1. Bệnh tim bẩm sinh: Nguyên nhân gây nên và các bệnh lý thường gặp

Tim bẩm sinh là nhóm bệnh xảy ra ở những người từ khi sinh ra đã có những bất thường về cấu trúc hoặc chức năng của tim. Nguyên nhân gây ra bệnh lý này có thể xuất phát từ các vấn đề:

- Di truyền từ bố mẹ dẫn đến sự xuất hiện của đột biến gen gây ra các dị tật ở tim.

- Tác động của các yếu tố như nhiễm trùng trong thai kỳ, thai phụ sử dụng thuốc hoặc các bệnh lý khác.

Có nhiều dạng tim bẩm sinh khác nhau, trong đó, thường gặp nhất là:

- Thông liên thất: Xuất hiện lỗ hổng giữa các buồng tim, khiến máu nghèo oxy trộn lẫn với máu giàu oxy.

- Thông liên nhĩ: Tương tự như thông liên thất nhưng xảy ra ở phần trên của tim, giữa các buồng nhĩ.

- Hẹp van động mạch chủ: Hẹp một phần của động mạch chủ, làm tăng huyết áp và giảm lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể.

- Tứ chứng Fallot: Một nhóm các bất thường cấu trúc của tim, bao gồm thông liên thất, hẹp động mạch phổi, động mạch chủ nằm cao và dày cơ tim phải.

Người bị tim bẩm sinh từ khi chào đời đã có những bất thường về cấu trúc hoặc chức năng của tim

2. Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh tim bẩm sinh

2.1. Cách thức chẩn đoán

Chẩn đoán tim bẩm sinh là một quá trình được thực hiện dưới sự kết hợp của nhiều phương pháp nhằm thu được kết quả chính xác nhất:

2.1.1. Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ sử dụng ống nghe để lắng nghe tim, chú ý đến các tiếng thổi bất thường hoặc nhịp tim không đều đồng thời quan sát các triệu chứng như: màu sắc bất thường ở da, môi, móng tay,... Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ đặt ra câu hỏi về tiền sử bệnh lý gia đình để thu thập thông tin nhận diện sớm các yếu tố nguy cơ và tình trạng sức khỏe của người bệnh.

2.1.2. Kiểm tra cận lâm sàng

Sau khi hỏi về các yếu tố liên quan, bác sĩ sẽ chỉ định các kiểm tra cận lâm sàng như:

- Siêu âm tim: Giúp quan sát buồng tim, van tim, động mạch và các bộ phận khác để phát hiện được các bất thường như: thông liên thất, thông liên nhĩ, hẹp động mạch chủ,...

- Điện tâm đồ (ECG): Đo lường và ghi lại hoạt động điện của tim để phát hiện bất thường nhịp tim.

- Chụp X-quang ngực: Đánh giá kích thước và hình dạng của tim, nhất là khi nghi ngờ tim bị giãn ra hoặc phình to, xác định tình trạng của phổi và các cơ quan khác đối với bệnh nhân nghi ngờ suy tim hoặc có dấu hiệu khó thở.

- Chụp CT-Scanner hoặc chụp MRI ngực: Cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc và chức năng của tim để phát hiện chính xác các dị tật tim bẩm sinh.

Chụp CT-Scanner giúp phát hiện bất thường cấu trúc tim do mắc bệnh tim bẩm sinh

2.2. Phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị bệnh tim bẩm sinh được bác sĩ chỉ định dựa trên bệnh lý mắc phải và mức độ nghiêm trọng của các dị tật. Mục tiêu của điều trị là giảm nhẹ triệu chứng, ngăn ngừa các biến chứng và giúp bệnh nhân có cuộc sống khỏe mạnh nhất có thể. Các phương pháp điều trị tim bẩm sinh gồm:

2.2.1. Điều trị nội khoa

Quá trình điều trị nội khoa tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng của bệnh tim bẩm sinh và giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng cuộc sống. Người bệnh có thể được kê đơn sử dụng thuốc:

- Thuốc cải thiện nhịp tim: Điều chỉnh nhịp tim, kiểm soát rối loạn nhịp tim.

- Thuốc giảm triệu chứng suy tim như: ACE inhibitors, Diuretics, Digitalis,...

- Thuốc điều trị nhiễm trùng: Ngăn ngừa biến chứng nhiễm trùng do bệnh tim bẩm sinh.

2.2.2. Điều trị phẫu thuật

Đối với những trường hợp tim bẩm sinh nặng và không thể điều trị bằng thuốc, phẫu thuật là lựa chọn tối ưu để điều trị. Mục tiêu của phẫu thuật là sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận tim bị khiếm khuyết, giúp tim hoạt động hiệu quả hơn. Các phương pháp phẫu thuật thường được áp dụng gồm: 

- Phẫu thuật sửa lỗ thông

Các dị tật tim bẩm sinh như thông liên thất, thông liên nhĩ thường áp dụng phương pháp này để đóng lỗ thông, khôi phục lưu thông máu bình thường trong tim. Tùy thuộc vào kích thước và vị trí của lỗ thông, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phẫu thuật mở hoặc phẫu thuật nội soi.

- Phẫu thuật thay van tim

Trường hợp van tim bị hư hỏng do bệnh tim bẩm sinh, phẫu thuật thay thế van tim cần được thực hiện để cải thiện chức năng bơm máu của tim và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông hoặc suy tim. Các van tim thay thế có thể là van cơ học hoặc van sinh học, tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân.

- Phẫu thuật tạo hình mạch máu

Bệnh nhân có dị tật tim bẩm sinh ảnh hưởng đến các mạch máu lớn như động mạch chủ hoặc động mạch phổi thường điều trị bằng phương pháp này. Phẫu thuật giúp khôi phục lại dòng máu bình thường để cải thiện lưu thông máu cho người bệnh.

- Đặt ống catheter 

Đây là phương pháp ít xâm lấn thường được sử dụng trong điều trị thông liên thất, thông liên nhĩ nhỏ, hẹp động mạch chủ,... để cải thiện lưu lượng máu qua các mạch và giảm gánh nặng cho tim.

Sau khi điều trị, bệnh nhân tim bẩm sinh cần được theo dõi thường xuyên để đảm bảo tim hoạt động bình thường và phát hiện kịp thời vấn đề bất thường. Các bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng tim thông qua các lần kiểm tra định kỳ. Nếu cần, bệnh nhân có thể tiếp tục điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật bổ sung.

Ngoài việc áp dụng các phương pháp điều trị, xây dựng chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tim mạch, giúp bệnh nhân sống khỏe mạnh lâu dài.

Bác sĩ khám định kỳ cho bệnh nhân bị tim bẩm sinh

Tim bẩm sinh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, việc chẩn đoán và điều trị tim bẩm sinh đang ngày càng mở ra nhiều triển vọng. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp trẻ bị tim bẩm sinh tăng cơ hội sống khỏe mạnh như bình thường.

Nếu bạn nghi ngờ bất cứ dấu hiệu nào cho thấy trẻ nhỏ bị bệnh tim bẩm sinh, hãy liên hệ Hotline 1900 56 56 56 đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC để trẻ được chẩn đoán đúng và biết hướng điều trị phù hợp.