1 tháng xuất hiện dát đỏ vùng lưng, đi khám phát hiện lang ben 

Anh T.Q.T, 22 tuổi đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC khám, do dát đỏ ở lưng. 

Nam bệnh nhân cho biết: 1 tháng trước khi vào viện, có xuất hiện các dát đỏ vùng lưng, thương tổn ngày càng lan rộng, có ngứa đặc biệt khi ra mồ hôi, không đau rát. 

ThS.BS Trần Thị Thu - Chuyên khoa Da liễu, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trực tiếp khám bệnh nhân ghi nhận có thương tổn da như các dát đỏ vùng lưng, ranh giới rõ, bờ đa cung, giữa màu hồng nhạt, bề mặt bong vảy da mỏng, một số thương tổn tập trung thành mảng lớn.  

Anh T., đến khám trong tình trạng xuất hiện nhiều dát đỏ vùng lưng

Với chẩn đoán sơ bộ bệnh nhân bị lang ben, nên bác sĩ Thu tư vấn và chỉ định anh T., thực hiện các xét nghiệm tìm nguyên nhân gồm: tổng phân tích máu, hóa sinh máu và vi nấm soi tươi. 

Kết quả vi nấm soi tươi: Nấm men (+++). Hình ảnh nghĩ nhiều đến Malassezia furfur. Vì vậy, bác sĩ chẩn đoán xác định nguyên nhân gây tổn thương da là do lang ben. Sau đó, bệnh nhân được kê đơn để điều trị. 

Tái khám sau 1 tháng điều trị, bệnh nhân hết tổn thương và hoàn toàn hết ngứa.  

Những yếu tố gây nguy cơ cao mắc bệnh lang ben  

Lang ben là bệnh phổ biến, hay gặp ở người trẻ. Do vi nấm thuộc nhóm Malassezia gây nên. Chủng gây bệnh chủ yếu là M.furfur (nằm trong lớp sừng và nang lông, ở những vùng da giàu lipid bã nhờn như đầu, thân và lưng trên). Vị trí: ½ người phía trên như cổ, vai, ngực, lưng, cánh tay. 

Lang ben do nhiều nguyên nhân gây nên, tuy nhiên, theo bác sĩ Thu, người dân nên cảnh giác những yếu tố nguy cơ cao gây bệnh như: 

• Vùng nhiệt đới, khí hậu nóng ẩm; 
• Yếu tố gia đình (20%); 
• Suy giảm miễn dịch; 
• Suy dinh dưỡng; 
• Da dầu; 
• Tăng tiết mồ hôi; 
• Làm việc trong môi trường có nhiệt độ cao, ẩm ướt. 

Dấu hiệu bị lang ben 

Triệu chứng đầu tiên của bệnh lang ben là xuất hiện những thương tổn cơ bản trên da. Người dân cần đi thăm khám để có chẩn đoán chính xác là lang ben nếu xuất hiện một trong những dấu hiệu sau: 

• Dát hình tròn hay bầu dục, ranh giới rõ, bề mặt có vảy da mỏng. Cạo nhẹ trên bề mặt thương tổn để phát hiện vảy da (dấu hiệu vỏ bào). Các thương tổn rải rác hoặc liên kết với nhau thành mảng lớn hình đa cung. 
• Màu sắc: Hay gặp nhất là màu nâu và trắng, đôi khi có màu hồng. 
• Cơ năng: Ít, ngứa nhẹ, nhất là khi nóng ra mồ hôi hay đi nắng về. 
• Tiến triển: Hay tái phát do bào tử còn sót lại trong nang lông, ít lây lan. 

Nếu bạn xuất hiện một trong các triệu chứng như ngứa, nổi mảng da đổi màu (vàng, nâu, trắng), hoặc bong tróc da cần đi khám ngay để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Chẩn đoán lang ben nên làm gì? 

Khám da liễu, bác sĩ sẽ quan sát các dấu hiệu ngoài da

Khi có dấu hiệu nghi ngờ, để chẩn đoán chính xác có phải bị lang ben hay không cần qua các bước sau: 

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ quan sát các dấu hiệu ngoài da, vị trí và hình dạng của các tổn thương. Tuy nhiên, chỉ qua khám lâm sàng chưa thể xác định chắc chắn bệnh lý này, vì vậy cần các xét nghiệm bổ sung. 
• Xét nghiệm nấm qua mẫu da: Bác sĩ sẽ lấy một ít mẫu da từ vùng tổn thương (cạo nhẹ trên vùng da bị ảnh hưởng) để tìm nấm dưới kính hiển vi. 
• Vi nấm soi tươi: Quan sát dưới kính hiển vi các vảy da đã được nhỏ 10% kali hydroxit (KOH): Hình ảnh bào tử xen kẽ với sợi nấm ngắn được gọi là "mì ống và thịt viên“. 
• Xét nghiệm PCR: Trong trường hợp bệnh khó chẩn đoán có thể sử dụng xét nghiệm PCR để phát hiện DNA của nấm gây bệnh, giúp chẩn đoán chính xác hơn. 

Ngoài ra, cần chẩn đoán phân biệt lang ben với các bệnh da liễu hay gặp khác như: 

• Bạch biến: Tổn thương là các dát trắng mất màu rõ rệt, không có vảy hoặc bong tróc, các vùng tổn thương thường có ranh giới rõ ràng và không ngứa, thường không liên quan đến nhiễm trùng hay viêm. 
• Á vảy nến: Tổn thương là các sẩn chắc, nổi cao, màu đỏ hồng hoặc nâu xám, bề mặt có các vảy da màu trắng xám dính; vị trí rải rác khắp thân mình và các chi. 
• Vảy phấn hồng Gibert: Bắt đầu với một dát tổn thương lớn, sau đó phát triển thành các tổn thương nhỏ hơn, hình oval và có vảy nhẹ. Vị trí thường xuất hiện là trên thân mình, đặc biệt là ở ngực và lưng. Các vết tổn thương xuất hiện thường có viền đỏ, bên trong là vảy mịn. 
• Vảy phấn trắng Alba: Dát trắng bong vảy da mỏng, không ngứa, thường gặp ở trẻ em. 

Phòng tái phát - Nguyên tắc cần ghi nhớ khi điều trị lang ben 

Khi có chẩn đoán bị bệnh lang ben, nên điều trị ngay giúp kiểm soát tình trạng bệnh và ngăn ngừa nguy cơ tái phát, ngăn chặn sự lây lan sang các vùng da khác. 

Bác sĩ Thu lưu ý, bệnh lang ben rất dễ tái phát (60-80% trong 2 năm đầu sau điều trị), vì vậy, khi điều trị lang ben, người bệnh cần tuân thủ thực hiện những “nguyên tắc” sau: 

• Loại bỏ và hạn chế các yếu tố thuận lợi; 
• Sữa tắm ketoconazole ngày 1 lần cho đến khi sạch thương tổn. Điều trị dự phòng bằng tắm 1 lần / tuần vào thời điểm bắt đầu mùa hè. 

Những cách phòng ngừa lang ben 

Lang ben không gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng gây mất thẩm mỹ, do thường xuất hiện những mảng da sáng màu, tối màu khiến người bệnh thiếu tự tin trong giao tiếp. Vì vậy, để phòng tránh lang ben, người dân nên thực hiện những cách phòng ngừa sau: 

Khi có dấu hiệu nghi ngờ bất thường ở da, người dân nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám kịp thời

• Giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ: Tắm rửa thường xuyên để loại bỏ mồ hôi, bụi bẩn và tế bào chết trên da, nơi là môi trường thuận lợi cho nấm phát triển. Bên cạnh đó nên dùng xà phòng, hoặc sữa tắm phù hợp chứa thành phần kháng khuẩn hoặc chống nấm. 
• Giữ da khô ráo: Do nấm lang ben phát triển mạnh mẽ trong môi trường ẩm ướt, vì vậy cần giữ cơ thể và da khô ráo, đặc biệt là ở những vùng da dễ bị ra mồ hôi nhiều như lưng, ngực, nách, bẹn và chân. 
• Dùng riêng đồ dùng cá nhân: Các đồ cá nhân như khăn tắm, quần áo... nên dùng riêng, vì bệnh lang ben có thể lây từ người này sang người khác. 
• Sử dụng thuốc phòng ngừa: Nếu bạn có yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh lang ben như da dầu, ra nhiều mồ hôi, hoặc thường xuyên bị nấm da... có thể sử dụng các loại thuốc chống nấm, hoặc dầu gội có chứa thành phần như ketoconazole, selenium sulfide để phòng ngừa. 
• Tăng cường hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể chống lại sự phát triển của nấm, vì vậy, nên duy trì chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng kéo dài. 

Trường hợp xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ bị lang ben, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời, tránh cào gãi, chà xát gây viêm da, chàm hóa, nhiễm khuẩn da. 

Hệ thống Y tế MEDLATEC hiện là một trong những cơ sở y tế uy tín hàng đầu của cả nước về quy tụ độ ngũ chuyên gia, bác sĩ Da liễu đầu ngành, trang bị đồng hệ thống máy móc chuyên khoa Da liễu chuyên dụng, cùng thiết bị hỗ trợ chẩn đoán của Trung tâm Xét nghiệm, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh công nghệ cao. Do vậy, người dân an tâm được thăm khám, chẩn đoán toàn diện, chuyên sâu ngay trong một lần đi khám, cũng như được bác sĩ chuyên khoa đưa ra phác đồ điều trị chính xác, hiệu quả nhất. 

Mọi thông tin chi tiết về đặt lịch khám, hoăc tư vấn sức khỏe, khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 (hỗ trợ 24/24h).