1. Mào tinh hoàn - Thông tin chung

Mào tinh hoàn gọi ngắn gọn là mào tinh. Tuy đây chỉ là một bộ phận nhỏ nhưng lại nắm giữ vai trò quan trọng đối với sức khỏe của nam giới. 

Mào tinh hoàn là gì?

Mào tinh là tập hợp nhiều ống (10 - 12 ống) hình chữ C, cuộn lại rất chặt, nằm dọc bờ sau của tinh hoàn và nối trực tiếp với ống dẫn tinh. Kích thước của mào tinh khá nhỏ, chỉ khoảng 4cm, chia thành 3 phần:

• Đầu mào tinh: Là nơi nhận và lưu trữ tinh trùng từ ống dẫn tinh. Đầu mào tinh nằm gần đỉnh tinh hoàn và úp vào tinh hoàn, có cấu trúc phình to.
• Thân mào tinh: Là nơi để tinh trùng trưởng thành. Thân mào tinh thực chất là một ống có đường kính hẹp, chạy dài theo mép sau của tinh hoàn.
• Đuôi mào tinh: Phần cuối cùng của mào tinh, nối trực tiếp với ống dẫn tinh, giúp tinh trùng vận chuyển vào ống phóng tinh. 

Ảnh minh họa các phần của mào tinh hoàn

Chức năng mào tinh hoàn

Từ những phân tích mào tinh hoàn là gì, chúng ta đã nắm bắt sơ bộ chức năng của bộ phận này. Theo đó, mào tinh có nhiệm vụ lưu trữ tinh trùng, đồng thời, giúp tinh trùng phát triển và hoàn thiện. 

Cụ thể, sau khi được sản xuất tại tinh hoàn, tinh trùng sẽ được lưu trữ tại mào tinh. Lúc này, tinh trùng có mật độ loãng kèm một ít chất lỏng. Khi được lưu trữ tại mào tinh, tinh trùng lấy chất dinh dưỡng từ niêm mạc mào tinh để trưởng thành. Thời gian tinh trùng lưu trữ ở đây khoảng 1 tháng.

Sau 1 tháng, nếu tinh trùng không được phóng ra ngoài (xuất tinh), chúng bắt đầu chết và được niêm mạc mào tinh tái hấp thụ. Những tinh trùng mới do tinh hoàn sản xuất tiếp tục được lưu trữ và hoàn thiện tại mào tinh theo một chu kỳ lặp đi lặp lại. 

2. Bệnh về mào tinh hoàn thường gặp

Viêm mào tinh và nang mào tinh là 2 bệnh lý thường gặp nhất ở mào tinh hoàn.

Viêm mào tinh hoàn

Đây là hiện tượng mào tinh bị sưng viêm cấp tính hoặc mạn tính, nguyên nhân do nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn. Nam giới quan hệ tình dục không an toàn, mắc bệnh lây qua đường tình dục hoặc bị viêm đường tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt có nguy cơ cao viêm mào tinh. 

Nam giới quan hệ tình dục không an toàn có nguy cơ bị viêm mào tinh

Với viêm mào tinh cấp tính, người bệnh xuất hiện các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, tinh hoàn sưng đỏ, phù nề, đau đớn, kết hợp với các triệu chứng khác như: đi tiểu ra máu, chảy dịch niệu đạo,... Các biểu hiện này kéo dài 1 - 2 ngày và ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. 

Với viêm mào tinh mạn tính, ngoài các triệu chứng kể trên, người bệnh còn cảm thấy tinh hoàn luôn căng cứng, to phồng, dù chỉ chạm nhẹ qua phần bìu ngoài mào tinh cũng cảm nhận được cảm giác đau.

Các biến chứng của viêm mào tinh bao gồm áp xe bìu, teo tinh hoàn, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản, tăng nguy cơ hiếm muộn, vô sinh. Do đó, việc nhận biết triệu chứng và đi khám kịp thời là rất quan trọng.

Nang mào tinh hoàn

Đây là hiện tượng mào tinh xuất hiện khối u có kích thước từ vài mm đến vài cm. Đa số các trường hợp u nang là lành tính. Nguyên nhân hình thành u nang là rất nhiều, bao gồm: Ống dẫn tinh ở mào tinh bị tắc nghẽn, ứ đọng và tăng tiết dịch; ống mào tinh lộn, cuộn bất thường; viêm nhiễm hoặc chấn thương tạo điều kiện vi khuẩn xâm nhập vào và gây nang,…

Biểu hiện của nang mào tinh chỉ rõ rệt khi khối u phát triển và kích thước lớn. Lúc này, người bệnh cảm thấy đau tức, vướng víu và không thoải mái ở vùng bìu, thậm chí, sờ vào bìu thấy có khối u. Ngoài ra, u nang có thể vỡ bất cứ lúc nào và khi vỡ có nguy cơ gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục. Do đó, mặc dù là u lành tính nhưng nang mào tinh ảnh hưởng nhiều đến tâm lý, sinh hoạt của người bệnh và có thể gây viêm nhiễm nếu vỡ u nang. Do đó, người bệnh không được chủ quan với bệnh lý này.

U trong mào tinh phát triển lớn khiến nam giới thấy khó chịu

3. Điều trị bệnh về mào tinh hoàn

Các bệnh lý hay bất kỳ vấn đề nào ở mào tinh hoàn đều ảnh hưởng nhiều đến tâm sinh lý của người bệnh, thậm chí đe dọa khả năng sinh sản của nam giới. Vì vậy, khi có bất thường ở tinh hoàn nói chung, nam giới cần đi khám nhanh chóng. 

Về điều trị, bác sĩ xem xét và đánh giá từng trường hợp cụ thể để có phương án điều trị phù hợp. Đối với viêm mào tinh, trường hợp nhẹ, bác sĩ kê thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm và giảm đau để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và kiểm soát triệu chứng bệnh. Nếu bệnh chuyển sang mạn tính và có biến chứng, việc dùng thuốc không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.

Với nang mào tinh, nếu u nang nhỏ, không ảnh hưởng nhiều, bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng. Khi u nang phát triển gây đau hay bất tiện, người bệnh có thể được dùng thuốc giảm đau và điều trị bằng cách hút bỏ dịch trong nang. Trường hợp u nang lớn, có nguy cơ vỡ và chèn ép lên các ống mào tinh, việc phẫu thuật để loại bỏ u nang là cần thiết.

Để an toàn cho sức khỏe nói chung và bảo vệ sức khỏe sinh sản nói riêng, nam giới cần tuân thủ các chỉ định của bác sĩ về việc thăm khám, điều trị và chăm sóc sau điều trị. Trong thời gian điều trị, không quan hệ tình dục hay thủ dâm, đồng thời, chú ý giữ gìn vệ sinh vùng kín cẩn thận để bệnh được chữa khỏi hoàn toàn, tránh nguy cơ tái phát.

Nam giới nên đi khám ngay nếu thấy bất thường ở vùng kín 

Trên đây là những chia sẻ về các bệnh lý mào tinh hoàn thường gặp. Nam giới đang quan tâm đến sức khỏe sinh sản, đặc biệt là xuất hiện những dấu hiệu bất thường ở vùng kín, hãy chủ động đi khám.

Quý khách có thể an tâm đến khám tại Chuyên khoa Nam khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch trước, quý khách hãy gọi ngay hotline 1900 56 56 56.