1. Trẻ dễ bị sốt là do đâu?

Sốt là một phản ứng sinh lý thường gặp ở trẻ nhỏ, biểu hiện thông qua sự gia tăng thân nhiệt khi cơ thể phải chống lại các tác nhân gây bệnh hoặc do thay đổi sinh lý như mọc răng,... So với người trưởng thành, trẻ dễ bị sốt hơn vì:

Trẻ bị sốt thường là do hệ miễn dịch con yếu

• hệ miễn dịch chưa hoàn thiện: Cơ thể trẻ còn non yếu, chưa sản xuất đủ kháng thể để chống lại vi khuẩn, virus từ môi trường.
• Nhiễm trùng đường hô hấp: Các bệnh như cảm lạnh, viêm họng, viêm amidan, viêm tai giữa thường là nguyên nhân hàng đầu gây sốt.
• Sau tiêm chủng: Trẻ có thể sốt nhẹ đến vừa trong 24 - 48 giờ sau tiêm do hệ miễn dịch phản ứng tạo kháng thể.
• Mọc răng: Nhiều trẻ có biểu hiện sốt nhẹ, kèm chảy dãi và biếng ăn trong giai đoạn mọc răng.
• Thay đổi môi trường, thời tiết: Sự biến động nhiệt độ đột ngột khiến sức đề kháng của trẻ suy giảm, dễ dẫn đến sốt kèm cảm cúm.
• Bệnh lý nghiêm trọng: Sốt đôi khi là dấu hiệu cảnh báo các bệnh nặng như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm màng não hoặc bệnh tự miễn.

2. Gợi ý cho mẹ 5 mẹo hạ sốt cho trẻ nhanh, an toàn mẹ nên biết

Để giúp trẻ hạ sốt nhanh, hiệu quả, cha mẹ có thể tham khảo ngay những cách dưới đây:

2.1. Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát

Cơ thể trẻ khi sốt thường nóng, đổ nhiều mồ hôi. Nếu cha mẹ mặc quá nhiều quần áo hoặc quấn chăn dày, nhiệt không thoát ra được, khiến cơn sốt càng cao hơn. Do đó, hãy cho trẻ mặc đồ cotton mỏng, rộng rãi, thấm hút mồ hôi tốt. Nếu trời lạnh, chỉ cần phủ một lớp chăn mỏng thay vì ủ kín.

Lưu ý: Tránh bật điều hòa quá lạnh hoặc để trẻ ở nơi gió lùa trực tiếp vì dễ gây cảm lạnh kèm theo.

Mặc quần áo thoáng mát là mẹo hạ sốt cho trẻ được nhiều mẹ áp dụng

2.2. Lau người bằng nước ấm

Đây là mẹo hạ sốt khoa học, được nhiều cha mẹ áp dụng. Bạn dùng khăn mềm thấm nước ấm (không dùng nước lạnh), lau nhẹ nhàng ở nách, bẹn, trán, lòng bàn tay và bàn chân. Nước ấm sẽ giúp giãn mạch máu dưới da, thúc đẩy tỏa nhiệt, nhờ đó cơ thể trẻ hạ sốt từ từ.

Lưu ý: Không lau bằng cồn hoặc giấm vì dễ gây kích ứng da, thậm chí nguy hiểm nếu trẻ hít phải hơi cồn.

2.3. Bổ sung nước

Khi sốt, trẻ thường bị mất nhiều nước do ra mồ hôi. Nếu không được bù nước kịp thời, trẻ dễ mệt mỏi, khát, môi khô và tiểu ít. Cha mẹ nên cho trẻ uống nước ấm từng ngụm nhỏ, nhiều lần trong ngày. Với trẻ đã ăn dặm, có thể bổ sung thêm dung dịch Oresol pha theo hướng dẫn, nước hoa quả loãng hoặc súp, canh để vừa bù nước vừa cung cấp chất dinh dưỡng, điện giải.

Với trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi, không nên cho uống nước lọc vì hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt. Thay vào đó, hãy cho trẻ bú mẹ nhiều hơn bình thường. Sữa mẹ không chỉ cung cấp nước mà còn chứa kháng thể, giúp tăng cường sức đề kháng và rút ngắn thời gian sốt.

Bổ sung nước cho trẻ khi sốt

2.4. Dùng các loại rau củ quả có tác dụng hạ nhiệt 

Lúc trẻ bị sốt, mẹ nên tăng cường cho trẻ ăn trái cây, rau củ hoặc nước ép. Một số loại rau củ quen thuộc như rau diếp cá, lá tía tô, củ cải trắng được biết đến với công dụng giúp cơ thể hạ nhiệt. Cha mẹ có thể giã nát rau diếp cá, lọc lấy nước cho trẻ uống (nếu trẻ đã lớn), hoặc nấu cháo lá tía tô cho con ăn. Ngoài tác dụng làm mát, rau củ còn bổ sung vitamin và chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa khi trẻ chán ăn vì sốt. 

Lưu ý: Với trẻ dưới 6 tháng tuổi, không nên cho uống nước lá, chỉ nên áp dụng các phương pháp khác an toàn hơn.

2.5. Thăm khám và uống uống theo chỉ dẫn

Khi trẻ sốt cao trên 38 độ C, mẹ hãy cho trẻ uống thuốc hạ sốt đúng liều lượng và đúng độ tuổi. Nếu đã thử nhiều mẹo hạ sốt cho trẻ nhưng không hiệu quả, bạn nên cho bé đi khám và uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Việc dùng thuốc hạ sốt phải được thực hiện đúng chỉ định, cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc về cho trẻ uống.

3. Áp dụng mẹo hạ sốt cho trẻ cần lưu ý gì?

Để những mẹo hạ sốt cho trẻ thực sự hiệu quả và không phản tác dụng, cha mẹ cần nắm rõ những lưu ý quan trọng sau đây:

Theo dõi tình trạng của bé khi áp dụng các mẹo hạ sốt

• Đảm bảo vệ sinh và an toàn: Khi lau người cho bé, cha mẹ cần đảm bảo vệ sinh nguồn nước, vật dụng. Mẹ chỉ nên dùng khăn mềm, nước ấm để lau người, tuyệt đối không chườm bằng cồn hoặc giấm cho bé.
• Không lạm dụng mẹo dân gian: Các cách truyền miệng như đắp lá, xông hơi có thể tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc gây khó thở. Mẹ chỉ nên áp dụng khi đã tham vấn ý kiến của bác sĩ.
• Theo dõi sát tình trạng của trẻ: Đo thân nhiệt định kỳ, theo dõi dấu hiệu ăn, bú, ngủ của bé.
• Không tự ý dùng thuốc: Cha mẹ không tự ý mua thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh về cho trẻ uống. Việc sử dụng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ, dựa trên cân nặng và tình trạng bệnh.

4. Những biểu hiện nguy hiểm khi trẻ bị sốt cha mẹ cần biết

Thông thường, trẻ có thể sốt nhẹ khi mọc răng, cảm lạnh hoặc sau tiêm chủng. Nhưng nếu cơn sốt đi kèm với những biểu hiện bất thường sau, cha mẹ cần cảnh giác và đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Cụ thể:

Cho trẻ đi khám ngay nếu thấy những biểu hiện bất thường

• Sốt cao liên tục trên 39 - 40 độ C, đáp ứng chậm với thuốc hạ sốt: Đây là dấu hiệu cho thấy trẻ cần được thăm khám để tìm nguyên nhân sốt và tìm cách hạ sốt thích hợp tránh biến chứng.
• Trẻ ngủ li bì, khó đánh thức hoặc ngủ quá nhiều: Đây là biểu hiện thần kinh cảnh báo tình trạng rối loạn ý thức, cần được thăm khám y tế sớm.
• Co giật khi sốt: Tình trạng này tuy thường gặp ở trẻ nhỏ, nhưng nếu co giật kéo dài hoặc tái diễn, nguy cơ tổn thương não bộ rất cao.
• Thở nhanh, khó thở, rút lõm lồng ngực: Cho thấy hệ hô hấp đang gặp vấn đề, có thể liên quan đến viêm phổi, viêm tiểu phế quản hoặc bệnh tim bẩm sinh.
• Xuất hiện ban đỏ hoặc tím tái trên da: Có thể liên quan đến sốc nhiễm khuẩn, sốt xuất huyết hay viêm màng não,...

Nhìn chung, việc áp dụng đúng mẹo hạ sốt cho trẻ không chỉ giúp bé dễ chịu hơn mà còn hạn chế được nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên, cha mẹ cần theo dõi sát sao, bổ sung nước đầy đủ, cho con nghỉ ngơi hợp lý và đưa bé đi khám ngay tại địa chỉ y tế uy tín khi có dấu hiệu bất thường để bảo vệ sức khỏe bé tốt nhất. Một địa chỉ y tế gợi ý ba mẹ có thể lựa chọn là chuyên khoa Nhi thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám, Quý khách có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được tư vấn chi tiết.