Ho khan đi khám phát hiện bệnh nguy hiểm ở đường tiêu hóa 

Mới đây, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ tiếp nhận anh Đ.V.T. (40 tuổi, ở Tây Hồ, Hà Nội) đến khám do ho nhiều. 

Sau khi thăm khám lâm sàng, bệnh nhân được chỉ định thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng bao gồm: chụp cắt lớp vi tính (CT) phổi liều thấp, nội soi dạ dày, nội soi đại - trực tràng.  

Trong quá trình nội soi đại - trực tràng, phát hiện một ổ loét tại manh tràng. Tổn thương này được sinh thiết, gửi làm giải phẫu bệnh và các xét nghiệm vi sinh.  

Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy tổn thương loét manh tràng do amip. Xét nghiệm huyết thanh cho thấy nồng độ kháng thể kháng amip trong máu tăng cao, góp phần củng cố chẩn đoán nhiễm amip đại tràng.  

Ngoài ra, chụp CT phổi và siêu âm ổ bụng không ghi nhận hình ảnh áp xe tại phổi hoặc gan. 

Nội soi đại - trực tràng tại vị trí manh tràng, phía trên van Bauhin phát hiện ổ loét kích thước khoảng 1cm, bờ sung huyết, đáy có giả mạc, lấy bệnh phẩm làm mô bệnh học 

Xét nghiệm mô bệnh học cho hình ảnh ổ loét bao gồm nhiều bạch cầu đa nhân, lympho bào, đại thực bào và có hình ảnh amip Entamoeba histolytica 

Dựa vào kết quả lâm sàng và cận lâm sàng đã thực hiện, anh T. được chẩn đoán xác định mắc viêm loét manh tràng do amip. Bệnh nhân được chỉ định điều trị nội khoa bằng phác đồ diệt amip. 

Biến chứng của bệnh viêm đại tràng do amip  

Theo BS. Võ Thành Lai - Trung tâm Giải phẫu bệnh, Hệ thống Y tế MEDLATEC, đại tràng do amip là bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa do Entamoeba histolytica, một loại amip gây bệnh phổ biến ở khu vực có điều kiện vệ sinh kém.  

Viêm đại tràng do amip là bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa do Entamoeba histolytica gây nên 

Con đường lây nhiễm của bệnh chủ yếu qua đường tiêu hóa, do ăn uống thực phẩm nhiễm kén amip, một số có thể do qua quan hệ tình dục đường miệng. Những người có hệ miễn dịch suy yếu, hoặc sống trong môi trường kém vệ sinh có nguy cơ cao mắc bệnh. 

Khoảng 80 - 90% người nhiễm Entamoeba histolytica không có triệu chứng. Khi có triệu chứng, bệnh có thể từ tiêu chảy nhẹ đến lỵ nặng. Thời gian ủ bệnh từ 1-2 tuần đến 3 tháng. Thể cấp tính với hội chứng lỵ gồm đau bụng, mót rặn và đi ngoài phân nhầy máu. Thể bán cấp và mạn tính, các triệu chứng chủ yếu là rối loạn tiêu hóa, suy nhược cơ thể. 

Người mắc đại tràng do amip có thể xuất hiện các triệu chứng như: ho khan, tiêu chảy, đau bụng, phân có nhầy/ máu, rối loạn tiêu hóa 

Bác sĩ Lai cảnh báo, bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: xuất huyết tiêu hóa, hoại tử ruột, thủng ruột gây viêm phúc mạc. Hoặc có thể gây biến chứng ở các cơ quan khác như: viêm phổi - màng phổi, áp xe phổi, viêm gan, hoặc áp xe gan, áp xe não do amip. 

Việc phát hiện sớm viêm đại tràng do amip đòi hỏi sự phối hợp nhiều phương pháp, bao gồm:  

• Xét nghiệm phân: Tìm thể hoạt động của Entamoeba histolytica.  
• Nội soi đại tràng: Loét hình chai đặc trưng, niêm mạc viêm, có thể chảy máu.  
• Mô bệnh học: Tế bào viêm với amip ăn hồng cầu.  
• PCR hoặc ELISA: Xác định Entamoeba histolytica trong phân hoặc huyết thanh.  
• Siêu âm, CT bụng: Phát hiện biến chứng áp-xe gan/ phổi do amip. 

Trường hợp bệnh nhân T., kết quả mô bệnh học đóng vai trò quyết định giúp xác định rõ nguồn gốc gây loét là do amip, từ đó hướng điều trị kịp thời và phù hợp. 

 Cách phòng ngừa viêm loét đại tràng 

Bác sĩ Lai cho hay, những năm gần đây, tình trạng mắc các bệnh lý đường tiêu hóa nói chung và viêm loét đại tràng nói riêng đang ngày càng trẻ hóa. Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến lối sống hiện đại: ăn uống thiếu điều độ, không đảm bảo vệ sinh; sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, căng thẳng kéo dài và thói quen tự ý dùng thuốc. 

Không ít người chủ quan, bỏ qua những triệu chứng ban đầu, vô tình phớt lờ “lời kêu cứu âm thầm của cơ thể”, khiến bệnh diễn tiến mạn tính. Nguy hiểm hơn, viêm đại tràng kéo dài có thể dẫn đến ung thư đại - trực tràng. 

Do đó, để phòng ngừa và phát hiện sớm viêm loét đại tràng, bác sĩ Lai khuyến cáo:  

• Ăn chín, uống sôi, hạn chế rau sống và thực phẩm chưa rõ nguồn gốc; 
• Rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; 
• Tránh dùng chung đồ dùng cá nhân, đặc biệt tại môi trường tập thể; 
• Không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh hoặc thuốc chống viêm; 
• Khám chuyên khoa Tiêu hóa khi có các triệu chứng kéo dài như: ho khan, tiêu chảy, đau bụng, phân có nhầy/ máu, rối loạn tiêu hóa; 
• Với người từng nhiễm amip, nên tái khám định kỳ để đảm bảo ký sinh trùng được loại bỏ hoàn toàn. 

Chuyên khoa Tiêu hóa quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống máy móc trang thiết bị hiện đại  

Chuyên khoa Tiêu hóa - Hệ thống Y tế MEDLATEC là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia, y bác sĩ đầu ngành, giàu kinh nghiệm; được trang bị hệ thống thiết bị y khoa hiện đại, đáp ứng đầy đủ các kỹ thuật về xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng chuyên sâu. 

Trung tâm Xét nghiệm và Trung tâm Giải phẫu bệnh đạt chuẩn quốc tế, tiên phong thực hiện song hành 2 chứng chỉ xét nghiệm CAP, ISO 15189:2022. Trong đó, Trung tâm Giải phẫu bệnh có năng lực đáp ứng hơn 150.000 xét nghiệm mỗi năm gồm: tế bào học, mô bệnh học, hóa mô miễn dịch và đột biến gen. Những kỹ thuật này đóng vai trò quan trọng trong phát hiện sớm, xác định bản chất tổn thương, nguyên nhân gây ra các bệnh lý đường tiêu hóa cũng như các bệnh lý u, nghi nghờ u.  

Với những năng lực trên, MEDLATEC bảo đảm tầm soát, chẩn đoán và điều trị toàn diện các bệnh lý tiêu hóa ở mọi lứa tuổi, từ giai đoạn sớm đến giai đoạn theo dõi lâu dài. 

Mọi thông tin về dịch vụ khám chữa bệnh tại Hệ thống Y tế MEDLATEC trên toàn quốc, người dân vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.