thực hiện xét nghiệm ADN, các chuyên gia có thể xác định được mối quan hệ cha (mẹ) và con với độ chính xác lên đến 100%.

• Quan hệ huyết thống không trực hệ

Những mối quan hệ huyết thống không trực hệ hay còn gọi là quan hệ họ hàng cũng được xác định thông qua xét nghiệm ADN mà không cần đối chiếu với mẫu ADN của cha/mẹ.

+ Xét nghiệm ADN huyết thống theo dòng họ nội: Nam giới trong cùng dòng họ nội… đều mang cũng một loại NST Y như nhau. Do đó, khi xét nghiệm ADN huyết thống, các bác sĩ có thể xác định được các mối quan hệ anh - em trai cùng cha, ông nội và cháu trai, bác/chú và cháu trai,...

+ Xét nghiệm ADN huyết thống theo dòng NST X: Con gái sẽ được nhận 1 NST X từ mẹ và 1 NST X từ bố. Trong đó, NST X của người bố di truyền cho con gái sẽ không thay đổi. Chính vì thế, khi phân tích ADN trên NST X sẽ giúp xác định được 2 chị em gái có cùng cha hay không.

Hơn nữa, NST X từ người cha được di truyền từ bà nội, do đó khi thực hiện phân tích NST X này cũng giúp xác định được mối quan hệ giữa bà nội và cháu gái.

• Xét nghiệm ADN huyết thống theo dòng mẹ

Những người con dù là nam hay nữ đều có thể nhận được ADN ty thể của mẹ. Vì thế khi có cùng nguồn gốc bên ngoại sẽ có chung hệ ADN ty thể và khi phân tích ADN ty thể sẽ xác định được mối quan hệ anh/chị - em cùng mẹ, bà ngoại với cháu trai hoặc cháu gái, dì và cháu trai/cháu gái.

2. Xét nghiệm huyết thống cần những mẫu bệnh phẩm gì?

Một số mẫu bệnh phẩm thường được dùng trong xét nghiệm huyết thống là mẫu máu, mẫu tóc, mẫu niêm mạc miệng, mẫu móng chân hay móng tay, mẫu nước ối, mẫu cuống rốn,… Tuy nhiên, cần tiến hành lấy mẫu đúng cách mới có thể đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

Xét nghiệm huyết thống bằng mẫu máu

• Mẫu máu

Mẫu máu được mang đi thực hiện xét nghiệm sẽ lấy qua đường tĩnh mạch giống như cách lấy mẫu xét nghiệm máu thông thường khác. Sau đó, mẫu máu này sẽ được đưa đến phòng xét nghiệm để tiến hành phân tính ADN.

• Mẫu tóc

Nếu làm xét nghiệm huyết thống bằng mẫu tóc, thì cần từ 2 đến 3 sợi tóc, nhưng lưu ý cần kèm theo chân tóc mới được tính là mẫu xét nghiệm có giá trị. Nếu sợi tóc đã bị đứt chân tóc thì không thể tiến hành làm xét nghiệm. Do đó, khi thực hiện lấy mẫu tóc bạn cần lưu ý lấy mẫu đúng cách để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác.

• Mẫu móng tay, móng chân

Lấy mẫu móng chân hay móng tay rất đơn giản, do đó được nhiều người lựa chọn khi thực hiện xét nghiệm ADN. Tuy nhiên, trước khi lấy mẫu, bạn cần vệ sinh móng tay, móng chân sạch sẽ, đồng thời, vệ sinh kìm bấm móng sạch để không làm ảnh hưởng đến độ chính xác kết quả xét nghiệm.

• Mẫu niêm mạc miệng: Người bệnh cần, súc miệng sạch trước khi lấy mẫu xét nghiệm. Khi thực hiện lấy mẫu xét nghiệm, nhân viên y tế sẽ dùng dụng cụ lấy mẫu để chà sát vào 2 bên má để lấy tế bào niêm mạc miệng và bảo quản rồi mang đi phân tích.

• Mẫu cuống rốn: Mẫu xét nghiệm huyết thống này chỉ phù hợp với đối tượng trẻ sơ sinh.

Xét nghiệm mẫu cuống rốn để xác định huyết thống

• Nước ối

Trong nước ối có chứa các tế bào ADN của thai nhi. Vì thế chọc ối để lấy mẫu xét nghiệm có thể xác định huyết thống trước sinh. Phương pháp này thường được thực hiện vào tuần thứ 12 đến tuần thứ 14 của thai kỳ. Lượng nước ối cần lấy là khoảng 3 đến 5ml.

Tuy nhiên, đây là kỹ thuật xâm lấn nên sẽ tồn tại những rủi ro nhất định đối với mẹ bầu và thai nhi, chẳng hạn như nhiễm trùng ối, rò rỉ nước ối, sảy thai,… Mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định thực hiện.

• Mẫu vật phẩm đặc biệt khác

Với những trường hợp muốn giữ bí mật khi xét nghiệm, mẫu xét nghiệm có thể sử dụng đó là bao cao su mới dùng, bàn chải đánh răng, tàn thuốc lá hay dao cạo râu,...

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những địa điểm thực hiện xét nghiệm ADN uy tín và chính xác tại Hà Nội. Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC được đầu tư trang thiết bị, máy móc hiện đại, đặc biệt là hệ thống máy giải trình tự gen ABI 3500 của Mỹ và luôn được cập nhật để đảm bảo kết quả chính xác nhất.

Mọi thông tin của khách hàng sẽ luôn được bảo mật tuyệt đối. Kết quả sẽ được chuyển đến tận tay khách hàng hoặc khách hàng có thể tra cứu thông tin trên website bệnh viện. Bên cạnh đó, MEDLATEC còn cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà rất thuận tiện và đảm bảo độ chính xác. Để được tư vấn thêm, mời bạn có thể liên hệ đến Tổng đài 1900 56 56 56.