Cảnh giác vì “đổ bệnh” nguy hiểm ngay khi khỏe mạnh 

Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Thanh Xuân vừa tiếp nhận ông H.V.N, 63 tuổi, ở Hà Nội đến kiểm tra sức khỏe định kỳ. 

Tại thời điểm đến khám, ông N. cho biết: không xuất hiện bất cứ triệu chứng nghi ngờ nào như không bị ngất bao giờ, không có cơn choáng váng, không yếu tay chân, giảm hay mất thị lực đột ngột; Không rõ tiền sử tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch khác. 

Tuy nhiên, ông N. lại hút thuốc lá 20 năm, khoảng 1 bao/ ngày, đã bỏ được 4 năm, nhưng không đi kiểm tra sức khỏe trong suốt 3 năm nay. 

Kiểm tra dấu hiệu sinh tồn, đáng lưu ý có huyết áp tăng 165/95 mmHg, khám lâm sàng tim mạch phát hiện tiếng thổi tâm thu vị trí động mạch cảnh. 

Người dân không nên chủ quan khi phát hiện tăng huyết áp. Ảnh minh họa

Để đánh giá tình trạng bệnh lý tăng huyết áp cũng như các yếu tố nguy cơ và biến chứng của tăng huyết áp, bác sĩ chỉ định ông N. làm xét nghiệm và các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh cần thiết. 

Kết quả xét nghiệm chỉ số choltesterol máu tăng cao, đặc biệt là “mỡ xấu” LDL- cholesterol. Siêu âm mạch cảnh có mảng vữa xơ, xoang cảnh phải kích thước 18x5mm, gây hẹp 75%. Mảng vữa xơ xoang cảnh trái 15x5mm, gây hẹp 76%. 

Kết quả chụp MSCT mạch cảnh của bệnh nhân cho hình ảnh mảng xơ vữa mềm gây hẹp 86% đoạn gốc động mạch cảnh trong trái, 70% vị trí hành cảnh trái, 50% vị trí hành cảnh phải và 50% đoạn gốc động mạch cảnh trong phải

Bệnh nhân sau đó được chỉ định chụp MSCT mạch cảnh thì cho hình ảnh mảng xơ vữa mềm gây hẹp 86% đoạn gốc động mạch cảnh trong trái, 70% vị trí hành cảnh trái, 50% vị trí hành cảnh phải và 50% đoạn gốc động mạch cảnh trong phải.  

Do vậy, bác sĩ chẩn đoán xác định bệnh nhân mắc bệnh động mạch cảnh do vữa xơ không triệu chứng gây hẹp đáng kể động mạch cảnh hai bên/ tăng huyết áp. Sau đó, bệnh nhân được kê đơn điều trị bệnh để tránh biến chứng. 

Động mạch do nguyên nhân nào gây nên? 

Bệnh động mạch cảnh do xơ vữa là tình trạng hẹp, hoặc tắc động mạch cảnh chung và/ hoặc động mạch cảnh trong đoạn ngoài sọ do xơ vữa. 

Hẹp động mạch cảnh là một trong những nguyên nhân chính gây đột quỵ. Tần suất hẹp động mạch cảnh > 60% những bệnh nhân đột quỵ lần đầu. 

Mức độ hẹp của đồng mạch liên quan mật thiết với tần suất đột quỵ. 

Theo Cinà CS và cộng sự, 33% những trường hợp hẹp động mạch cảnh từ 80-99% có cơn TIA, hoặc đột quỵ do thiếu máu não. 

Triệu chứng của TIA/ Đột quỵ trong bệnh động mạch cảnh do vữa xơ 

Bệnh động mạch cảnh do vữa xơ là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, trong đó các mảng xơ vữa (bao gồm cholesterol và các chất khác) tích tụ trong động mạch cảnh, làm tắc nghẽn hoặc hẹp động mạch. Điều này có thể làm giảm lưu lượng máu đến não, gây ra các triệu chứng như TIA (Cơn thiếu máu não thoáng qua), hoặc đột quỵ. 

Các triệu chứng của TIA, đột quỵ có thể xuất hiện khi bệnh động mạch cảnh do vữa xơ tiến triển và làm giảm lưu lượng máu đến não hoặc tắc động mạch não, có thể gây ra tổn thương não vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng bao gồm: 

• Cảm giác yếu, tê liệt, một bên của cơ thể; 
• Không thể kiểm soát được vận động của một cánh tay hoặc một chân; 
• Không thể nói rõ ràng do tổn thương trung tâm ngôn ngữ ở bán cầu não ưu thế; 
• Các dấu hiệu về mắt: Mù mắt một bên thoáng qua.  

BS.CKII Trần Hải Nam - Chuyên khoa Tim mạch, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Thanh Xuân cho biết: Triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA) là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ, bệnh động mạch cảnh do vữa xơ. Vì vậy, nếu người dân thấy xuất hiện các bất thường như cảm giác yếu, tê liệt, một bên của cơ thể... cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, đánh giá tình trạng và có biện pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ. 

Động mạch cảnh được chẩn đoán thế nào? 

Bệnh động mạch cảnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó nguy cơ hàng đầu là gây đột quỵ - một trong những nguyên nhân tử vong và tàn phế hàng đầu thế giới.  

“Là bệnh tiến triển âm thầm, cụ thể như trường hợp của ông N. phát hiện động mạch cảnh khi không có triệu chứng, mà được phát hiện một cách tình cờ trong lần đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, đi thăm khám, sau khai thác bệnh sử và xét nghiệm thì thấy bệnh nhân có nhiều yếu tố nguy cơ cao gây bệnh như hút thuốc lá lâu năm, tuổi cao, rối loạn mỡ máu. Vô tình lần kiểm tra này phát hiện ra bệnh để điều trị kịp thời”, BS.CKII Trần Hải Nam cho biết thêm. 

Phát hiện sớm bệnh động mạch cảnh không chỉ là sự cứu cánh cho não bộ, mà còn là cách bảo vệ toàn diện sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. 

Khám định kỳ giúp người dân an tâm kiểm soát sức khỏe hiệu quả nhất

Bằng kinh nghiệm thăm khám của mình, BS.CKII Trần Hải Nam nhấn mạnh những người có yếu tố nguy cơ cao sau nên chủ động kiểm tra định kỳ, gồm: 

• Người từ 50 tuổi trở lên, đặc biệt là nam giới. 
• Người có tiền sử đột quỵ, hoặc có cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA). 
• Bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch: Tăng huyết áp, mỡ máu cao, tiểu đường, bệnh mạch vành. 
• Người hút thuốc lá lâu năm - yếu tố nguy cơ hàng đầu gây xơ vữa mạch. 
• Người béo phì, ít vận động, hoặc có chế độ ăn không lành mạnh. 
• Người có tiền sử gia đình bị đột quỵ, hoặc bệnh tim mạch sớm. 

Bệnh động mạch cảnh được chẩn đoán thế nào? 

Chẩn đoán bệnh lý động mạch cảnh, đặc biệt là hẹp hoặc tắc động mạch cảnh, được thực hiện thông qua sự kết hợp giữa thăm khám lâm sàng và các kỹ thuật cận lâm sàng hiện đại: 

• Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ khai thác triệu chứng như: chóng mặt, giảm thị lực đột ngột, yếu tay chân, nói khó; Nghe âm thổi động mạch cảnh bằng ống nghe - dấu hiệu gợi ý hẹp động mạch. 
• Siêu âm Doppler động mạch cảnh: Là phương pháp phổ biến, không xâm lấn, giúp đánh giá dòng máu, mức độ hẹp và sự xuất hiện của mảng xơ vữa. 
• Chụp cắt lớp vi tính mạch máu (MSCT), hoặc chụp cộng hưởng từ mạch máu (MRI): Cho hình ảnh chi tiết, chính xác về lòng mạch, vị trí và mức độ hẹp/ tắc. 
• Chụp mạch số hóa xóa nền (DSA): Kỹ thuật xâm lấn, thường dùng khi cần can thiệp điều trị, đồng thời chẩn đoán chính xác mức độ tổn thương. 

Ngoài ra, BS.CKII Trần Hải Nam đưa ra lưu ý: Với trường hợp có yếu tố nguy cơ tim mạch cao thì việc đo huyết áp hai tay có giá trị trong tầm soát nhanh các bệnh lý mạch máu do vữa xơ. Doppler mạch cảnh nên được khảo sát ở các trường hợp có yếu tố nguy cơ tim mạch. 

TTND.TTƯT.PGS.TS Phạm Thị Hồng Thi - Chuyên gia Tim mạch, Hệ thống Y tế MEDLATEC, nguyên Phó Viện trưởng Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai thăm khám và  tư vấn tại MEDLATEC

Gần 3 thập kỷ đồng hành chăm sóc sức khỏe cộng đồng, Hệ thống Y tế MEDLATEC đặc biệt chú trọng quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, giàu kinh nghiệm, tận thăm khám, tư vấn cho người bệnh như: TTND.TTƯT.PGS.TS Phạm Thị Hồng Thi - Chuyên gia Tim mạch, Hệ thống Y tế MEDLATEC, nguyên Phó Viện trưởng Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai; cùng các bác sĩ chuyên khoa Tim mạch như BS.CKII Nguyễn Quang Minh - Trưởng chuyên khoa Tim mạch, Hệ thống Y tế MEDLATEC; BS.CKII Trần Hải Nam, ThS.BS Nguyễn Thị Lự...  

Bên cạnh đó, MEDLATEC cũng không ngừng chú trọng đầu tư đồng bộ hệ thống trang thiết bị hiện đại, chuyên sâu như máy điện tim, CT, MSCT, MRI, cùng các xét nghiệm thực hiện tại Trung tâm Xét nghiệm hiện đại bậc nhất tại Việt Nam... Vì vậy, thăm khám tại đây, người dân hoàn toàn an tâm kiểm soát, phát hiện, theo dõi và điều trị chính xác các bệnh lý đa chuyên khoa, cũng như bệnh lý tim mạch từ cơ bản đến chuyên sâu. 

Mọi thông tin chi tiết, quý khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 (hỗ trợ 24/24h).