1. Bệnh xơ cột bên teo cơ là gì?

Bệnh xơ cột bên teo cơ là một trong những dạng thoái hóa thần kinh do các nơron vận động ngoại vi và hệ tháp bị tổn thương kết hợp dẫn đến mất cảm giác. Bệnh nhân thường có những biểu hiện teo cơ, rung giật sợi cơ, thêm hội chứng bệnh lý bó tháp. Cho đến nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây bệnh.

Bệnh xơ cột bên teo cơ do thoái hóa thần kinh

2. Những biểu hiện của bệnh xơ cột bên teo cơ

Căn bệnh này có những biểu hiện như sau:

Triệu chứng khi bệnh khởi phát

Bệnh nhân sẽ có cảm giác yêu và teo cơ bàn tay, cẳng tay. Đây là dấu hiệu thường gặp nhất. Ban đầu chỉ yếu và teo cơ một bên tay, sau dần tình trạng này lan sang cả tay bên kia, đôi khi là khởi phát cùng lúc cả 2 tay với mức độ nặng nhẹ không đều nhau. Giai đoạn khởi phát tiến triển trong vài tuần hoặc vài tháng.

Các triệu chứng khi bệnh nặng

Khi bệnh tiến triển nặng thường dẫn đến những biểu hiện sau đây:

- Teo cơ: Cơ trên bàn tay có dấu hiệu teo rõ rệt, bàn tay bị lõm, các đốt ngón tay luôn trong tư thế duỗi.

- Rung giật các sợi cơ: Bệnh nhân có thể cảm nhận rõ tình trạng rung giật các sợi cơ một cách tự phát. Đôi khi là rung giật các bó cơ gây nên sự khó chịu và không có cách nào tự khắc phục được.

- Hội chứng tháp: Người mắc bệnh xơ cột bên teo cơ thường bị tổn thương hệ tháp nên có biểu hiện bệnh lý bó tháp rõ rệt.

- Hội chứng hành não: Ở giai đoạn muộn, dây thần kinh số 9,10 bị tổn thương dẫn đến hội chứng hành não. Bệnh nhân bắt đầu nói ngọng, khó ăn, hay sặc, miệng khó ngậm kín, chảy nước dãi, giảm sức nhai rõ rệt. Ở tình trạng nặng, bệnh nhân có thể bị khó thở, nhịp tim chậm hoặc có thể ngưng tim dẫn đến tử vong.

Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có thế xuất hiện các biểu hiện bệnh lý khác đi kèm như: rối loạn tâm thần, rối loạn cảm xúc, bệnh nhân có thể khóc, cười vô cớ, trí tuệ bị giảm sút nặng. Căn bệnh này có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhất là ở độ tuổi từ 40 - 59 tuổi, nam giới thường dễ mắc phải hơn nữ.

Bệnh xơ cột bên teo cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống

3. Điều trị bệnh xơ cột bên teo cơ như thế nào?

Hiện nay, y học đang áp dụng những phương pháp sau để điều trị bệnh xơ cột bên teo cơ:

Phương pháp điều trị đặc hiệu

Với phương pháp này, bệnh nhân được chỉ định sử dụng thuốc Riluzole khi được chẩn đoán sớm. Áp dụng điều trị lâu dài khoảng 18 tháng nhằm mục đích kéo dài thời gian sống của người bệnh. Tuy nhiên, thuốc không đem lại nhiều hiệu quả đối với những bệnh nhân ở tình trạng nặng, ăn uống khó khăn. Thuốc có thể gây tổn thương gan nên bệnh nhân cần được theo dõi chức năng gan thường xuyên.

Áp dụng kỹ thuật phục hồi chức năng

Với kỹ thuật này, bệnh nhân được hướng dẫn thực hiện những bài tập nhằm phục hồi chức năng, giảm nhẹ triệu chứng và cải thiện các chức năng bị ảnh hưởng do bệnh lý. Bao gồm các bài tập và kỹ thuật sau:

- Hướng dẫn bệnh nhân mắc bệnh xơ cột bên teo cơ thực hiện các bài tập kéo dãn cơ, tập cầm nắm theo khả năng vận động hàng ngày.

- Hướng dẫn thực hiện các phương pháp di chuyển đảm bảo an toàn và không tốn nhiều năng lượng.

- Với các bệnh nhân tiến triển chậm thì được hướng dẫn thực hiện các bài tập tăng sức bền của cơ, mức độ tập áp dụng cho từng bệnh nhân dưới sự trợ giúp của các dụng cụ chuyên dụng.

- Áp dụng ngôn ngữ trị liệu với những người bị bệnh xơ cột bên teo cơ tổn thương hành não, ảnh hưởng đến khả năng nói, phát âm. Chủ yếu là những bài tập làm chậm lời nói, phóng đại phát âm, tập làm mạnh lưỡi dưới hàm, tập cơ hoành nhằm cải thiện phát âm. Đôi khi cần sử dụng bảng giao tiếp, chữ viết để hỗ trợ. Với những bệnh nhân khó nuốt thì áp dụng bài tập nuốt, thay đổi độ rắn của thức ăn.

Phục hồi chức năng là phương pháp điều trị cần thiết cho bệnh nhân xơ cột bên teo cơ

Phương pháp điều trị hỗ trợ

Bệnh nhân được áp dụng các phương pháp điều trị hỗ trợ để cải thiện chất lượng cuộc sống như:

- Điều trị chứng tăng chảy nước bọt: Sử dụng thuốc Amitriptyline hoặc các loại thuốc kích thích thần kinh trung ương để giảm bớt tình trạng chảy dãi do tăng nước bọt.

- Điều trị co cứng cơ: dùng thuốc Baclofen hoặc một số loại thuốc khác (Dantrolene, Tizanidin, Clonidine,…) để giảm bớt các triệu chứng co cơ cho bệnh nhân.

- Điều trị chứng rung giật bó cơ: Dùng thuốc benzodiazepine cho những bệnh nhân mắc triệu chứng rung giật cơ thể nặng.

Ngoài ra, bệnh nhân bệnh xơ cột bên teo cơ tùy theo triệu chứng có thể được chỉ định sử dụng các loại thuốc hoặc cơ chế sinh học nhằm mục đích: chống động kinh, chống trầm cảm, chống biến chứng về hô hấp,… Kết hợp với các phương pháp hỗ trợ như: mở khí quản, hút đờm, thông khí áp lực ổ bụng, thở Oxy,..

Điều trị bệnh xơ cột bên teo cơ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân

Quan tâm chế độ dinh dưỡng

Cùng với các phương pháp điều trị thì bệnh nhân xơ cột bên teo cơ cần được đặc biệt quan tâm đến chế độ dinh dưỡng. Tùy theo tình trạng của người bệnh mà có thể áp dụng phương pháp điều trị kết hợp ăn uống phù hợp. Chủ yếu là thay đổi chế độ ăn, sử dụng thức ăn mềm, giàu calo,… Đối với những bệnh nhân nặng, loạn nuốt thức ăn thì cần đặt sonde mũi - dạ dày nuôi ăn.

Quá trình điều trị bệnh xơ cột bên teo cơ mất rất nhiều thời gian và phải tái khám liên tục. Các phương pháp điều trị chủ yếu nhằm kéo dài cuộc sống và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh quyết định rất lớn đến hiệu quả điều trị sau này.

Quý khách hãy gọi ngay tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được các bác sĩ đầu ngành tại đây tư vấn về bệnh xơ cột bên teo cơ khi cần thiết, giúp bệnh nhân có thêm cơ hội điều trị hiệu quả ngay từ sớm.