1. Giải đáp câu hỏi: Mỡ máu cao là gì?

Mỡ máu cao được hiểu là hiện tượng cholesterol xấu hoặc chất béo trung tính (triglyceride) trong máu tăng cao. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tắc nghẽn mạch máu, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch. 

Nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ hiện tượng mỡ máu cao là gì

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mỡ máu cao có thể là do di truyền, tuổi tác, lối sống không lành mạnh, tiêu thụ nhiều chất béo, béo phì, thói quen lạm dụng chất kích thích, ảnh hưởng của một số bệnh lý,... Trong đó, người cao tuổi, người ít vận động, người thừa cân là những đối tượng có nguy cơ bị cao mỡ máu. 

2. Dấu hiệu nhận biết mỡ máu cao 

Đa phần, người bị tăng mỡ máu thường không biểu hiện triệu chứng rõ nét. Tình trạng này chủ yếu được phát hiện khi mọi người kiểm tra sức khỏe, xét nghiệm máu. Ở một số ít trường hợp khi mỡ máu tăng cao bất thường, người bệnh có thể biểu hiện các triệu chứng như:

• Xuất hiện khối u nổi trên da. 
• Cục u xuất hiện trong góc mắt. 
• Xuất hiện vòng cung màu trắng quanh khu vực giác mạc. 

3. Các biến chứng của mỡ máu cao là gì?

Nếu không chủ động điều trị kiểm soát, người bị cao mỡ máu có nguy cơ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể: 

3.1. Bệnh động mạch vành

Bệnh lý này có xu hướng khởi phát khi mạch máu vận chuyển máu đến tim bị thu hẹp do tình trạng xơ vữa, làm cho tim không nhận đủ lượng máu cần thiết. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến biến chứng như nhồi máu cơ tim, suy tim, thậm chí tử vong nếu bệnh nhân không được điều trị kịp thời. 

Mỡ máu cao dễ dẫn đến bệnh lý động mạch vành

Cả người già và người trẻ đều có thể mắc bệnh động mạch vành. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong ở người cao tuổi thường có xu hướng cao hơn. Trong khi đó ở người trẻ, bệnh lý này lại diễn biến âm thầm, khó phát hiện, người bệnh chủ yếu phát hiện bệnh khi xuất hiện cơn đau tim. 

3.2. Bệnh động mạch cảnh

Chức năng chính của động mạch cảnh là vận chuyển máu từ tim lên não bộ. Khi xuất hiện các mảng bám khiến động mạch bị thu hẹp, lượng máu cung cấp lên não bộ thường bị thiếu oxy, dẫn đến tình trạng thiếu máu thoáng qua, nguy hiểm hơn là đột quỵ. 

3.3. Cao huyết áp

Cao huyết áp có liên quan chặt chẽ với tình trạng mỡ máu cao. Theo đó, khi cholesterol và canxi hình thành mảng bám, động mạch dễ bị xơ cứng và hẹp lại. Hệ quả là tim phải chịu áp lực lớn hơn để duy trì chức năng bơm máu vào động mạch. Từ đó, huyết áp dễ tăng cao. 

Ngoài ra, người bị cao mỡ máu có thể phải đối mặt với bệnh động mạch ngoại biên (PAD). Bệnh lý này dễ dẫn đến một số vấn đề nghiêm trọng tại tay, chân và nhiều bộ phận khác trên cơ thể. 

4. Chẩn đoán 

Để chẩn đoán tình trạng mỡ máu cao, bác sĩ thường chỉ định cho bệnh nhân làm xét nghiệm máu. Thông qua xét nghiệm máu, bác sĩ có thể xác định nhiều thông tin quan trọng như: 

• Lượng cholesterol xấu (LDL). 
• Lượng cholesterol tốt (HDL). 
• Lượng chất béo trung tính triglyceride. 

Xét nghiệm máu giúp xác định lượng cholesterol xấu, tốt và chất béo trung tính

Trước khi làm xét nghiệm máu từ 8 đến 12 tiếng, bệnh nhân cần nhịn ăn. Mẫu máu phân tích sẽ được lấy từ tĩnh mạch cánh tay. 

Khi có kết quả xét nghiệm, bác sĩ có thể đưa ra đánh giá về nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch, dự đoán biến chứng đột quỵ. Trong đó, những thông tin người bệnh cần quan tâm khi nhận kết quả phân tích là: 

• Cholesterol toàn phần: Dao động từ 200 đến 239mg/dL được xem là cận cao, lớn hơn hoặc bằng 240mg/dL được xem là cao. 
• Cholesterol xấu: Cận cao là khi dao động trong khoảng 130 đến 159mg/dL, cao là khi lớn hơn hoặc bằng 160mg/dL. 
• Cholesterol tốt: Dưới mức 40mg/dL được xem là thấp. 

5. Điều trị 

Bệnh nhân bị mỡ máu cao thường được chỉ định điều trị theo hướng kết hợp, bao gồm điều chỉnh lối sống và dùng thuốc. 

5.1. Điều chỉnh lối sống

Người được chẩn đoán mức mỡ máu cao cần áp dụng chế độ ăn lành mạnh, hạn chế tiêu thụ chất béo bão hòa. Cụ thể, người bệnh cần hạn chế tiêu thụ những loại thực phẩm giàu chất béo, thực phẩm chế biến sẵn. Lựa chọn thay thế hoàn hảo cho chất béo bão hòa lúc này là axit béo Omega 3 có nhiều trong các loại hải sản như cá hồi, cá ngừ.

5.2. Dùng thuốc hạ mỡ máu

Những loại thuốc hạ mỡ máu có thể được chỉ định gồm: 

• Statin: Giúp giảm mỡ máu, ngăn chặn gan tổng hợp cholesterol xấu. Loại thuốc này chủ yếu được kê đơn cho bệnh nhân bị mỡ máu cao. Thông thường, bệnh nhân sẽ phải duy trì sử dụng thuốc suốt đời. 
• Ezetimibe: Có tác dụng giảm lượng hấp thụ cholesterol từ thức ăn và dịch mật vào máu. Ezetimibe có thể dùng kết hợp với Statin (nếu Statin không phát huy hiệu quả như mong đợi). Ưu điểm của thuốc Ezetimibe là ít gây phản ứng phụ. 

Một số loại thuốc giúp kiểm soát mỡ máu

6. Phòng ngừa 

Để kiểm soát cũng như phòng ngừa tình trạng mỡ máu cao, mọi người cần duy trì lối sống lành mạnh, cụ thể là thông qua những thói quen tốt như:

• Ăn uống lành mạnh: Giảm tiêu thụ chất béo bão hòa cũng như chất béo chuyển hóa. Thay vào đó, bạn nên ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, chất béo không bão hòa. Biện pháp này có thể giúp kiểm soát mỡ máu. Trong đó, bột yến mạch, các loại đậu, bơ và dầu có nguồn gốc từ thực vật sẽ giúp giảm đáng kể lượng cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt. 
• Tập thể dục hàng ngày: Nếu có thể, bạn nên duy trì tập thể dục 30 phút mỗi ngày hoặc tập ít nhất 5 ngày mỗi tuần. 
• Từ bỏ thuốc lá: Các chất độc trong thuốc lá là nguyên nhân gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm, bao gồm cả bệnh lý về tim mạch. Ngoài ra, hút thuốc lá thường xuyên còn là nguyên nhân gia tăng nguy cơ tổn thương mạch máu, khiến lượng cholesterol tốt giảm.
• Hạn chế sử dụng rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể là nguyên nhân khiến cholesterol xấu và lượng chất béo trung tính tăng cao. Không những vậy, thói quen này còn là nguyên nhân gia tăng nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch. 
• Duy trì cân nặng hợp lý: Bạn không nên để cân nặng tăng cao quá mức. Bởi những người béo phì thường sẽ bị tăng mỡ máu, mắc bệnh về tim mạch và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. 
• Thăm khám sức khỏe định kỳ: Bên cạnh áp dụng những biện pháp phòng ngừa kể trên, bạn cần duy trì lịch khám sức khỏe hằng năm 1 đến 2 lần. Đối với người có nguy cơ cao mắc bệnh lý về tim mạch, mỡ máu cao, việc thăm khám lại càng phải thực hiện thường xuyên hơn.

Chế độ ăn uống lành mạnh, ưu tiên bổ sung chất xơ tốt cho người bị cao mỡ máu

MEDLATEC hy vọng qua bài viết này, bạn đọc đã hiểu hơn về bản chất của tình trạng mỡ máu cao là gì. Để kiểm soát mỡ máu, người bệnh cần dùng thuốc kết hợp điều chỉnh lối sống theo hướng lành mạnh. Nếu nghi ngờ bị cao mỡ máu hoặc mắc bệnh lý về tim mạch, bạn có thể tìm đến chuyên khoa Tim mạch của Hệ thống Y tế MEDLATEC để bác sĩ kiểm tra và lên kế hoạch điều trị cụ thể. Để đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ số tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ và tư vấn 24/7.