1. Bệnh sốt rét là gì?

Bệnh sốt rét là một căn bệnh truyền nhiễm phổ biến và đáng lo ngại tại Việt Nam. Đặc biệt, căn bệnh này hoành hành quanh năm, với mùa cao điểm của sốt rét tập trung vào đầu và cuối mùa mưa ở các tỉnh rừng núi phía Bắc, còn đối với các tỉnh Tây Nguyên, miền Trung và Đông Nam Bộ, sốt rét gây bệnh trong suốt mùa mưa.

Cơ chế gây bệnh sốt rét liên quan đến virus Plasmodium, được truyền từ người nhiễm bệnh sang người khỏe mạnh qua vết cắn của muỗi Anopheles. Khi muỗi mang virus từ người nhiễm, cắn người khỏe mạnh, virus được truyền sang và xâm nhập vào hệ tuần hoàn của người đó, gây ra các triệu chứng và biểu hiện của bệnh sốt rét.

Muỗi cái chích và truyền nhiễm ký sinh trùng Plasmodium từ người mắc bệnh

Bệnh sốt rét ở trẻ em tiềm ẩn những nguy cơ nghiêm trọng do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện và sức đề kháng yếu. Các triệu chứng của sốt rét ở trẻ em bao gồm sốt cao, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, suy dinh dưỡng và thậm chí có thể gây suy hô hấp nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.

Nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách, bệnh sốt rét có thể được kiểm soát và tăng khả năng hồi phục. Tuy nhiên, nếu bệnh trở nặng và không được điều trị bệnh sốt rét kịp thời, bệnh có thể tiến triển vô cùng nhanh chóng và gây tử vong cho người bệnh chỉ trong vài giờ đồng hồ hoặc trong vài ngày.

Do đó, việc nắm bắt triệu chứng sớm, tìm kiếm chẩn đoán và điều trị kịp thời là điều vô cùng quan trọng trong việc phòng ngừa và quản lý bệnh sốt rét, đặc biệt là ở những khu vực có mức độ lây nhiễm cao.

2. Phân biệt các loại bệnh sốt rét 

Mặc dù tất cả các loại bệnh sốt rét đều có chung một nguyên nhân gây bệnh (virus Plasmodium), nhưng chúng có một số đặc điểm riêng biệt:

Sốt rét do Plasmodium falciparum: Đây là loại bệnh sốt rét nguy hiểm nhất và có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặc điểm của sốt rét do Plasmodium falciparum là sự tấn công mạnh mẽ vào các tế bào máu, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, nhức đầu, mệt mỏi, và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như suy thận, suy tim và suy giảm chức năng.

Sốt rét do Plasmodium vivax: Đây là loại bệnh sốt rét phổ biến nhất và ít nguy hiểm hơn so với sốt rét do Plasmodium falciparum. Triệu chứng của sốt rét do Plasmodium vivax bao gồm sốt, mệt mỏi, đau đầu và đau cơ. Đặc điểm đặc biệt của loại này là khả năng hình thành hình bào tử trong gan, gây ra các cơn sốt tái phát sau một thời gian nhiễm bệnh.

Sốt rét do Plasmodium malariae: Loại bệnh này thường có triệu chứng nhẹ và kéo dài trong thời gian dài. Sốt rét do Plasmodium malariae gây ra các cơn sốt tái phát cách nhau mỗi 72 giờ. Điều đặc biệt về loại này là khả năng gây ra tổn thương thận, gây ra suy thận mãn tính sau nhiều năm nhiễm bệnh.

Plasmodium malariae virus

Sốt rét do Plasmodium ovale: Loại bệnh này rất hiếm gặp và có triệu chứng tương tự như sốt rét do Plasmodium vivax. Đặc điểm đặc biệt của sốt rét do Plasmodium ovale là khả năng hình thành hình bào tử ẩn trong gan, gây ra cơn sốt tái phát sau một thời gian nhiễm bệnh.

Quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rét đòi hỏi sự phân biệt chính xác giữa các loại bệnh trên để áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Điều này đặc biệt quan trọng để đảm bảo rằng người bệnh nhận được sự chăm sóc y tế đúng cách và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng của bệnh sốt rét.

3. Triệu chứng chung và dấu hiệu nhận biết bệnh sốt rét đáng lưu ý

Triệu chứng chung và dấu hiệu bệnh sốt rét có thể giúp chúng ta nhận biết và phát hiện sớm bệnh để điều trị kịp thời. Dưới đây là một số triệu chứng và dấu hiệu quan trọng:

• Sốt cao: Một trong những triệu chứng chính của bệnh sốt rét là sốt cao đột ngột, thường kéo dài từ 6-10 giờ. Sốt thường tái phát theo chu kỳ, mỗi 2-3 ngày hoặc 48-72 giờ.

Cơn sốt thường bắt đầu bất ngờ và kéo dài

• Cơn sốt: Các cơn sốt trong bệnh sốt rét thường đi kèm với cảm giác lạnh rùng mình. Sau một thời gian sốt, cơ thể có thể tự giảm nhiệt độ và bạn có thể cảm thấy mệt mỏi.

• Rối loạn tiêu hóa: Một số người bị bệnh sốt rét có thể trải qua rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón. Điều này có thể gây mất nước và mất chất điện giải trong cơ thể.

• Đau đầu: Đau đầu là một triệu chứng khá phổ biến trong bệnh sốt rét, đau thường nằm ở vùng sau mắt hoặc vùng thái dương.

• Rối loạn giấc ngủ: Bệnh sốt rét có thể gây ra rối loạn giấc ngủ, làm cho bạn khó ngủ hoặc thức giấc vào ban đêm.

• Sự mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi là dấu hiệu thường gặp trong bệnh sốt rét. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và không có năng lượng để thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Đây chỉ là một số triệu chứng chung của bệnh sốt rét. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Lưu ý rằng chỉ bác sĩ mới có thể đưa ra chẩn đoán chính xác dựa trên triệu chứng và các phương pháp xét nghiệm khác.

4. Cách điều trị bệnh sốt rét hiệu quả 

Tiến bộ trong điều trị bệnh sốt rét đã giúp giảm tỷ lệ tử vong đáng kể. Dưới đây là một số phương pháp điều trị hiệu quả mà các chuyên gia y tế thường áp dụng:

Chỉ bác sĩ mới có thể đưa ra phương pháp chữa trị đúng

• Sử dụng thuốc như chloroquine, hydroxychloroquine, artemisinin và một số loại kháng sinh có khả năng diệt ký sinh trùng, được sử dụng để điều trị bệnh sốt rét. Việc sử dụng thuốc phải tuân thủ đúng liều lượng và chỉ dùng theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

• Quản lý biến chứng: Đối với các trường hợp bệnh sốt rét nặng, việc quản lý các biến chứng như suy tim, suy hô hấp, suy thận và rối loạn nội tiết có vai trò quan trọng. Điều này đòi hỏi sự can thiệp và giám sát chặt chẽ của các chuyên gia y tế.

• Tăng cường hệ miễn dịch: Một chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng và việc duy trì sức khỏe tổng thể là quan trọng để tăng cường hệ miễn dịch. Điều này có thể giúp cơ thể đối phó tốt hơn với bệnh tật và tăng khả năng hồi phục.

Lưu ý rằng các phương pháp điều trị bệnh sốt rét có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. 

Trên đây là những thông tin hữu ích về bệnh sốt rét và cách điều trị bệnh sốt rét, nếu bạn nhận thấy các triệu chứng bệnh nêu trên, hãy đến tại các Phòng khám, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC gần nhất để được các bác sĩ tư vấn, thăm khám và có hướng điều trị thích hợp. Ngoài ra, bạn có thể gọi đến số tổng đài sau: 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc.