Mẹ bầu phát hiện bất thường ở tim bằng kỹ thuật siêu âm thai 4D 

Chị T.N, 27 tuổi, trú tại Hà Nội đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC khám và siêu âm thai định kỳ. 

Siêu âm thai giúp mẹ bầu kiểm soát bệnh tốt nhất

Chị N. cho biết, chị mang thai lần đầu, bản thân khỏe mạnh, không phát hiện bất thường. Trước 27 tuần có khám thai ở bệnh viện khác nhưng không phát hiện bất thường. Các mốc siêu âm thai vào 27 tuần 4 ngày và 29 tuần 1 ngày thực hiện siêu âm thai Doppler màu (2D) cũng cho kết quả bình thường. 

Tại thời điểm thai 30 tuần 5 ngày, chị N. tiếp tục được bác sĩ chỉ định siêu âm thai. Đáng lưu ý, lần siêu âm này lại phát hiện thông liên thất phần cơ mỏm tim có lỗ thông kích thước 1,7mm. Ngoài ra, chưa phát hiện bất thường khác trên siêu âm thai. 

Dựa trên kết quả siêu âm, bác sĩ chẩn đoán thai nhi mắc thông liên thất phần cơ vị trí gần mỏm tim và tư vấn cho chị N. về lịch tái khám, hướng theo dõi sát sao đến cuối thai kỳ cũng như sau sinh. 

Thông liên thất (VSD) - Kiến thức mẹ bầu cần biết 

Bác sĩ Nguyễn Thị Trinh - Chuyên khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: Thông liên thất (VSD) là sự khiếm khuyết vách liên thất, dẫn đến lưu thông máu giữa hai buồng tim là tâm thất trái và tâm thất phải. 

 Thông liên thất (VSD) là sự khiếm khuyết vách liên thất, dẫn đến lưu thông máu giữa hai buồng tim là tâm thất trái và tâm thất phải

Phân loại thông liên thất theo giải phẫu vách liên thất (ISUOG - ASE - AIUM) gồm: 

• VSD phần cơ; 
• VSD buồng nhận; 
• VSD phần màng; 
• VSD phần đường thoát (buồng thoát, buồng tống). 

Trong đó, VSD phần cơ phổ biến nhất, chiếm 80-90% các trường hợp. Đây là phần lớn nhất của vách ngăn, kéo dài từ phần đính vào của van ba lá đến mỏm tim.

Bác sĩ Trinh chia sẻ, trên thế giới có 3 tiêu chí để phân loại thông liên thất thai nhi, gồm: 

• Kích thước; 
• Vận tốc qua lỗ thông; 
• Tỷ lệ VSD/Ao. 

Hiện không có hiệp hội nào đưa ra phân loại mức độ VSD dựa trên kích thước tuyệt đối (mm) ở thai nhi, bởi tim thai thay đổi nhanh theo tuổi thai. Tuy nhiên, các hiệp hội khuyến cáo đánh giá theo tỷ lệ VSD/Ao - yếu tố quan trọng trong tiên lượng: 

• VSD/Ao < 0.5: đa số tự đóng trước sinh hoặc trong năm đầu đời; hầu như không cần phẫu thuật. 
• VSD/Ao > 0.5: một tỷ lệ nhỏ có thể cần can thiệp sau sinh. 

Để chẩn đoán thông liên thất, bác sĩ cần kết hợp dựa vào 2 tiêu chuẩn sau: 

• Dấu hiệu trên siêu âm 2D: 
• Thường khó phát hiện nếu kích thước lỗ thông nhỏ; 
• Khi lỗ thông lớn có thể thấy mất liên tục vách liên thất. 
• Dấu hiệu trên Doppler màu: 
• Luồng màu xuyên vách 2 chiều; 
• Luôn luôn kết hợp siêu âm 2D và Doppler màu.

Vì sao VSD phần cơ dễ bị bỏ sót khi siêu âm thai? 

Bằng kinh nghiệm của mình, bác sĩ Trinh chỉ ra một số hạn chế và thách thức trong phát hiện VSD phần cơ trên siêu âm tiền sản, cụ thể như sau: 

• Cơ chế giải phẫu dễ bỏ sót: Do VSD phần cơ thường nhỏ khi được phát hiện bởi siêu âm Doppler. Vị trí: giữa hoặc gần mỏm tim, các cơ nhú có thể che khuất. 
• Hạn chế mặt cắt và tương quan góc cản âm: Nếu tia siêu âm song song, hoặc góc không thuận sẽ xuất hiện giả âm hoặc không thấy lỗ khuyết. VLT được quan sát tốt nhất khi tia siêu âm vuông góc với vách liên thất. 
• Ảnh hưởng tuổi thai: Ở quý III tim lớn hơn nhưng cũng có nhiều yếu tố làm giảm khả năng quan sát: xương sườn, bụng mẹ, tư thế thai. Ngược lại, một số lỗ rất nhỏ khó quan sát thấy ở thời kỳ sớm, chỉ rõ hơn khi tim lớn. 
• Kỹ thuật Doppler và cài đặt máy: Luôn sử dụng Doppler màu kèm B-mode khi khảo sát vách liên thất: ISUOG khuyến cáo dùng color/power Doppler để tăng nhạy, nhưng cần tối ưu hình ảnh (điều chỉnh PRF phù hợp vận tốc dòng chảy, zoom và focus tim, thu nhỏ hộp màu, đặt hộp màu sát VLT, giảm độ sâu vừa phải).

“Siêu âm thai định kỳ, đặc biệt trong quý III là bước rất quan trọng, nhất là những trường hợp nghi ngờ hoặc có yếu tố nguy cơ. Việc siêu âm thai định kỳ có vai trò đặc biệt quan trọng giúp tầm soát các bất thường tim thai khó phát hiện sớm như VSD phần cơ. Khi chẩn đoán được VSD đơn độc, bác sĩ sẽ tư vấn cho mẹ bầu kế hoạch quản lý thai kỳ và theo dõi sau sinh”, bác sĩ Trinh lưu ý. 

Thực hiện siêu âm thai ở quý III giúp: 

• Đánh giá cấu trúc tim thai khi tim đã phát triển hoàn chỉnh hơn; 
• Phát hiện những bất thường nhỏ bị bỏ sót ở giai đoạn sớm; 
• Chuẩn bị kế hoạch theo dõi sau sinh và tư vấn can thiệp khi cần thiết. 

MEDLATEC - Địa chỉ tin cậy trong siêu âm thai và sàng lọc dị tật tim bẩm sinh 

Với 30 năm phát triển, Hệ thống Y tế MEDLATEC là địa chỉ tin cậy mỗi năm có 5 triệu người dân tin tưởng lựa chọn khám chữa bệnh đa chuyên khoa. Đặc biệt, đây cũng là địa chỉ tin cậy tầm soát bất thường thai nhi sớm, theo dõi và quản lý thai kỳ an toàn với những lý do vượt trội sau: 

Hệ thống máy siêu âm 4D, 5D, Doppler hiện đại cho phép quan sát rõ ràng cấu trúc tim thai, hỗ trợ phát hiện các dị tật nhỏ như VSD phần cơ

• Đội ngũ chuyên gia đầu ngành: Quy tụ bác sĩ Sản phụ khoa, Chẩn đoán hình ảnh giàu kinh nghiệm, y đức, tận tâm thăm khám và tư vấn. 
• Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh công nghệ cao: Trang bị đồng bộ hệ thống máy siêu âm như: máy siêu âm 4D, 5D, Doppler hiện đại cho phép quan sát rõ ràng cấu trúc tim thai, hỗ trợ phát hiện các dị tật nhỏ như VSD phần cơ. 
• Trung tâm Xét nghiệm MEDLATEC hiện đại bậc nhất: Là đơn vị đầu tiên cả nước áp dụng song hành hai tiêu chuẩn quốc tế - ISO 15189:2022 và CAP, có năng lực đáp ứng hơn 2.000 danh mục xét nghiệm, trong đó có đầy đủ xét nghiệm hỗ trợ sàng lọc trước sinh, xét nghiệm di truyền, đánh giá nguy cơ bất thường tim bẩm sinh. 
• Quy trình khép kín: Là đơn vị y tế đi đầu cả nước ứng dụng chuyển đổi số để cải tiến quy trình, thủ tục, từ đó mang đến quy trình khép kín, thủ tục đơn giản.
• Tối ưu chi phí: Khách hàng tối ưu được chi phí nhờ sự thanh toán kết hợp của BHYT và BLVP, hoặc sử dụng Thẻ 555 khi khám chữa bệnh tại MEDLATEC. 

Mọi thông tin chi tiết, người dân vui lòng liên hệ tổng đài toàn quốc 1900 56 56 56 để được MEDLATEC hỗ trợ kịp thời.