1. Nguyên nhân bị đau bụng trên rốn sau khi ăn

đau bụng trên rốn có thể khởi phát từ những nguyên nhân sinh lý bình thường nhưng cũng có thể liên quan đến bệnh lý tiêu hóa. Hiểu được nguyên nhân bị đau bụng trên rốn sau khi ăn sẽ giúp lựa chọn biện pháp xử lý phù hợp.

1. Tại sao bị đau bụng trên rốn sau khi ăn?

Đau bụng trên rốn có thể khởi phát từ những nguyên nhân sinh lý bình thường nhưng cũng có thể liên quan đến bệnh lý tiêu hóa. Hiểu được nguyên nhân bị đau bụng trên rốn sau khi ăn sẽ giúp lựa chọn biện pháp xử lý phù hợp.

1.1. Thói quen ăn uống không khoa học

Thói quen ăn uống không khoa học là nguyên nhân dễ gặp nhất dẫn đến đau bụng trên rốn sau ăn. Điển hình có thể kể đến:

• Ăn quá nhanh, nhai không kỹ khiến thức ăn chưa được nghiền nhỏ, dạ dày phải làm việc nhiều hơn, gây áp lực lên cơ quan tiêu hóa.
• Ăn quá no hoặc ăn nhiều bữa lớn làm căng tức dạ dày quá mức, gây đau, đầy bụng, khó chịu.
• Ăn nhiều thực phẩm khó tiêu như đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, thức ăn chế biến sẵn, đồ chiên xào, thực phẩm nhiều ga,… đều khiến dạ dày và đường ruột phải hoạt động quá sức.
• Thói quen uống rượu bia, cà phê, đồ uống có ga kích thích tiết axit dạ dày, gây trào ngược hoặc đau âm ỉ trên rốn.

Thói quen ăn uống kém lành mạnh rất dễ gây đau bụng trên rốn sau ăn

1.2. Trào ngược dạ dày - thực quản

Trào ngược dạ dày - thực quản là tình trạng axit từ dạ dày đi ngược lên thực quản từ đó sinh ra cảm giác nóng rát, đau nhói vùng trên rốn, đau tức ngực. Người mắc bệnh lý này có thể bị đau bụng trên rốn sau khi ăn no hoặc nằm xuống.

Ngoài ra, người bệnh cũng dễ bị ợ chua, ợ nóng, khó nuốt hoặc cảm thấy thức ăn mắc lại ở cổ họng.

1.3. Viêm loét dạ dày - tá tràng

Viêm loét dạ dày - tá tràng cũng là nguyên nhân khiến nhiều người bị đau bụng trên rốn sau khi ăn. Cơn đau này thường âm ỉ, đôi khi nhói từng cơn, xuất hiện sau bữa ăn hoặc khi đói, tùy theo vị trí tổn thương. Ngoài ra, người bệnh cũng sẽ gặp tình trạng buồn nôn, đầy bụng, ợ hơi, chán ăn,... 

Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày - tá tràng thường do vi khuẩn H. pylori, stress, dùng thuốc giảm đau nhóm NSAID trong thời gian dài,...

1.4. Rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa xảy ra khi hệ tiêu hóa bị xáo trộn do thức ăn nhiễm khuẩn, thay đổi đột ngột chế độ ăn hoặc cơ địa quá nhạy cảm trước thực phẩm. Triệu chứng dễ gặp ở rối loạn tiêu hóa là: bị đau bụng trên rốn sau khi ăn, đầy hơi, chướng bụng, đi ngoài phân lỏng hoặc táo bón. Cơn đau thường xuất hiện sau bữa ăn và giảm dần sau khi đi vệ sinh. Tình trạng dễ gặp ở những người ăn uống không đảm bảo vệ sinh hoặc sử dụng quá nhiều đồ ăn nhanh.

1.5. Bệnh về gan, mật, tụy

Một số bệnh lý gan, mật, tụy cũng dễ gây đau bụng trên rốn sau ăn, như:

• Sỏi mật: Cơn đau thường lan từ vùng trên rốn ra lưng hoặc vai phải, đau dữ dội sau bữa ăn nhiều dầu mỡ.
• Viêm tụy cấp: Đau thượng vị lan ra sau lưng, kèm nôn, sốt, mạch nhanh, cần nhập viện.
• Viêm gan hoặc xơ gan: Có thể gây đau âm ỉ vùng bụng trên, chán ăn, mệt mỏi,...

Bị sỏi mật có thể gặp phải tình trạng đau bụng trên rốn sau khi ăn

2. Các triệu chứng đi kèm đau bụng trên rốn sau ăn cần lưu ý

Nếu bị đau bụng trên rốn sau khi ăn, bạn nên quan sát các triệu chứng đi kèm để nhận biết mức độ nguy hiểm và biết xử trí đúng cách. Đặc biệt, nếu có các triệu chứng sau thì người bệnh cần đến bệnh viện kiểm tra ngay:

• Buồn nôn hoặc nôn: Do dạ dày bị kích thích nặng hoặc viêm loét, trào ngược dạ dày - thực quản, tắc ruột nhẹ,...
• Ợ hơi, ợ chua: Cảnh báo trào ngược dạ dày - thực quản.
• Phân màu đen, có chất nhầy bất thường hoặc lẫn máu: Cảnh báo viêm loét dạ dày - tá tràng hoặc các bệnh lý tiêu hóa khác.

• Dấu hiệu cảnh báo cấp cứu: Đau dữ dội, đột ngột, sốt cao, vàng da.

3. Bị đau bụng trên rốn sau khi ăn khắc phục bằng cách nào?

Bị đau bụng trên rốn sau khi ăn nếu muốn khắc phục hiệu quả cần kết hợp thực hiện nhiều phương pháp:

3.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Từ những nguyên nhân nêu trên có thể thấy rằng chế độ, thói quen ăn uống ảnh hưởng không nhỏ đến triệu chứng đau bụng trên rốn sau ăn. Vì thế, muốn khắc phục tình trạng đang gặp phải, bạn cần thay đổi lại chế độ ăn của mình bằng cách:

• Ăn chậm, nhai kỹ và không ăn quá no trong mỗi bữa ăn.
• Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày, không tập trung lượng ăn vào chỉ 3 bữa chính.
• Hạn chế ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, khó tiêu, không dùng đồ uống có ga.
• Tăng bổ sung nhóm thực phẩm giàu chất xơ vào mỗi bữa ăn.
• Uống đủ 2 lít nước/ngày, không uống nước ngay sau bữa ăn.

3.2. Thay đổi thói quen sinh hoạt

Điều chỉnh lại thói quen sinh hoạt cũng có thể giúp cải thiện triệu chứng đau bụng sau ăn. Vì thế, bạn hãy duy trì:

• Sau bữa ăn 1 giờ nên tập thể dục nhẹ nhàng 20 - 30 phút để kích thích tiêu hóa.
• Ngủ đủ giấc, cố gắng giảm thiểu các yếu tố gây căng thẳng để tinh thần được thoải mái.
• Không nằm ngay sau khi ăn, tốt nhất chỉ nằm sau bữa ăn ít nhất 1 - 2 giờ.

3.3. Thăm khám và làm theo chỉ dẫn từ bác sĩ

Nếu đã áp dụng các biện pháp trên nhưng vẫn bị đau bụng trên rốn sau khi ăn hoặc cơn đau có chiều hướng nặng hơn, kèm buồn nôn, nôn mửa, sốt, tiêu chảy kéo dài, có tiền sử bệnh lý dạ dày, gan, mật, tụy,... thì bạn cần tới bệnh viện kiểm tra ngay.

Người bệnh được bác sĩ hướng dẫn điều trị sau khi tìm ra nguyên nhân đau bụng trên rốn

Sau quá trình thăm khám lâm sàng, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định những kiểm tra giúp xác định nguyên nhân gây đau bụng trên rốn sau ăn. Dựa trên kết quả của những kiểm tra này bác sĩ sẽ có hướng điều trị thích hợp như: dùng thuốc trung hòa axit dạ dày, men tiêu hóa, thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày,... 

Nếu thường xuyên bị đau bụng trên rốn sau khi ăn nhưng chưa tìm ra nguyên nhân, quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.