1. Đặt sonde dạ dày với mục đích gì và những ai nên thực hiện?

Có thể lựa chọn một trong hai cách: Đặt ống sonde từ mũi đến dạ dày hoặc miệng đến dạ dày. Kích thước của ống sonde rất đa dạng, tùy theo từng trường hợp bệnh, độ tuổi mà bác sĩ sẽ chỉ định loại phù hợp. Trong đó, trẻ nhỏ thường được dùng ống sonde kích thước 5 đến 10mm, người lớn có thể dùng ống thông từ 10 đến 22mm.

Đặt sonde dạ dày để cung cấp dưỡng chất cho người bệnh

1.1. Những trường hợp cần đặt sonde dạ dày

- Trường hợp bệnh nhân nghi ngờ mắc các bệnh lý về đường hô hấp, lao phổi.

- Bệnh nhân bị viêm loét dạ dày, ung thư dạ dày.

- Các trường hợp bị chướng bụng sau phẫu thuật.

- Bệnh nhân bị dị dạng đường tiêu hóa, khó nuốt thức ăn, khó thở.

- Các trường hợp bị ngộ độc thức ăn, phải tiến hành rửa dạ dày.

- Người bệnh bị hôn mê, bất tỉnh.

1.2. Những trường hợp chống chỉ định đặt sonde dạ dày

- Bệnh nhân bị áp xe ở thành họng.

- Người bệnh bị tổn thương vùng mặt, hàm.

- Thực quản bị chít hẹp, co thắt, phình tĩnh mạch, động mạch thực quản.

- Các trường hợp nghi thủng dạ dày.

- Bệnh nhân bị tổn thương thực quản.

1.3. Mục đích của việc đặt ống sonde dạ dày là gì?

Đây là phương pháp được chỉ định thực hiện với nhiều mục đích khác nhau, trong đó bao gồm:

- Giúp các bác sĩ thuận tiện hơn trong việc lấy dịch dạ dày để thực hiện xét nghiệm phục vụ tìm và điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa.

- Hỗ trợ cung cấp dưỡng chất cho bệnh nhân đang hôn mê, bất tỉnh, không có khả năng ăn uống hoặc tiêu hóa không hiệu quả.

- Giảm áp lực do dịch bị đọng lại trong dạ dày gây ra sau phẫu thuật. Phòng ngừa nguy cơ chướng bụng, khó chịu.

- Đặt sonde dạ dày giúp bơm rửa dạ dày để hỗ trợ điều trị ngộ độc thức ăn.

2. Những ưu và nhược điểm của phương pháp đặt sonde dạ dày

2.1. Ưu điểm

- Giúp bệnh nhân bảo đảm được việc bổ sung dưỡng chất để các hoạt động trong cơ thể diễn ra bình thường.

Đặt sonde dạ dày cho trẻ nhỏ

- Chi phí thực hiện không quá tốn kém, vì thế có thể phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân.

2.2. Nhược điểm

Đặt ống sonde dạ dày có thể tồn tại những mặt hạn chế như sau:

- Có nguy cơ gây viêm phổi.

- Bệnh nhân dễ bị sặc khi có vật thể lạ vào phổi.

- Tăng nguy cơ bị viêm tuyến nước bọt.

- Ảnh hưởng đến niêm mạc mũi.

- Gây rối loạn tiêu hóa.

3. Một số lưu ý khi đặt sonde dạ dày cho bệnh nhân

- Thời gian lưu ống sonde: Sau khi đặt ống thông dạ dày cho bệnh nhân, thời gian lưu ống thông sẽ từ 5 đến 7 ngày để phòng tránh nguy cơ viêm nhiễm. Đối với những trường hợp đang điều trị tại các cơ sở y tế, nhân viên y tế sẽ thay ống sonde cho người bệnh. Còn đối với những trường hợp đang điều trị tại nhà, người nhà cần lưu ý thay sonde dạ dày cho người bệnh theo đúng lịch.

Thời gian lưu ống thông sẽ từ 5 đến 7 ngày

- Một số biểu hiện bất thường: Buồn nôn, khó chịu mệt mỏi và có thể chảy máu ở vị trí đặt ống sonde.

- Một số biểu hiện khác thường cần đi khám: Nhịp tim không ổn định, tím tái mặt, ho sặc sụa hoặc ngất thì cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được khắc phục kịp thời.

- Khi chăm sóc bệnh nhân đặt sonde dạ dày cần lưu ý những điều sau:

+ Lên thực đơn phù hợp: Chỉ nên lựa chọn những thức ăn dạng lỏng, dễ nuốt và đã được xay nhuyễn. Có thể lựa chọn cháo súp sữa và sinh tố,… Đây là những thực phẩm cung cấp năng lượng giúp người bệnh hồi phục sức khỏe.

Bên cạnh đó cũng cần lưu ý, mỗi bệnh nhân có thể trạng khác nhau, có bệnh nền khác nhau nên sẽ phù hợp với những loại thực phẩm khác nhau.

+ Tránh ăn quá nhiều trong cùng một bữa để phòng nguy cơ sặc, nôn trớ.

+ Không nên cho bệnh nhân ăn quá nhanh, để tránh nôn trớ và trào ngược.

+ Ống sonde phải sạch sẽ và không bị nhiễm khuẩn. Vệ sinh ống ngay sau khi cho người bệnh ăn.

+Cần lưu ý thay ống sonde định kỳ để đảm bảo vệ sinh và chất lượng ống sonde.

+ Nên thường xuyên vệ sinh khoang miệng của bệnh nhân bằng nước muối sinh lý hàng ngày.

+Cách xử lý một số bất thường trong quá trình đặt sonde dạ dày:

Nếu xảy ra quá trình trào ngược thức ăn: Cần cho bệnh nhân ăn chậm lại, hút dịch trước khi ăn. Sau đó, cung cấp thông tin chính xác cho bác sĩ. Khi ăn hoặc sau khi ăn 30 phút, nên giữ đầu cao khoảng 30 độ.

Nên cho bệnh nhân ăn thức ăn dạng lỏng

Với những trường hợp hít sặc: Phương pháp xử trí là cho bệnh nhân gối cao đầu trước và sau khi ăn.

Khi bệnh nhân bị nôn: Nếu cho người bệnh ăn quá nhanh và quá nhiều sẽ rất dễ xảy ra tình trạng nôn hoặc buồn nôn. Với những trường hợp này, cần tiến hành hút dịch ở họng và phế quản.

Tiêu chảy: Với những trường hợp này, cần giảm tốc độ và giảm lượng thức ăn đưa vào cơ thể. Bên cạnh đó, cần kiểm tra xem thức ăn có đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm hay không.

Nếu bệnh nhân có biểu hiện giảm cân thì cần cân đối lại chế độ dinh dưỡng và tăng cường bổ sung dưỡng chất cho người bệnh.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về vấn đề đặt sonde dạ dày và một số lưu ý trong quá trình chăm sóc người bệnh. Nếu nhận thấy những vấn đề bất thường, bạn hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được xử trí kịp thời.

Mọi thắc mắc cần được giải đáp hoặc có nhu cầu thăm khám sức khỏe, mời bạn liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56, các tổng đài viên của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ tư vấn cụ thể cho bạn.