1. Phát ban da là gì?

Phát ban da (nổi ban đỏ ngứa) thường biểu hiện với các nốt đỏ, sần hoặc mảng da bất thường, gây khó chịu cho người bệnh trong sinh hoạt hàng ngày. Nốt phát ban có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể hoặc toàn thân, hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau. Điển hình như dị ứng, nhiễm trùng, bệnh lý da liễu, phản ứng với môi trường,...

Nổi ban đỏ có thể gây ngứa, rát ảnh hưởng đến chất lượng sống, lâu dài có thể gây bội nhiễm. Ở hầu hết các trường hợp, phát ban ở da được đánh giá là tình trạng không nguy hiểm và có thể tự khỏi sau thời gian nhất định (nếu biết điều trị đúng cách). Tuy nhiên, bạn không nên chủ quan nếu gặp tình trạng này, bởi có một số loại phát ban chính là dấu hiệu của bệnh lý da liễu nghiêm trọng và cần được thăm khám kịp thời. 

Phát ban da ở vùng cánh tay

2. Triệu chứng phát ban da điển hình 

Với mỗi nguyên nhân hình thành phát ban sẽ có triệu chứng riêng. Tuy nhiên, có thể kể đến một số biểu hiện phát ban điển hình, như: 

• Biểu hiện với các nốt đỏ, sần hoặc mảng da bất thường: Đây là triệu chứng đặc trưng để nhận biết phát ban ở da. Theo đó, da có thể nổi các mẩn đỏ, sưng bất thường, nổi mụn nước hoặc đốm nhỏ li ti.
• Tình trạng ngứa, rát: Nốt ban đỏ xuất hiện sẽ đi kèm với cảm giác ngứa râm ran, khó chịu. 
• Viêm nhiễm vùng da phát ban: Trường hợp phát ban nghiêm trọng, vùng da đó có thể bị sưng tấy và đau nhức. 
• Da khô, tăng sừng và tróc vảy: Ở một số loại phát ban, còn có thể gây khô và bong tróc da.
• Sắc tố da thay đổi: Tại vùng da bị nổi mẩn đỏ, màu da có thể bị tối lại hoặc nhợt nhạt.

Phát ban có thể xuất hiện tại nhiều vùng trên cơ thể

Biểu hiện phát ban ở da có thể xuất hiện đồng thời hoặc riêng lẻ. Việc phát hiện sớm các triệu chứng kể trên sẽ mang lại nhiều lợi ích cho quá trình điều trị đạt hiệu quả cao. 

3. Nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ phát ban 

Như đã đề cập trước đó, phát ban ở da hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó chủ yếu liên quan đến các yếu tố về dị ứng, nhiễm trùng, bệnh lý da liễu,... Dưới đây là thông tin chi tiết: 

• Dị ứng: Phát ban do dị ứng có thể xuất hiện ở các trường hợp như dị ứng thuốc, mỹ phẩm, hoá chất tẩy rửa hoặc đồ ăn,... với các biểu hiện điển hình là nổi mẩn ngứa, khó chịu.
• Nhiễm trùng: Thường gây nên bởi virus (như sởi, thuỷ đậu, sốt xuất huyết), vi khuẩn, nấm (như nấm da, lang ben) hoặc ký sinh trùng.
• Nổi ban đỏ ngứa có thể do viêm da cơ địa, bệnh vảy nến, bệnh tự miễn, bệnh dị ứng,...
• Phản ứng với môi trường: Khi môi trường thay đổi đột ngột, nhiệt độ hoặc độ ẩm quá cao cũng là nguyên nhân gây phát ban ở da. 
• Các nguyên nhân khác: Căng thẳng quá mức trong thời gian ngắn, rối loạn nội tiết tố, thay đổi chức năng miễn dịch cũng là những nguyên nhân có thể hình thành mẩn đỏ ngứa trên da. 

4. Điều trị phát ban trên da 

Với phát ban trên da thông thường, kết hợp sử dụng thuốc uống và bôi là phương pháp tối ưu và mang lại kết quả tốt. Cụ thể, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc sau: 

• Thuốc kháng histamin: Loại thuốc này có tác dụng ức chế cơ thể tiết histamin, từ đó giúp giảm các triệu nổi mẩn và ngứa ngáy. 
• Thuốc chống viêm: Sử dụng kem bôi chứa corticoid có tác dụng chống viêm hiệu quả, làm giảm sưng đỏ nhanh chóng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị bệnh, cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Trường hợp tự ý bôi không đúng liều lượng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng phát ban. 
• Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng virus: Với các trường hợp nổi mẩn đỏ do nhiễm trùng, có thể sẽ phải sử dụng thêm kháng sinh để ngăn chặn tình trạng phát ban lan rộng. 

Sử dụng kem bôi điều trị phát ban trên da

Phát ban ở da có thể biến mất sau vài tuần nếu được phát hiện và điều trị đúng cách. Để bảo đảm an toàn cho sức khoẻ và tránh những biến chứng không mong muốn. Tốt hơn hết, bạn nên đến thăm khám bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp. Tự ý mua và sử dụng thuốc khi chưa hiểu rõ về bệnh sẽ gây nhiều hệ luỵ khôn lường. 

5. Lưu ý khi điều trị phát ban ở da

Khi điều trị phát ban ở da, cần lưu ý những điều sau: 

• Tuyệt đối không sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không rõ nguồn gốc, có chứa hương liệu hoặc cồn vì sẽ làm kích ứng da.
• Hạn chế tiếp xúc vùng da phát ban với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là khi sử dụng thuốc bôi trị nổi mẩn đỏ. 
• Kiểm tra phản ứng của da trước khi thay đổi sản phẩm chăm sóc da mới. 
• Không cọ xát mạnh vào vùng da bị phát ban.
• Bổ sung đủ nước, trung bình 1,5 - 2 lít nước/ngày (khuyến nghị 40ml/kg cân nặng/người. 
• Chế độ dinh dưỡng phù hợp, bảo đảm cung cấp cho cơ thể các dưỡng chất cần thiết hỗ trợ miễn dịch, tăng cường sức khoẻ.

 Như vậy, phát ban da do nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như dị ứng, bệnh lý da liễu, phản ứng với môi trường, căng thẳng quá mức trong thời gian ngắn,... gây nổi mẩn đỏ, sần, khó chịu cho người bệnh. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, phát ban trên da có thể biến mất sau 1 - 2 tuần. 

Trong trường hợp bệnh không thuyên giảm, phát ban lan rộng, nhanh chóng đi kèm với các triệu chứng khó thở, sốt cao, người bệnh cần nhanh chóng đến thăm khám bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp. Nếu bạn cần hỗ trợ khẩn cấp, hãy liên hệ đến Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn nhiệt tình và đặt lịch thăm khám nhanh chóng.