1. Tinh hoàn ẩn là gì? 

Tinh hoàn ẩn được hiểu là hiện tượng một hoặc hai bên tinh hoàn không dịch chuyển xuống khu vực bìu mà có thể nằm ở vị trí bụng, bẹn,... Tình trạng này xuất hiện ngay từ lúc mới sinh ở một số bé trai. Trong đó, tỷ lệ ẩn một bên tinh hoàn thường chiếm tỷ lệ cao hơn. 

Tinh hoàn ẩn là hiện tượng một hoặc bên hai tinh hoàn không thể dịch chuyển xuống bìu 

Trong phần lớn trường hợp, tinh hoàn có thể tự dịch chuyển xuống bìu khi trẻ lớn dần (trong khoảng 3 - 6 tháng tuổi). Trường hợp đến 6 tháng tuổi mà tinh hoàn chưa dịch chuyển xuống bìu, khả năng cao tinh hoàn không thể tự di chuyển xuống một cách tự nhiên. Có nghĩa sau 6 tháng tuổi, nếu tinh hoàn không xuống bìu thì trẻ cần được điều trị. 

Hiện tượng tinh hoàn ẩn hay gặp ở những trẻ sinh non, trẻ có nặng dưới 900gr lúc sinh, trẻ bị dị tật hoặc trẻ sinh ra ở gia đình có tiền căn bị tinh hoàn ẩn hoặc các vấn đề phát triển hệ sinh dục khác. 

Kích thước của tinh hoàn ẩn có xu hướng nhỏ hơn tinh hoàn bình thường, đồng thời nhu mô cũng mềm nhão hơn. Trường hợp tinh hoàn ẩn một bên, nam giới vẫn có khả năng sinh sản nhưng dễ gặp phải một vài rủi ro khác như ung thư tinh hoàn. 

Nếu cả hai tinh hoàn đều bị ẩn, xác suất cao nam giới sẽ bị vô sinh. Khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ cho nhóm đối tượng này, kết quả thường là không có tinh trùng. Nghiêm trọng hơn, nhiều trường hợp ẩn tinh hoàn hai bên sẽ khiến nam giới bị suy giảm chất lượng quan hệ tình dục bởi nội tiết tố bị thiếu hụt. Ngoài ra, người bị ẩn tinh hoàn thường không mang đậm nét nam tính, hay biểu lộ sự yếu đuối, tâm sinh lý thất thường. 

Xét về phần phân loại, tinh hoàn ẩn gồm hai loại chính, đó là: 

• Tinh hoàn ẩn có thể sờ thấy: Cảm nhận được tinh hoàn tại khu vực ống bẹn, tinh hoàn dạng lò xo. 
• Tinh hoàn ẩn không thể sờ được: Tinh hoàn ẩn nằm ở vị trí lỗ bẹn sâu, ổ bụng. 

2. Nguyên nhân gây hiện tượng tinh hoàn ẩn

Quá trình tinh hoàn dịch chuyển từ vùng bụng xuống vùng bìu chịu sự ảnh hưởng của nhiều cơ chế khác nhau. Khi những cơ chế này gặp vấn đề, tinh hoàn sẽ không thể dịch chuyển xuống vùng bìu, cụ thể: 

• Hoạt động tổng hợp Testosterone bị sai lệch: Khiến quá trình phát triển của tinh hoàn không diễn ra một cách bình thường. 
• Rối loạn tại trục hạ đồi, tuyến yên và tuyến sinh dục: Gây tình trạng thiếu hụt Gonadotropin tại tuyến yên khiến tinh hoàn bị ẩn, dương vật bé. 
• Hội chứng gây rối loạn cảm nhận thụ thể Androgen: Ảnh hưởng đến khả năng sinh dục ở nam giới, dễ khiến tinh hoàn bị ẩn. 
• Ảnh hưởng của hormone Estrogen: Trong quá trình mang thai, nếu người mẹ dùng thuốc kháng Androgen hoặc Diethylstilbestrol, tinh hoàn ở thai nhi dễ bị ẩn đi. 
• Sự phát triển bất thường của hệ thống dây chằng tinh hoàn hoặc bìu: Tình trạng này khiến tinh hoàn bị treo lơ lửng trong quá trình dịch chuyển, không thể dịch chuyển xuống vùng bìu. 
• Một số nguyên nhân khác: Chẳng hạn như cuống mạch tinh hoàn quá ngắn, khu vực ống bẹn bị xơ hóa.

Tác dụng phụ của thuốc kháng Androgen người mẹ sử dụng khi mang thai dễ gây tinh hoàn ẩn ở thai nhi 

3. Triệu chứng ở người bị tinh hoàn ẩn

Với những bé trai chưa trưởng thành bị tinh hoàn ẩn, ba mẹ có thể kiểm tra bằng cách sờ xem tinh hoàn đã xuất hiện ở vùng bìu hay chưa. 

Còn với nam giới trưởng thành bị tinh hoàn ẩn, các triệu chứng nhận biết thường là: 

• Sờ thấy tinh hoàn không có trong bìu hoặc cảm nhận thấy khối u lồi lên tại ống bẹn.
• Bìu nhỏ hơn bình thường, tinh hoàn nằm ở vị trí càng cao thì bìu lại càng kém phát triển. 
• Chỉ cảm nhận thấy một bên tinh hoàn. 
• Tinh hoàn bị co rút. 
• Tinh hoàn di chuyển ngược lại bẹn, không thể dịch chuyển hoàn toàn xuống bìu. 

Không sờ thấy tinh hoàn là dấu hiệu cho thấy tinh hoàn bị ẩn 

Ngay khi cảm nhận thấy những bất thường trên, nam giới nên đi khám nam khoa để được xác định nguyên nhân, xử lý sớm. 

4. Biện pháp chẩn đoán tinh hoàn ẩn

4.1. Chẩn đoán lâm sàng 

Bình thường, nam giới không khó để tự cảm nhận tinh hoàn đã xuống bìu hay chưa bằng cách sờ, kiểm tra xem vùng bẹn xuất hiện khối u bất thường hay không. 

Trong quá trình chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ có thể kiểm tra khu vực bìu bẹn. Theo đó, bìu bẹn kém phát triển là dấu hiệu cho thấy tinh hoàn bị ẩn. Hầu hết trường hợp tinh hoàn ẩn đều dễ dàng được phát hiện thông qua việc kiểm tra sờ nắn. Với trường hợp không thể phát hiện thông qua quan sát bên ngoài, bác sĩ cần chỉ định phương pháp hỗ trợ chuyên sâu hơn. 

4.2. Chẩn đoán cận lâm sàng 

Sau khi khám lâm sàng, bệnh nhân sẽ được cho đi làm thêm xét nghiệm, kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác như: 

• Siêu âm tinh hoàn: Đánh giá kích thước tinh hoàn, vị trí tinh hoàn có nằm trong bìu không?
• Siêu âm, nội soi hoặc chụp CT vùng bụng: Giúp kiểm tra vị trí của tinh hoàn. Mặt khác, những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này còn giúp xác định bệnh lý liên quan như u tinh hoàn. 
• Xét nghiệm kiểm tra nhiễm sắc thể: Giúp phát hiện dấu hiệu bất thường về giới tính. 
• Nghiệm pháp HCG: Kỹ thuật hỗ trợ xác định tinh hoàn tồn tại hay không trong trường hợp hai bên tinh hoàn không thể được sờ thấy. 
• Xét nghiệm chỉ điểm khối u: Chẳng hạn như αFP và β-HCG giúp phát hiện bệnh lý ác tính. 
• Một số xét nghiệm kiểm tra nội tiết tố: Xét nghiệm Testosterone, Estradiol,... giúp kiểm tra bất thường liên quan đến nội tiết tố. 

Xét nghiệm nhiễm sắc thể có thể hỗ trợ xác định chẩn đoán tinh hoàn ẩn 

5. Sau mổ tinh hoàn ẩn bao lâu mới thấy xuống hoàn toàn? 

Mục đích của phẫu thuật tinh hoàn ẩn là đưa tinh hoàn về đúng bìu, nên thường sau phẫu thuật là tinh hoàn đã về đúng vị trí. Tuy nhiên có những trường hợp phải mổ đến lần hai, tinh hoàn mới xuống bìu. Mặt khác, phương pháp mổ, kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật cũng ảnh hưởng đến khả năng tinh hoàn được hạ xuống. Trong đó, nội soi được cho là có thể giúp hạ tinh hoàn xuống với tỷ lệ thành công cao hơn kỹ thuật mổ mở truyền thống. 

Sau ca mổ, bệnh nhân cần được theo dõi và tái khám định kỳ. Nếu nhận thấy tinh hoàn chưa hạ xuống, bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ để được xác định chính xác nguyên nhân và hướng xử lý tiếp theo. 

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc tinh hoàn về đúng vị trí sau khi mổ tinh hoàn ẩn

Nhìn chung, câu hỏi sau mổ tinh hoàn ẩn bao lâu mới thấy xuống hoàn toàn đã được giải đáp ở trong bài viết. Nếu nhận thấy sự bất thường tại vùng sinh dục của con, ba mẹ nên cho trẻ đi khám sớm. Tương tự đối với nam giới trưởng thành, bạn không nên ngần ngại mà hãy đi khám tại những địa chỉ y tế uy tín như chuyên khoa Nam khoa thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám hoặc nhận tư vấn chi tiết hơn, Quý khách hãy gọi đến số 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ chi tiết hơn.