1. Tổng quan về bệnh viêm môi dạng u hạt 

Viêm môi dạng u hạt - Cheilitis Granulomatosa viết tắt là CG là một loại rối loạn mạn tính, đặc trưng sự sưng tấy môi do u hạt hình thành. Khối u hạt này không phải là ung thư, ở dạng lành tính. U hạt ở môi có nhiều kích thước khác nhau, tình trạng sưng tấy khiến người bệnh khó chịu và mất thẩm mỹ. 

Phân loại

Viêm môi u hạt có 2 dạng là:

●       Hội chứng Merkelson - Rosenthal: xuất hiện đồng thời các triệu chứng là sưng môi, sưng mặt, liệt mặt và nứt nẻ lưỡi.

●       Viêm môi hạt Miescher: chỉ xuất hiện một triệu chứng đơn độc là sưng môi.

Khi mạch máu bị viêm, các tế bào miễn dịch tập trung lại tạo thành u hạt ở môi

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ 

U hạt ở vùng môi hình thành là do các tế bào miễn dịch tập trung lại khi mạch máu bị viêm. Tuy nhiên, nguyên nhân dẫn đến cơ chế này vẫn chưa được xác định cụ thể. Nhiều nhà khoa học cho rằng hiện tượng này xuất phát từ chứng rối loạn miễn dịch. Tuy nhiên, giả thuyết này vẫn còn đang trong giai đoạn nghiên cứu. Tuy nhiên, một số yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành u hạt có thể được ghi nhận là:

●       Miễn dịch: Khi xảy ra tình trạng viêm ở niêm mạc môi, cơ thể sẽ tạo ra phản ứng miễn dịch để chống lại các kháng nguyên. Hậu quả của phản ứng là hình thành các khối u hạt. Các rối loạn miễn dịch như bệnh Crohn hoặc Sarcoidosis có thể liên quan đến viêm môi dạng u hạt. 

●       Dị ứng: Các tác nhân gây dị ứng như mỹ phẩm, thực phẩm, kem đánh răng, nước súc miệng,… có thể là yếu tố nguy cơ làm khởi phát các khối u hạt ở môi.

●       Nhiễm trùng: Sự tấn công của các loại virus, vi khuẩn, nấm,… có thể gây viêm, nhiễm trùng và hình thành u hạt ở môi mạn tính.

●       Di truyền: Viêm môi u hạt có thể liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người thân đang bị căn bệnh này thì bạn cũng có nguy cơ cao xảy ra tình trạng tương tự.

●       Yếu tố khác: Việc thường xuyên tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại, tia UV từ ánh nắng mặt trời, mắc các bệnh di truyền bẩm sinh như thiếu hụt enzyme C1 Esterase, tiền sử bị viêm đa mạch,… cũng được xem là yếu tố nguy cơ khởi phát u hạt ở môi. 

2. Triệu chứng viêm môi dạng u hạt

Tùy từng trường hợp mà biểu hiện viêm môi u hạt sẽ khác nhau từ nhẹ đến nặng. Một số triệu chứng điểm hình và thường gặp nhất ở bệnh nhân bị viêm môi u hạt là:

●       Bờ môi sưng húp, nóng, đỏ vừa gây mất thẩm mỹ vừa cản trở đến việc ăn uống, giao tiếp của người bệnh.

●       Tình trạng viêm có thể lan sang những vị trí khác trên khuôn mặt. 

●       Môi khô ráp, nứt nẻ, bong tróc và sẫm màu hơn.

●       Người bệnh có thể bị sốt, rối loạn thị lực, đau đầu, sưng hạch bạch huyết.

●       Trong trường hợp khối u vỡ ra sẽ tạo thành vết loét, gây đau nhức, khó chịu.

●       Những bệnh nhân viêm môi u hạt tiến triển nặng có thể gây liệt cơ mặt.

Môi sưng đột ngột không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu viêm u hạt

3. Chẩn đoán và điều trị

Để xác định tình trạng bệnh lý và can thiệp điều trị bằng những phương pháp phù hợp, người bệnh cần các cơ sở y tế uy thăm khám khi thấy môi sưng đột ngột không rõ nguyên nhân.

Chẩn đoán

Sau khi đánh giá các triệu chứng lâm sàng khu vực môi và những vùng xung quanh, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện một số kiểm tra như:

●       Sinh thiết với mẫu tế bào lấy từ môi sau đó soi dưới kính hiển vi để đánh giá tình trạng viêm và xác định loại u hạt. 

●       Xét nghiệm dị ứng nhằm xác định tình trạng có liên quan đến phản ứng dị ứng của cơ thể với các dị nguyên hay không.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được chỉ định xét nghiệm máu hoặc chẩn đoán hình ảnh trong trường hợp cần thiết nhằm đưa ra kết luận chính xác nhất.

Để chẩn đoán viêm môi u hạt, bệnh nhân cần thực hiện kiểm tra cận lâm sàng

Điều trị

Hầu hết các trường hợp viêm môi dạng u hạt là lành tính, hiếm gặp bệnh nhân bị biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh không được chủ quan với tình trạng bệnh. Hơn nữa, các triệu chứng của viêm môi u hạt gây nhiều phiền toái và ảnh hưởng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Việc phát hiện sớm và áp dụng phác đồ điều trị thích hợp giúp cải thiện triệu chứng, hạn chế được nguy cơ tổn thương môi vĩnh viễn. Mặc dù không thể điều trị dứt điểm viêm môi u hạt nhưng đa số các trường hợp đều có tiên lượng tốt và đáp ứng tích cực với phương pháp điều trị hiện nay. Những phương pháp điều trị viêm môi u hạt được áp dụng hiện nay bao gồm:

●       Dùng thuốc: Các loại thuốc thường dùng là Corticosteroid, thuốc chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch,… Tùy trường hợp mà bác sĩ sẽ kê toa thuốc khác nhau, có thể dạng uống, tiêm hoặc kem bôi.

●       Phẫu thuật: Một trong trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ kiến nghị bệnh nhân phẫu thuật để loại bỏ các mô bị ảnh hưởng ở vùng môi kết hợp tái tạo môi nhằm đảm bảo vấn đề về thẩm mỹ.

●       Chăm sóc tại nhà: Bên cạnh việc sử dụng thuốc đúng theo hướng dẫn của bác sĩ, bạn cần phải thực hiện một số biện pháp chăm sóc tại nhà để kiểm soát tốt triệu chứng như chườm ấm, bôi kem dưỡng môi, vệ sinh răng miệng sạch sẽ và đều đặn, không sử dụng các sản phẩm gây kích ứng da môi,…

Nếu một ngày bạn thấy môi bỗng chốc sưng phù, đỏ tấy, nóng rát và đau thì hãy đi khám ngay vì đó có thể là viêm môi dạng u hạt. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc uống hoặc bôi bất cứ thứ gì lên vị trí sưng khi chưa có sự thăm khám và chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Thăm khám và áp dụng biện pháp điều trị thích hợp khi bị viêm môi u hạt

Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám, chẩn đoán và điều trị bệnh viêm môi u hạt có thể đến Chuyên khoa Da liễu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa hoặc giải đáp thắc mắc, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến tổng đài của MEDLATEC theo hotline: 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời.