1. Đặc điểm và tính chất nguy hiểm của HPV type 16

1.1. Đặc điểm của virus HPV type 16

HPV type 16 là một trong hơn 200 chủng virus thuộc họ virus Papillomavirus (HPV), nằm trong nhóm nguy cơ cao gây ung thư. Virus HPV 16 mang gen E6 và E7, có khả năng vô hiệu hóa các protein ức chế khối u (p53, Rb), làm tế bào tăng sinh bất thường, từ đó tăng nguy cơ ung thư.

1.2. Tính chất nguy hiểm của virus HPV type 16

Sở dĩ virus HPV type 16 được xếp vào nhóm nguy hiểm là bởi:

- Khả năng lây nhiễm cao

Virus HPV 16 có thể lây lan qua quan hệ tình dục không an toàn hoặc tiếp xúc da gần khu vực sinh dục. 

- Tiến triển bệnh không dấu hiệu

HPV type 16 thường tiến triển thành bệnh lý nghiêm trọng một cách âm thầm, không có dấu hiệu rõ ràng trong nhiều năm liền. Người bệnh thường không biết mình đã nhiễm virus cho đến khi các tế bào bất thường đã phát triển thành tiền ung thư hoặc ung thư thực sự. 

- Khả năng tiến triển ung thư

Khi đã phát triển thành ung thư, các biến chứng do HPV type 16 gây ra thường rất nguy hiểm. Ung thư cổ tử cung và các loại ung thư cơ quan sinh dục, ung thư vùng họng và miệng thường có tiến triển nhanh, dễ di căn và gây nguy hiểm trực tiếp đến sự sống của người bệnh.

Hình ảnh mô phỏng cấu trúc của virus HPV type 16

2. Các bệnh lý thường gặp do virus HPV type 16 gây ra

2.1. Ung thư cổ tử cung

HPV type 16 là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự hình thành bệnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Khi xâm nhập vào tế bào biểu mô cổ tử cung, virus này có thể gây ra các tổn thương tiền ung thư. Nếu không được phát hiện để điều trị ngay, tổn thương tiền ung thư rất dễ tiến triển thành ung thư xâm lấn.

Triệu chứng của ung thư cổ tử cung do HPV 16 thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng khi tiến triển, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như: xuất huyết bất thường ở âm đạo, nhất là sau khi quan hệ tình dục, đau vùng chậu, đau khi quan hệ, ra khí hư có mùi hôi và màu sắc bất thường,...

2.2. Ung thư hậu môn

HPV type 16 là nguyên nhân chính gây ung thư hậu môn, do khả năng xâm nhập và biến đổi tế bào biểu mô ở vùng này thành tế bào ác tính. Bệnh dễ gặp ở người có hệ miễn dịch suy giảm, quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc đã từng nhiễm HPV.

Các triệu chứng của ung thư hậu môn có thể bao gồm: đau hoặc chảy máu ở vùng hậu môn, cảm giác ngứa rát kéo dài, nổi khối u hoặc sưng bất thường quanh hậu môn. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể thấy tiết dịch bất thường hoặc cảm giác vướng khi đại tiện.

2.3. Ung thư hầu họng

Nhiều nghiên cứu cho thấy nhiễm HPV type 16 là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư hầu họng, đặc biệt tại các vị trí như đáy lưỡi và amidan. Triệu chứng của bệnh ung thư hầu họng không rõ ràng nên rất khó phát hiện sớm. Người bệnh nên lưu ý một số triệu chứng cảnh báo sau:

- Đau họng kéo dài, khó nuốt.

- Xuất hiện khối u hoặc sưng ở cổ.

- Khàn giọng, khó nói.

- Đau tai không rõ nguyên nhân.

2.4. Ung thư dương vật

Mặc dù ít phổ biến hơn so với các bệnh ung thư nêu trên, nhưng HPV type 16 cũng có thể gây ung thư dương vật ở nam giới. Sự phát triển của ung thư thường bắt đầu bằng các tổn thương nhỏ trên da dương vật, sau đó tiến triển thành khối u ác tính nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Một số dấu hiệu cảnh báo ung thư dương vật bao gồm:

- Xuất hiện vết loét không lành trên dương vật.

- Da dương vật thay đổi bất thường về màu sắc hoặc kết cấu.

- Dương vật đau nhức và chảy dịch bất thường.

HPV type 16 có thể tiến triển ung thư dương vật ở nam giới

3. Làm cách nào để xác định nhiễm virus HPV type 16?

Để chẩn đoán xác định nhiễm virus HPV type 16, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa thăm khám và thực hiện một số kiểm tra như sau:

- Xét nghiệm HPV DNA

Đây là xét nghiệm có khả năng phát hiện DNA của virus bằng bằng công nghệ PCR, được thực hiện qua mẫu tế bào được lấy từ cổ tử cung hoặc cơ quan sinh dục. Kết quả xét nghiệm được đánh giá cao về độ đặc hiệu và độ nhạy trong việc phát hiện sự hiện diện của HPV type 16.

- Xét nghiệm Pap smear

Pap smear được sử dụng để phát hiện sự thay đổi của tế bào cổ tử cung. Mặc dù không trực tiếp phát hiện HPV type 16 nhưng xét nghiệm này giúp bác sĩ nhận biết các tổn thương tế bào từ sớm do virus gây ra để có hướng can thiệp kịp thời.

4. Phòng ngừa lây nhiễm HPV type 16 cách nào hiệu quả nhất?

Để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm HPV type 16 - tác nhân góp phần gây nên một số bệnh ung thư, bạn cần:

4.1. Tiêm vắc xin HPV

Vắc xin HPV không chỉ giúp cơ thể chống lại HPV type 16 mà còn phòng ngừa nhiều loại HPV nguy hiểm khác. Việc tiêm chủng cần được thực hiện sớm để tăng khả năng bảo vệ cơ thể trước HPV, nhất là ở độ tuổi 9 - 14. 

Hiện nay, ở nước ta đang triển khai tiêm 2 loại vắc xin HPV là vắc xin 6 chủng và vắc xin 9 chủng. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng uy tín để được thăm khám và tư vấn phác đồ tiêm phù hợp với độ tuổi và lựa chọn của mình.

Khách hàng tiêm vắc xin HPV tại MEDLATEC

4.2. Quan hệ tình dục an toàn

HPV lây truyền nhanh chóng qua tiếp xúc da và niêm mạc, chủ yếu do quan hệ tình dục không an toàn. Do đó, sử dụng bao cao su và thủy chung với 1 bạn tình cũng giảm thiểu đáng kể nguy cơ lây nhiễm HPV 16.

4.3. Điều chỉnh lối sống và dinh dưỡng để tăng cường miễn dịch

Việc điều chỉnh lối sống và chế độ dinh dưỡng cũng có vai trò lớn đối với cải thiện khả năng miễn dịch tự nhiên của cơ thể để chống lại virus HPV 16. Muốn vậy, bạn cần chủ động hình thành, duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày với bài tập vừa sức và chú ý bổ sung nhóm thực phẩm giàu vitamin A, C, E,...

4.3. Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ, nhất là khám phụ khoa ở nữ giới có thể phát hiện sớm khả năng nhiễm HPV type 16. Trong các kỳ thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm Pap smear và các xét nghiệm liên quan để xác định sự có mặt của virus hoặc sự thay đổi của tế bào để kịp thời áp dụng phương pháp điều trị tốt nhất.

Chủ động tiêm phòng, tầm soát HPV 16 là cách tốt nhất giúp bạn được bảo vệ trước các bệnh lý nguy hiểm do virus này gây nên. Để quá trình chích ngừa, chẩn đoán bệnh diễn ra nhanh chóng, thuận tiện, quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch trước qua Hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC.