Các tin tức tại MEDlatec

Benzodiazepine - Nhóm thuốc an thần có thể gây lệ thuộc

Ngày 11/06/2025
Tham vấn y khoa: ThS.BS Bùi Thị Thanh
Benzodiazepine là nhóm dược phẩm an thần gồm nhiều loại thuốc giúp kiểm soát tình trạng rối loạn tâm thần. Tuy nhiên, những loại thuốc này có khả năng gây lệ thuộc, ảnh hưởng tiêu cực đến người dùng.

1. Tìm hiểu chung về nhóm thuốc an thần Benzodiazepine 

Nhóm thuốc an thần gồm một số loại thuốc như Alprazolam, Chlordiazepoxide, Estazolam,... Chúng thường được chỉ định trong điều trị co giật, giảm tình trạng lo âu, rối loạn giấc ngủ. 

Một loại thuốc thuộc nhóm an thần Benzodiazepine 

Nếu chỉ dùng trong thời gian ngắn, tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, các loại thuốc an thần này tương đối an toàn. Tuy nhiên nếu lạm dụng thuốc trong thời gian dài, người bệnh có nguy cơ bị lệ thuộc, thậm chí là phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm. 

2. Tác dụng chính của Benzodiazepine 

Tác dụng chính của các loại thuốc thuộc nhóm Benzodiazepine là hỗ trợ an thần, cụ thể như: 

  • Điều trị mất ngủ trong ngắn hạn: Giúp người dùng cảm thấy dễ ngủ hơn sau khi dùng thuốc. Tuy vậy, tác dụng này chỉ phát huy hiệu quả trong ngắn hạn. Trong nhiều trường hợp, thuốc dễ gây tình trạng lệ thuộc. 
  • Điều trị chứng rối loạn lo âu GAD: Một số loại thuốc thuộc nhóm Benzodiazepine có thể được chỉ định cho người mắc chứng rối loạn lo âu toàn thể, nhưng thời gian dùng thường không quá 30 ngày. 
  • Điều trị động kinh: Benzodiazepine giúp kiểm soát cơn co giật, điều trị động kinh. 
  • Hỗ trợ cai rượu: Thuốc diazepam, Chlodiazepoxide thuộc nhóm an thần Benzodiazepine có thể giúp cơ thể kiểm soát hành vi, giảm triệu chứng liên quan đến triệu chứng kích động, run, lo âu khi cai nghiện rượu. 
  • Kiểm soát cơn hoảng loạn: Nhiều loại thuốc Benzodiazepine thường được chỉ định cho bệnh nhân gặp vấn đề về thần kinh như lo âu, hoảng loạn thái quá. 

Một số loại thuốc Benzodiazepine giúp giảm triệu chứng mất ngủ trong ngắn hạn 

Thuốc an thần thuộc nhóm Benzodiazepine được cho là có thể cải thiện tác dụng của nhiều chất dẫn truyền thần kinh như GABA. Theo đó, GABA là một chất dẫn truyền thần kinh an thần vì có tác dụng ngăn chặn một số tín hiệu não nhất định và làm giảm mức độ hoạt động của hệ thần kinh. Ngoài ra, các loại thuốc Benzodiazepine còn có tác dụng giãn cơ. 

3. Những loại thuốc thuộc nhóm Benzodiazepine và trường hợp chỉ định

Benzodiazepine là tên nhóm của tập hợp khá nhiều thuốc. Trong đó, phổ biến nhất có lẽ phải kể đến những loại thuốc dưới đây:

  • Chlordiazepoxide: Chủ yếu chỉ định cho đối tượng cần kiểm soát triệu chứng nghiện rượu. 
  • Alprazolam: Chỉ định trong điều trị chứng rối loạn hoảng sợ, lo âu thái quá. 
  • Diazepam: Chỉ định trong điều trị kiểm soát cơn hoảng loạn, cơn co giật. Ngoài ra, loại thuốc này còn giúp giảm tình trạng mất ngủ, kiểm soát triệu chứng ở người nghiện rượu. 
  • Clorazepate: Hỗ trợ điều trị chứng khó ngủ, rối loạn lo âu mức độ nghiêm trọng. 
  • Estazolam: Chỉ định trong điều trị tình trạng mất ngủ trong ngắn hạn. Đồng thời, loại thuốc này cũng giúp an thần, kiểm soát triệu chứng lo âu. 
  • Oxazepam: Chủ yếu chỉ định cho đối tượng thường xuyên bị mất ngủ, lo âu, nghiện rượu. 
  • Triazolam: Chỉ định cho người bị mất ngủ nặng. 
  • Flurazepam: Có tác dụng làm giảm tình trạng lo âu, kiểm soát triệu chứng mất ngủ mức độ nhẹ cho đến trung bình. 
  • Temazepam: Thường được sử dụng trong ngắn hạn, hỗ trợ điều trị mất ngủ. 

Chlordiazepoxide thuộc nhóm an thần Benzodiazepine thường được chỉ định cho người nghiện rượu 

Nhìn chung, tùy tình trạng rối loạn tâm thần, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định loại thuốc phù hợp. Nếu chưa thăm khám, bạn không nên tự ý tìm mua, sử dụng bất kỳ loại thuốc an thần Benzodiazepine nào. 

4. Tác dụng phụ có thể xuất hiện ở người dùng thuốc

Trong quá trình sử dụng thuốc an thần thuộc nhóm Benzodiazepine, người dùng có thể gặp phải các tác dụng phụ như: 

  • Buồn ngủ. 
  • Chóng mặt. 
  • Mất thăng bằng. 
  • Đau nhức đầu. 
  • Suy giảm thị lực. 
  • Sợ hãi,…

Khi dùng thuốc an thần, bạn thường cảm thấy buồn ngủ 

Nếu quá lạm dụng, người dùng dễ bị lệ thuộc vào thuốc. Đến khi ngừng sử dụng, bạn thường cảm thấy khó ngủ, toát mồ hôi, chán nản, chuột rút. Do vậy, người dùng không nên ngừng sử dụng thuốc đột ngột. Thay vào đó, bạn cần tiến hành giảm liều một cách từ từ, theo hướng dẫn của bác sĩ. 

5. Biến chứng nguy hiểm khi dùng quá liều Benzodiazepine 

Khi dùng quá liều Benzodiazepine, người dùng có thể phải đối mặt với tình trạng suy nhược hệ thần kinh trung ương, khó khăn khi giao tiếp, nhiễm độc. Thậm chí, nếu dùng thuốc cùng Barbiturat, Opioid, rượu, thuốc chống trầm cảm 3 vòng, người dùng có nguy cơ tử vong. 

Ngay khi nhận thấy dùng quá liều, bệnh nhân cần nhờ người thân đưa đến cơ sở y tế để được hỗ trợ giải độc. 

Thực tế, dù dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bạn vẫn có nguy cơ bị lệ thuộc vào Benzodiazepine. Trong đó, người từng sử dụng chất gây nghiện, người nghiện rượu là đối tượng dễ bị lệ thuộc vào các loại thuốc an thần này. Dưới đây là những triệu chứng cho thấy cơ thể đã bị nghiện Benzodiazepine:

  • Thường xuyên mơ ngủ. 
  • Dễ nổi cáu, khó chịu với người khác. 
  • Suy giảm trí nhớ. 
  • Mất ngủ. 
  • Tiêu chảy. 
  • Buồn nôn. 
  • Khó kiểm soát chức năng vận động. 
  • Đau nhức xương, cơ bắp. 
  • Nổi da gà. 

Benzodiazepine dễ gây tình trạng lệ thuộc, khiến người dùng bị ảnh hưởng sau khi ngừng dùng thuốc 

Cai nghiện thuốc Benzodiazepine không hề đơn giản, bởi các loại thuốc này có khả năng làm thay đổi quá trình điều hòa các chất dẫn truyền thần kinh trong não bộ. Chính bởi vậy, người dùng cần giảm liều từ từ theo chỉ dẫn của bác sĩ, nhằm hạn chế tác động nghiêm trọng của việc ngừng sử dụng thuốc đột ngột. 

Không những vậy, người dùng còn có nguy cơ bị nhờn thuốc nếu quá lạm dụng, sử dụng trong thời gian dài. Lúc này, bạn thường phải dùng thuốc với liều lượng cao hơn. 

Mặt khác, Benzodiazepine có khả năng gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai, dễ xâm nhập vào sữa mẹ dẫn đến trạng thái lờ đờ, sụt cân cho trẻ bú mẹ. Vậy nên, phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai hoặc vẫn còn cho con bú tốt nhất không nên dùng các loại thuốc an thần thuộc nhóm Benzodiazepine. 

6. Lưu ý trước khi dùng thuốc 

Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc an thần nào thuộc nhóm Benzodiazepine, bạn hãy lưu ý một vài vấn đề sau:

  • Chỉ dùng thuốc trong trường hợp được bác sĩ chỉ định.
  • Không tăng, giảm liều lượng nếu chưa tham khảo chỉ dẫn của bác sĩ. 
  • Không nên lạm dụng Benzodiazepine trong thời gian dài. 
  • Không ngừng dùng thuốc đột ngột nếu chưa được bác sĩ hướng dẫn giảm liều. 
  • Nếu nhận thấy tác dụng phụ nghiêm trọng trong quá trình dùng thuốc, bạn nên đi khám hoặc trao đổi với bác sĩ. 
  • Thông báo cho bác sĩ biết về từng loại thuốc, thực phẩm chức năng đang sử dụng (nếu có) trước khi được kê đơn điều trị bằng Benzodiazepine. 

Như vậy, bài viết đã tổng hợp những công dụng cơ bản về nhóm thuốc an thần Benzodiazepine bạn đọc có thể tham khảo. Để được tư vấn kỹ hơn về cách dùng thuốc, kiểm soát các triệu chứng rối loạn tâm thần, bạn nên đi thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín như chuyên khoa Thần kinh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ chi tiết hơn. 

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.