1. Phúc mạc là gì?

Trước khi tìm hiểu viêm phúc mạc, bạn cần hiểu cơ bản “phúc mạc là gì”. Đây là một màng thanh mạc lớn nhất và đảm nhiệm chức năng bao bọc cho những cơ quan bên trong ổ bụng, hố chậu. 

Cơ quan này bao gồm lá là phúc mạc thành và phúc mạc tạng, giữa 2 lá phúc mạc này sẽ có một khoảng không gọi là ổ phúc mạc. Ổ này có chứa một ít thanh dịch để giảm tiếp xúc giữa các cơ quan.

Phúc mạc có nhiều nếp gấp và diện tích của nó tương đương với diện tích da của toàn bộ cơ thể. Đây là cơ quan có kích thước lớn và đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng như sau: 

- Bảo vệ các cơ quan nội tạng trong ổ bụng: Có thể nói rằng phúc mạng là một lớp bảo vệ chắc chắn, giúp cho những cơ quan bên trong ổ bụng tránh khỏi những tổn thương và luôn đảm bảo được cấu trúc nội tạng ổn định. 

Phúc mạc bảo vệ các cơ quan trong ổ bụng

- Giúp ruột di chuyển: Trong ổ phúc mạc có chứa thanh dịch và đây chính là yếu tố quan trọng giúp ruột dễ dàng di chuyển trong ổ bụng, đảm bảo cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.

- Kháng khuẩn: Khi những loại vi khuẩn cũng như một số tác nhân gây bệnh khác gây ra nhiễm trùng trong cơ thể, mạc nối của phúc mạc sẽ tăng cường đề kháng nhiễm trùng, cô lập vùng cơ thể bị nhiễm trùng, không để tình trạng nhiễm trùng lan rộng trong cơ thể. 

- Dự trữ mỡ: Để cung cấp năng lượng khi cần thiết và giúp cách nhiệt cũng như bảo vệ cơ quan nội tạng tránh khỏi sự va chạm. 

2. Viêm phúc mạc là gì? 

Đây là tình trạng nhiễm trùng lớp phúc mạc và thường do những nguyên nhân như sau: 

- Nguyên nhân gây viêm phúc mạc nguyên phát: Thường do vi khuẩn gây ra, có thể khởi phát từ đường máu, bạch huyết,...

- Nguyên nhân gây viêm phúc mạc thứ phát: Thường là do biến chứng của một số bệnh lý ngoại khoa trong khoang màng bụng như viêm loét dạ dày, viêm mật hoại tử, biến chứng sau phẫu thuật ổ bụng, chấn thương ổ bụng,...

- Một số nguyên nhân khác như suy giảm miễn dịch, viêm phúc mạc hóa học,...

3. Triệu chứng viêm phúc mạc 

Ngoài thắc mắc “viêm phúc mạc là gì, người bệnh cũng rất quan tâm đến những triệu chứng của bệnh để có thể phát hiện sớm để kịp thời điều trị bệnh. Dưới đây là những triệu chứng viêm phúc mạc thường gặp: 

- Đau bụng: Dấu hiệu này thường xuất hiện đầu tiên và đây cũng là dấu hiệu rất đặc trưng của căn bệnh này. Tuy nhiên, vị trí đau của mỗi người bệnh có thể khác nhau vì nó phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân gây viêm phúc mạc. 

Đau bụng có thể do phúc mạc bị viêm nhiễm

- Sốt.

- Khó chịu ở bụng.

- Nôn hoặc buồn nôn. 

- Người mệt mỏi, hạ huyết áp, tim đập nhanh,...

- Da tái, vã mồ hôi và chân tay lạnh. 

- Bị tiêu chảy, bí đại tiện. 

- Khát nước hoặc tiểu ít. 

- Với những trường hợp bị viêm phục mạc khi đang thực hiện thủ thuật lọc dịch 

qua màng bụng, thì triệu chứng bệnh có thể kể đến như dịch lọc ra máu đục, có sợi lợn cợn hay có mùi lạ ở vị trí đặt ống thông.

4. Viêm phúc mạc có nguy hiểm không?

Căn bệnh này rất nghiêm trọng. Nếu không can thiệp sớm, người bệnh có thể gặp phải tình trạng nhiễm trùng máu gây sốc, khiến cho những cơ quan trong cơ thể đều bị tổn thương và cuối cùng có thể dẫn đến tử vong. 

Dưới đây là một số biến chứng tiềm ẩn của căn bệnh này: 

- Gây mất nước, rối loạn điện giải trong cơ thể. 

- Áp xe ổ bụng.

- Dính phúc mạc và gây tắc ruột.

- Nhiễm trùng máu. 

- Dẫn đến tình trạng hôn mê: Thay vì được đào thải ra bên ngoài, những chất độc sẽ có nguy cơ tích tụ trong cơ thể, di chuyển vào hệ tuần hoàn và tác động đến não, từ đó gây rối loạn chức năng não khiến bệnh nhân rơi vào tình trạng hôn mê. 

- Suy đa cơ quan. 

- Sốc nhiễm trùng.

- Cuối cùng, những trường hợp nghiêm trọng nhất có thể dẫn đến tử vong.

5. Chẩn đoán và điều trị viêm phúc mạc

Dưới đây là một số biện pháp chẩn đoán và giải pháp điều trị bệnh: 

5.1 Chẩn đoán bệnh

Để đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác, bác sĩ sẽ thực hiện các bước thăm khám như sau: 

- Khai thác tiền sử bệnh, các triệu chứng bất thường mà bệnh nhân đang gặp phải, thăm khám vùng bụng để tìm dấu hiệu cảm ứng phúc mạc. 

- Chỉ định một phương pháp cận lâm sàng như xét nghiệm máu để kiểm tra bạch cầu có tăng hay không, cấy máu tìm vi khuẩn, chụp X-quang, siêu âm, phân tích dịch phúc mạc,…

5.2. Điều trị viêm phúc mạc

Những phương pháp thường được áp dụng điều trị viêm phúc mạc bao gồm: 

- Dùng thuốc kháng sinh: Phương pháp này sẽ giúp chống nhiễm khuẩn và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Tùy vào mức độ bệnh, bác sĩ sẽ kê loại kháng sinh phù hợp và thời gian dùng thuốc cụ thể cho người bệnh. 

- Phẫu thuật để dẫn lưu ổ áp xe qua da, giúp kháng khuẩn hiệu quả hơn. Nếu bệnh nghiêm trọng như vỡ dạ dày, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật loại bỏ mô bị nhiễm trùng. 

Bệnh nhân cần phẫu thuật nếu bệnh đã tiến triển nghiêm trọng

- Một số phương pháp điều trị khác như truyền dịch đường tĩnh mạch, giảm đau, nếu cần thiết bệnh nhân cần được thở oxy và truyền máu.

Hy vọng, bài viết đã giúp bạn hiểu rõ phúc mạc là gì và tình trạng viêm phúc mạc là như thế nào cùng với một số giải pháp điều trị bệnh. Đây là tình trạng sức khỏe nghiêm trọng và người bệnh cần được xử trí sớm để phòng tránh nguy cơ biến chứng. 

Nếu còn thắc mắc về viêm phúc mạc hay các vấn đề sức khỏe nào khác hoặc có nhu cầu đặt lịch khám, mời bạn liên hệ tới tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC, các tổng đài viên sẽ hỗ trợ chi tiết cho bạn 24/7.