Nội soi bao tử khi nào cần thực hiện và những lưu ý khi tiến hành

Nội soi bao tử hay còn gọi là nội soi dạ dày là biện pháp hiệu quả, trực quan giúp phát hiện ra những tổn thương ở dạ dày, đồng thời xác định và chẩn đoán các bệnh lý ở cơ quan này, ví dụ như viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày. Ngày nay nội soi bao tử được chỉ định khá rộng rãi nhưng để nâng cao hiệu quả điều trị thì người bệnh nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để thực hiện.

1. Khi nào thì cần nội soi bao tử?

Nội soi bao tử là kỹ thuật hiện đại được ứng dụng trong thăm khám, chẩn đoán và điều trị các vấn đề ở thực quản - dạ dày - tá tràng . Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nhỏ chuyên dụng với phần đầu gắn một loại camera siêu nhỏ cùng đèn chiếu sáng. Ống nhỏ này sẽ được luồn vào ống tiêu hóa giúp thu lại hình ảnh trực tiếp của cấu trúc bên trong dạ dày. Đây là phương pháp có hiệu quả cao trong việc phát hiện những tổn thương rất nhỏ (chỉ vài milimet) trong hệ tiêu hóa.

Nội soi bao tử sẽ được chỉ định khi cần chẩn đoán hoặc điều trị bệnh lý. Cụ thể như sau:

Chẩn đoán:

Bác sĩ có thể sử dụng biện pháp nội soi để xác định nguyên nhân gây ra các biểu hiện lâm sàng ở người bệnh như đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn, nôn ói, đau bụng, khó nuốt. Trong quá trình nội soi, nếu cần thiết bác sĩ sẽ đồng thời tiến hành sinh thiết mang đi xét nghiệm nhằm tìm ra nguyên nhân gây bệnh:

● Chẩn đoán nhiễm HP thông qua thực hiện Clo-test: lấy một mẫu mô nhỏ ở vết loét hoặc vị trí viêm, sau đó cho mẫu mô này vào lọ đựng thuốc thử Clo-test. Tiếp theo bác sĩ sẽ quan sát sự thay đổi về màu sắc của hóa chất trong lọ. Nếu số thuốc thử này chuyển thành màu hồng thì tức là bệnh nhân bị nhiễm HP gây ra bệnh lý tại dạ dày, kết luận Clo-test dương tính;

●  Sinh thiết khi nghi ngờ bị ung thư dạ dày: mẫu mô nhỏ được bác sĩ thu thập để quan sát qua lăng kính hiển vi nhằm tìm kiếm và phát hiện ra các tế bào ung thư.

Điều trị:

Dưới sự hướng dẫn của nội soi bao tử, sẽ dễ dàng hơn cho bác sĩ áp dụng các phương pháp điều trị những bệnh lý về đường tiêu hóa, điển hình là cắt polyp, dị vật đường tiêu hóa, nong thực quản, xuất huyết đường tiêu hóa. 

Mô phỏng phương pháp nội soi bao tử qua đường miệng

2. Phân loại các phương pháp nội soi bao tử hiện nay

Ekip nội soi sẽ bao gồm ít nhất một bác sĩ và một nhân viên y tế/điều dưỡng. Người bệnh sẽ nằm nghiêng về bên trái, trên miệng ngậm một dụng cụ giúp miệng luôn duy trì trạng thái mở trong suốt quá trình nội soi.

Đối với những trường hợp cần nội soi gây mê, người bệnh sẽ được tiêm thuốc mê qua tĩnh mạch tay. Ngoài ra bệnh nhân cũng được gắn các thiết bị theo dõi các chỉ số sinh tồn đó là máy đo huyết áp, nhịp tim, nhịp thở,...

Tính đến nay nội soi bao tử bao gồm 3 phương pháp và mỗi loại đều có những ưu nhược điểm khác nhau, phù hợp với từng trường hợp bệnh cảnh.

Nội soi qua đường miệng:

Ống nội soi được đưa qua miệng của bệnh nhân, xuống hậu họng, thực quản rồi đến dạ dày. Bệnh nhân không được nói chuyện trong suốt quá trình nội soi. Phương pháp này có ưu nhược điểm như sau:

● Ưu điểm: độ chính xác cao, dễ thực hiện, chi phí hợp lý;

● Nhược điểm: trong khi nội soi người bệnh thường sẽ có cảm giác nghẹn thở, khó chịu và buồn nôn. Lúc này bệnh nhân chỉ cần giữ bình tĩnh, hít sâu và thở chậm từ mũi, nuốt nước bọt và hạn chế nôn oẹ để quá trình nội soi được diễn ra thuận lợi.

Nội soi đường mũi:

Trước khi nội soi bác sĩ sẽ gây tê vùng mũi của bệnh nhân bằng thuốc nhỏ mũi, đồng thời xịt thuốc mê vào miệng họng để gây tê khu vực này. Ngoài ra ống nội soi cũng được bôi thuốc gây tê sẽ luồn qua mũi, đi qua phần sau miệng, đến thực quản và xuống dạ dày. Ưu và nhược điểm của phương pháp nội soi đường mũi:

● Ưu điểm: quy trình thực hiện đơn giản, đường kính của ống soi nhỏ nên ít khiến bệnh nhân bị buồn nôn, khó chịu, kết quả chẩn đoán có độ chính xác cao;

● Nhược điểm: không nên áp dụng đối với những người bị hẹp khe mũi, đang mắc bệnh ở mũi. So với nội soi đường miệng thì phương pháp này có chi phí cao hơn.

Nội soi bao tử qua đường mũi

Nội soi bao tử qua đường mũi

Nội soi dạ dày có gây mê:

Thực chất đây là biện pháp nội soi đường miệng nhưng có gây mê, phù hợp với những người cảm thấy quá lo sợ khi nội soi bằng 2 phương pháp trên hoặc có nhu cầu thực hiện nội soi gây mê. Phương pháp này có ưu và nhược điểm đó là:

● Ưu điểm: do là thủ thuật gây mê nên bệnh nhân sẽ không cảm giác khó chịu, không bị sợ hãi và có những phản ứng như nôn oẹ hay giãy giụa,... Nhờ đó bác sĩ có thể dễ dàng thực hiện được các hoạt động như cầm máu ổ loét, lấy dị vật, nong hẹp,...;

● Nhược điểm: công đoạn thực hiện phức tạp, chi phí cao và trước khi nội soi cần phải làm thêm một số xét nghiệm cần thiết khác. Ngoài ra có trường hợp bị phản ứng với thuốc gây mê nên cần hết sức cẩn trọng.

Sau mỗi lần nội soi, ống nội soi sẽ được khử khuẩn sạch sẽ trước khi tái sử dụng cho những bệnh nhân khác để tránh nguy cơ lây nhiễm bệnh lý. Quá trình nội soi thường diễn ra trong khoảng từ 10 - 15 phút và bệnh nhân không nên quá căng thẳng trong khi thực hiện thủ thuật này.

3. Trước và sau khi nội soi bao tử cần lưu ý những gì?

Trước khi nội soi:

● Người bệnh cần nhịn ăn ít nhất trước 8 giờ để tránh bị nôn mửa trong quá trình thực hiện thủ thuật. Ngoài ra việc nhịn ăn còn giúp bác sĩ quan sát rõ hơn cấu trúc bên trong dạ dày;

● Chỉ uống một ít nước lọc, không uống nước hoa quả, sữa, cafe, nước ngọt có gas,...;

● Không dùng những loại thuốc bọc niêm mạc dạ dày như Phosphalugel, Gastropulgite,...;

● Trao đổi trước với bác sĩ nếu đang mắc bệnh  lý về hô hấp, tim mạch, dị ứng hoặc bệnh thận,...

Sau khi nội soi:

● Bệnh nhân sẽ được nghỉ ngơi ở phòng theo dõi sau nội soi. Người bệnh súc miệng sạch sẽ nhưng cần tránh khạc nhổ;

● Những triệu chứng thường gặp sau khi kết thúc nội soi đó là: đau rát họng, đau bụng, khó nuốt nhưng chỉ ở mức độ nhẹ, có thể biến mất sau một vài ngày;

● Trong vòng 1 giờ sau nội soi không nên ăn uống bất cứ thứ gì. 2 giờ sau đó bạn có thể ăn những món lỏng, mềm, dễ tiêu hóa, nếu uống sữa thì nên dùng sữa nguội vì sữa nóng có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày.

Phương pháp nội soi bao tử được tiến hành tại MEDLATEC

Trên đây là một số thông tin bạn nên biết về thủ thuật nội soi bao tử. Nếu đang có nhu cầu thực hiện nội soi thì tốt nhất là bạn nên tiến hành ở những cơ sở uy tín được trang bị hệ thống máy móc công nghệ cao. Một trong những địa chỉ nên được thêm vào danh sách cơ sở y tế chất lượng của bạn đó chính là Hệ thống Y tế MEDLATEC.

MEDLATEC với gần 30 năm kinh nghiệm hoạt động với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, cùng với đó là hệ thống máy móc hiện đại được đầu tư đồng bộ sẽ giúp chẩn đoán nhanh chóng, chính xác những vấn đề sức khỏe mà bạn đang gặp phải.

Nếu bạn đang có những dấu  hiệu bất thường nghi ngờ các bệnh lý về dạ dày thì hãy liên hệ qua hotline 1900565656 để được tổng đài viên của MEDLATEC tư vấn và hỗ trợ ngay.

BS Thanh Tuấn đã duyệt