1. Đặc điểm của quả roi

Quả roi, còn được gọi với nhiều tên khác như mận miền Nam, bồng bồng, bàng, roi nước, là một loại trái cây quen thuộc ở Việt Nam, đặc biệt phổ biến tại các tỉnh Nam Bộ. Đây là một loại cây thuộc họ Myrtaceae với tên khoa học là Syzygium samarangense.

Quả roi có hình chuông hoặc bầu dục, kích thước trung bình 3 - 6 cm, vỏ mỏng, láng bóng, có thể có màu xanh, hồng nhạt hoặc đỏ đậm tùy giống. Thịt quả màu trắng, mọng nước, vị ngọt nhẹ hoặc hơi chua, mùi thơm dịu. Bên trong quả thường có một khoang rỗng, hạt nhỏ hoặc không có hạt.

Cây roi là loại cây gỗ nhỏ, cao từ 3 - 10 m, tán rộng, lá xanh bóng, hoa màu trắng hoặc vàng nhạt. Roi ưa khí hậu nóng ẩm, dễ trồng, thường ra hoa kết trái vào mùa hè. Quả roi có thể thu hoạch nhiều lần trong năm, đặc biệt vào giai đoạn tháng 5 - 8.

Theo các nghiên cứu, trong 100g quả roi tươi cung cấp:

• Năng lượng: khoảng 25 - 30 kcal;
• Nước: chiếm tới 90%;

Trong quả roi có chứa nguồn nước dồi dào 

• Chất xơ: 1 - 1,5 g;
• Vitamin C: 20 - 25 mg;
• Vitamin A, nhóm B (B1, B2, B3);
• Khoáng chất: canxi, kali, sắt, magiê, kẽm;
• Chất chống oxy hóa: flavonoid, polyphenol.

2. Quả roi và những công dụng đối với sức khỏe

Không chỉ có hương vị thơm ngon, quả roi còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Những công dụng của quả roi có thể kể đến bao gồm:

Hỗ trợ tăng cường miễn dịch

Hàm lượng vitamin C dồi dào trong quả roi có vai trò quan trọng trong việc tăng sức đề kháng, hỗ trợ cơ thể chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh. Bổ sung vitamin C thường xuyên giúp giảm nguy cơ cảm cúm, viêm nhiễm đường hô hấp và đẩy nhanh quá trình lành vết thương.

Cung cấp nước và chất điện giải

Do chứa đến 90% là nước cùng hàm lượng kali đáng kể, quả roi giúp bù nước, cân bằng điện giải, đặc biệt trong những ngày nắng nóng hoặc sau khi vận động nhiều. Ăn roi giúp cơ thể giảm tình trạng mệt mỏi, khô khát và duy trì hoạt động ổn định của tim mạch, cơ bắp.

Quả roi có tác dụng cung cấp nước và chất điện giải cho cơ thể 

Hỗ trợ tiêu hóa

Quả roi giàu chất xơ hòa tan và nước, giúp kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru. 

Kiểm soát cân nặng

Với lượng calo thấp (chỉ khoảng 25 kcal/100g) và vị ngọt tự nhiên, quả roi là lựa chọn lý tưởng cho người muốn giảm cân hoặc duy trì vóc dáng. Ăn roi giúp tạo cảm giác no, hạn chế thèm ăn mà không làm tăng nhiều năng lượng.

Bảo vệ tim mạch

Kali trong quả roi giúp điều hòa huyết áp, hỗ trợ giảm nguy cơ cao huyết áp và tai biến mạch máu não. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa trong quả roi có tác dụng giảm stress oxy hóa, ngăn ngừa xơ vữa động mạch và cải thiện tuần hoàn máu.

Hỗ trợ kiểm soát đường huyết

Với chỉ số đường huyết (GI) thấp và hàm lượng chất xơ cao, quả roi giúp đường được hấp thụ chậm, tránh tăng đường huyết đột ngột. Đây là một lựa chọn tốt cho người cần quản lý đường huyết khi ăn với mức độ vừa phải.

Ngăn ngừa lão hóa, bảo vệ da

Các chất chống oxy hóa như flavonoid, polyphenol, vitamin C trong quả roi giúp trung hòa gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Ăn roi thường xuyên có thể giúp làn da sáng khỏe, giảm nguy cơ nếp nhăn và chảy xệ.

Thanh nhiệt, giải độc

Trong y học cổ truyền, quả roi được xem là loại quả có tính mát, vị ngọt chát nhẹ, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc. Quả roi có thể được ăn tươi hoặc ép lấy nước uống để làm mát cơ thể trong mùa hè.

3. Lưu ý khi ăn quả roi

Dù có nhiều lợi ích cho sức khỏe, việc ăn quả roi cũng cần lưu ý để đảm bảo an toàn và phát huy tối đa tác dụng:

Lựa chọn quả tươi sạch

Hãy chọn mua những quả roi có màu sắc tươi sáng, căng bóng, không bị dập nát hoặc có dấu hiệu hóa chất bất thường. Trước khi ăn, nên rửa sạch quả dưới vòi nước và ngâm trong nước muối loãng khoảng 10-15 phút để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.

Không nên ăn quá nhiều

Do quả roi chứa nhiều nước và chất xơ, nếu ăn quá nhiều có thể gây đầy bụng, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa. Người trưởng thành chỉ nên ăn khoảng 150 - 200g roi mỗi ngày tương đương 2-3 quả roi (cỡ vừa).

Không ăn khi bụng đói

Ăn roi khi bụng đói có thể gây tăng tiết dịch vị, ảnh hưởng không tốt cho đường tiêu hóa, thậm chí có thể gây loét dạ dày.

Bạn đọc lưu ý cần tránh ăn roi trong lúc bụng đói 

Đối tượng cần thận trọng

Mặc dù là loại quả lành tính, nhưng một số trường hợp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn, đặc biệt là phụ nữ mang thai và cho con bú hoặc những người có bệnh lý nền cần kiểm soát chế độ ăn uống chặt chẽ.

Kiểm tra dị ứng

Dù hiếm gặp, nhưng một số người có thể bị dị ứng với quả roi. Triệu chứng có thể bao gồm ngứa ngáy, nổi mề đay hoặc khó chịu ở họng. Nếu bạn chưa từng ăn quả roi, hãy thử ăn một lượng nhỏ trước để kiểm tra phản ứng cơ thể.

Tóm lại, quả roi là loại trái cây không còn xa lạ đối với mỗi người dân Việt Nam. Nắm bắt thông tin về công dụng và lưu ý khi sử dụng sẽ giúp bạn đọc tận dụng tối qua lợi ích của loại quả này đối với sức khỏe. Nếu có thêm thắc mắc cần giải đáp hoặc nhu cầu tư vấn các vấn đề liên quan đến chế độ dinh dưỡng, bạn đọc có thể liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời.