1. Tại sao cha mẹ cần theo dõi cân nặng trẻ sơ sinh?

Sự phát triển của trẻ nhỏ được biểu hiện rất rõ qua 2 chỉ số cơ bản là cân nặng và chiều cao. Chính vì thế, trong quá trình chăm sóc con, đặc biệt là trẻ từ 0 đến 12 tháng tuổi, các bậc phụ huynh cần theo dõi chặt chẽ cân nặng và chiều cao của trẻ. Đây là những chỉ số cơ bản giúp các bậc phụ huynh để đánh giá cơ bản về tình trạng sức khỏe của trẻ và kịp thời đưa con đi khám nếu trẻ có biểu hiện bất thường. 

Nhiều trẻ sơ sinh, đặc biệt là những trẻ sinh non thường rất yếu ớt và cần có chế độ chăm sóc đặc biệt. 

Để đảm bảo cân chuẩn cho trẻ, trước khi cân, mẹ cần lưu ý cởi bỏ bớt quần áo, tã cho trẻ và nên đưa con đi tiểu hoặc đi đại tiện. Bên cạnh đó, mẹ nên đo cân nặng của trẻ vào buổi sáng để tăng mức độ chính xác. 

2. Cân nặng của trẻ sơ sinh bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?

Cân nặng của trẻ sơ sinh được quyết định bởi nhiều yếu tố khác nhau. Cụ thể như sau: 

- Suy dinh dưỡng bào thai.

- Trẻ sinh non: Những trẻ sinh non thường bị nhẹ cân hơn những trẻ được sinh đủ ngày, đủ tháng. 

- Những vấn đề sức khỏe của mẹ trước và trong khi mang thai: Mẹ bị tiểu đường thai kỳ, mang đa thai, sử dụng nhiều rượu bia, bị tiền sản giật,... cũng có thể ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ sơ sinh. 

- Chế độ dinh dưỡng: Nguồn dinh dưỡng chủ yếu của trẻ sơ sinh là sữa mẹ. Do đó, các bà mẹ cần lưu ý ăn uống đầy đủ dưỡng chất để cơ thể được cung cấp đủ năng lượng và dinh dưỡng. Từ đó, đảm bảo cho trẻ nhận được những giá trị dinh dưỡng tốt nhất qua việc bú sữa mẹ. Với những trẻ dùng sữa công thức, mẹ nên lựa chọn loại sữa có chất lượng tốt, có nguồn gốc rõ ràng và phù hợp với trẻ. 

- Gen di truyền: Đây cũng là một trong những yếu tố có thể tác động đến sự phát triển của trẻ, trong đó bao gồm cân nặng, kích thước của các cơ quan trong cơ thể. 

Trẻ sơ sinh bị bệnh mạn tính có nguy cơ cao bị nhẹ cân

- Các bệnh lý: Những trẻ bị khuyết tật, mắc bệnh mạn tính hoặc từng phải trải qua phẫu thuật cung bị ảnh hưởng rất lớn đến thể chất. 

- Chế độ ngủ nghỉ của trẻ sơ sinh: Nếu trẻ sơ sinh bị thiếu ngủ, ngủ không sâu giấc, trẻ sẽ dễ cáu gắt, quấy khóc. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ. Trẻ khó tăng cân và dễ mắc các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, hệ miễn dịch và rất dễ bị trầm cảm,...

3. Bảng cân nặng chuẩn của trẻ sơ sinh 

Bảng cân nặng chuẩn của trẻ sơ sinh được thực hiện dựa trên sự so sánh với bảng chuẩn mực chung về cân nặng, chiều cao của những trẻ trong cùng độ tuổi, giới tính. Tuy nhiên, mỗi trẻ sẽ có cơ địa, sức đề kháng khác nhau nên mức độ phát triển cũng sẽ khác nhau. Do đó, cha mẹ cũng không nên quá cứng nhắc về chỉ số cân nặng, chiều cao của con mà chỉ cần trẻ phát triển ổn định và có số đo về chiều cao và cân nặng tỉ lệ thuận với độ tuổi của con. 

Dưới đây là bảng cân nặng chuẩn của trẻ sơ sinh đủ tháng Việt Nam năm 2018 dành cho trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng tuổi dựa trên tiêu chuẩn tăng trưởng năm 2007 của Tổ chức Y tế thế giới WHO:

Trong đó, SD là sự lệch chuẩn. Ngoài mức chuẩn (M) thì WHO đánh dấu các mức lệch chuẩn theo cấp độ từ 1 đến 3. Dấu (-) là thiếu cân và dấu (+) là thừa cân.

• - 2 SD ≤ Z-score ≤ 2SD: Bình thường
• <-2SD: Trẻ đang gặp các vấn đề dinh dưỡng cần có can thiệp dinh dưỡng để đảm bảo khả năng hồi phục sớm nhằm đảm bảo phát triển thể chất theo đúng độ tuổi. Lúc này, trẻ cần được điều trị sớm để bảo vệ sức khỏe và phát triển bình thường. 

4. Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh 

Trẻ sơ sinh có sức đề kháng kém và dễ gặp phải nhiều nguy cơ rủi ro sức khỏe. Do đó, cha mẹ cần chăm sóc trẻ đúng cách và kịp thời đưa trẻ đi khám nếu có vấn đề bất thường. Dưới đây là một số lưu ý dành cho các bậc phụ huynh trong quá trình chăm sóc con: 

- Cha mẹ nên thường xuyên theo dõi nhịp thở, màu sắc da, thân nhiệt của trẻ,.... 

- Cho trẻ bú sữa mẹ đầy đủ để trẻ nhận được đầy đủ dưỡng chất và tăng cường khả năng miễn dịch. 

- Cho trẻ ngủ đủ giấc để đảm bảo trẻ được phát triển tốt nhất về thể chất, chiều cao, cân nặng, trí thông minh,… Mẹ nên cho con ngủ trong không gian yên tĩnh và thoáng đãng. 

- Đưa trẻ đi tiêm phòng theo đúng lịch tiêm của Bộ Y tế để trẻ được phòng ngừa bệnh tật hiệu quả.

- Tắm nước ấm cho trẻ, nên tắm cho trẻ ít nhất 3 đến 4 lần mỗi tuần.

Mẹ nên cho trẻ bú đầy đủ để trẻ phát triển tốt

Trên đây là bảng cân nặng chuẩn của trẻ sơ sinh và những lưu ý dành cho các bậc phụ huynh để chăm sóc trẻ một cách tốt nhất. Nếu trẻ có biểu hiện bất thường, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám sớm. 

Mọi thắc mắc hoặc cần đặt lịch khám cho trẻ, các bậc phụ huynh có thể liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC, các tổng đài viên sẽ tư vấn cụ thể hơn cho bạn.