1. Kháng thể Covid là gì?

Kháng thể là hàng rào để bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của các tác nhân gây hại. Người bình thường với hệ miễn dịch khỏe mạnh, trong cơ thể luôn có một lượng kháng thể tự nhiên nhất định đảm nhận vai trò này. Đây là lí do vì sao người có hệ miễn dịch tốt thì ít khi nhiễm bệnh hoặc nếu nhiễm thì cũng nhẹ và nhanh khỏi hơn người có hệ miễn dịch yếu.

Kháng thể Covid được tạo ra sau khi nhiễm bệnh hoặc tiêm vacxin phòng ngừa bệnh

Điều đáng nói là lượng kháng thể tự nhiên này rất thấp (chỉ khoảng 5.9AU/mL) nên chưa đủ để đáp ứng miễn dịch trước sự tấn công của các loại dịch bệnh. Tiêm vacxin sẽ giúp tạo ra lượng kháng thể chủ động lớn hơn lượng kháng thể tự nhiên nhiều gấp vài lần, nhờ đó mà cơ thể có được hàng rào bảo vệ tốt hơn.

Khi một người tiếp xúc với virus SARS-CoV-2 do nhiễm bệnh hoặc tiêm vacxin ngừa Covid thì hệ miễn dịch của cơ thể sẽ được kích hoạt để sinh ra kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh. Có rất nhiều loại kháng thể SARS-CoV-2 nhưng liên quan đến khả năng bảo vệ của cơ thể trước loại virus này thì chỉ có kháng thể chống protein S nên nói về kháng thể Covid-19 thì chính là nói đến loại này.

Kháng thể Covid được hình thành sau khi tiếp xúc với virus SARS-CoV-2 và có thể phát hiện vào hai tuần đó thông qua xét nghiệm màu. Kháng thể ấy tiếp tục tăng dần lên và duy trì suốt một thời gian dài để trong các lần tiếp xúc sau với virus, cơ thể sẽ có khả năng bảo vệ tốt hơn.

2. Kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần phải tiêm nữa

2.1. Vacxin Covid hoạt động theo cơ chế nào?

Có nhiều loại vacxin Covid-19, mỗi loại lại có cách sản xuất, thành phần khác nhau nên khi được tiêm chúng cũng tạo ra phản ứng miễn dịch trong cơ thể khác nhau. Mục đích của viêm tiêm vacxin ngừa Covid-19 là giúp cho cơ thể có được miễn dịch với virus SARS-CoV-2. Loại vacxin này được hoạt động trên nguyên lý dùng kháng nguyên để kích thích phản ứng miễn dịch của cơ thể. Do đó, khi được tiêm vacxin, cơ thể sẽ tự tạo ra miễn dịch chống lại tác nhân gây bệnh.

2.2. Nồng độ kháng thể của mỗi người sau khi tiêm vacxin là bao nhiêu?

Trước khi tìm hiểu kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần phải tiêm nữa chúng ta cần biết được sau khi tiêm vacxin, nồng độ kháng thể có trong mỗi người là bao nhiêu. Mặc dù cùng tiêm được số mũi vacxin như nhau nhưng nồng độ kháng thể có ở mỗi người lại không giống nhau vì mỗi cá thể có khả năng đáp ứng khác nhau trước vacxin phòng bệnh. Tuy nhiên, khi đã được tiêm vacxin thì khoảng 2 - 3 tuần sau đó sẽ có kháng thể. Đối với những người đã từng bị thì sau khi điều trị khỏi Covid-19, kháng thể cũng được sinh ra.

2.2. Nồng độ kháng thể Covid-19 đạt bao nhiêu mới không phải tiêm vacxin nữa?

Nghiên cứu chỉ ra rằng sau khi tiêm vacxin Covid, nồng độ kháng thể đạt được từ 15AU/mL sẽ được xem là đáp ứng miễn dịch với virus gây bệnh. Nếu nồng độ kháng thể ở dưới mức 12AU/mL thì nó chưa đáp ứng miễn dịch.

Nồng độ kháng thể Covid trong cơ thể mỗi người sau khi tiêm vacxin không giống nhau

Đối với những trường hợp đã tiêm được 1 mũi vacxin thì kháng thể với virus sẽ có định lượng trung bình khoảng 67.53AU/mL. Nồng độ này được cho là cao gấp 4 - 5 lần so với ngưỡng được xem là đáp ứng miễn dịch. 

Những trường hợp đã tiêm đủ 2 mũi vacxin thì định lượng kháng thể trung bình ở họ vào 1 tuần sau tiêm đạt khoảng 278.81AU/mL. Định lượng này cao hơn ngưỡng đáp ứng miễn dịch gấp 18 lần. Vào 2 tuần kế tiếp, mức định lượng ấy sẽ tăng lên trên 21 lần.

Đối với tất cả các loại vacxin ngừa Covid hiện nay thì sau khi tiêm phòng sẽ phải mất tối thiểu là 2 tuần mới khiến cho cơ thể tạo được hàng rào miễn dịch chống lại virus SARS-CoV-2. Nhưng muốn biết kháng thể có sinh ra ở trong cơ thể không và sinh ra được bao nhiêu thì cần xét nghiệm kháng thể. Tuy nhiên, xét nghiệm này không cho biết kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần phải tiêm nữa.

Một điều chúng ta cần hết sức lưu ý là, theo thời gian, kháng thể dần dần sẽ suy giảm. Đặc biệt, kháng thể sẽ nhanh chóng suy giảm hơn ở những ai có hệ miễn dịch kém đồng thời duy trì lâu và bền vững ở những ai có hệ miễn dịch khỏe hơn.

Chưa có nghiên cứu nào cho biết được kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần phải tiêm nữa

Đến nay, câu hỏi kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần phải tiêm nữa vẫn còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, hầu hết bác sĩ sẽ dựa vào trị số định lượng kháng thể bề mặt anti-HBs để khuyên ai đó nên tiêm phòng không. Cụ thể thì, các hiệp hội y khoa và  WHO thống nhất rằng nếu mức kháng thể trên 10 U/mL thì tức là hệ miễn dịch vẫn còn được bảo vệ. Trong trường hợp kháng thể giảm xuống dưới mức này thì tốt nhất là nên tiêm ngừa lại. 

Một trường hợp khác cũng cần lưu ý đó là những người chưa từng tiếp xúc với virus gây bệnh Covid-19 thì cơ thể cũng chưa sinh ra kháng thể chống lại bệnh và xét nghiệm kháng thể sẽ cho kết quả âm tính. Với những người đã có kháng thể trong cơ thể thì khi xét nghiệm kết quả sẽ phản ánh bằng một chỉ số (ví dụ 100 U/mL). 

Chỉ số định lượng kháng thể thấp hay cao sẽ phản ánh cơ thể có nhiều hay ít kháng thể bảo vệ. Tuy nhiên, đến nay chưa có nghiên cứu nào trên thế giới xác định được kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần phải tiêm nữa.

Nói tóm lại, không phải cứ tiêm đủ 2 mũi vacxin là cơ thể đã có đủ kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2. Lượng kháng thể được tạo ra khi vacxin đi vào cơ thể ở mỗi người không giống nhau nên không thể có con số chung cho định lượng kháng thể trong cơ thể tất cả mọi người.

Kháng thể Covid chỉ nên được xem là chỉ số phản ánh một phần tình trạng miễn dịch bảo vệ của cơ thể. Nó cần được xem xét đồng thời với nhiều yếu tố khác như cân nặng, bệnh lý, chức năng gan, thận, tim mạch, phổi, huyết học,... Chúng ta không thể biết được kháng thể Covid bao nhiêu thì không cần tiêm nữa nhưng nếu tự chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe của mình thì chúng ta sẽ giảm thiểu được tối đa có hệ lụy xấu do đại dịch này gây ra.