1. Huyết áp là gì? Các chỉ số huyết áp cơ bản

Huyết áp là chỉ số quan trọng giúp đánh giá tình trạng sức khỏe của hệ tim mạch. Huyết áp phản ánh áp lực mà dòng máu tạo ra khi di chuyển qua các động mạch trong cơ thể, được đo qua hai chỉ số cơ bản: 

• Huyết áp tâm thu: Đây là chỉ số cao hơn, thể hiện áp lực máu khi tim co bóp để bơm máu đi khắp cơ thể.
• Huyết áp tâm trương: Là chỉ số thấp hơn, biểu thị áp lực máu trong động mạch khi tim nghỉ giữa hai lần co bóp.

Đo huyết áp thường xuyên giúp mọi người chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân

Đo huyết áp thường xuyên là cách thức quan trọng để theo dõi tình trạng sức khỏe, giúp bạn kiểm soát và duy trì huyết áp ổn định, bảo vệ hệ tim mạch và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ và suy tim.

2. Cách đọc và phân tích chỉ số huyết áp

Việc đọc đúng chỉ số huyết áp rất quan trọng để hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Khi đo huyết áp, bạn sẽ nhận được hai con số: huyết áp tâm thu (số lớn) và huyết áp tâm trương (số nhỏ). Các con số này giúp bác sĩ đánh giá mức độ huyết áp của bạn, từ đó đưa ra những lời khuyên và hướng điều trị phù hợp.

Chẳng hạn, nếu kết quả là 120/80 mmHg, điều này có nghĩa là:

• Huyết áp tâm thu (120 mmHg): Là áp lực máu khi tim co bóp đẩy máu ra khắp cơ thể.
• Huyết áp tâm trương (80 mmHg): Là áp lực máu khi tim nghỉ giữa hai lần co bóp.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ số huyết áp lý tưởng của người trưởng thành thường nằm trong khoảng 90/60 mmHg đến 120/80 mmHg. Nếu chỉ số vượt quá hoặc thấp hơn mức này, cơ thể có thể đối mặt với các nguy cơ như cao huyết áp hoặc huyết áp thấp.

Nắm rõ cách đọc chỉ số đo huyết áp sẽ giúp bạn có thể tự theo dõi sức khỏe của chính mình và người thân tại nhà

Dựa trên các chỉ số này, bạn có thể phân loại tình trạng huyết áp của mình:

• Bình thường: 90/60 mmHg đến 120/80 mmHg.
• Tiền tăng huyết áp: 120/80 mmHg đến 139/89 mmHg.
• Tăng huyết áp giai đoạn 1: 140/90 mmHg đến 159/99 mmHg.
• Tăng huyết áp giai đoạn 2: từ 160-179/100-109 mmHg.
• Tăng huyết áp giai đoạn 3: từ 180/110 mmHg trở lên.
• Huyết áp thấp: < 90/60 mmHg.

Khi phân tích chỉ số huyết áp, điều quan trọng là bạn cần xem xét chỉ số trong bối cảnh cụ thể: tình trạng sức khỏe tổng thể, độ tuổi và các yếu tố nguy cơ khác như béo phì hay tiền sử bệnh tim mạch. 

Nếu chỉ số huyết áp vượt ngưỡng bình thường, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo cần theo dõi chặt chẽ hoặc gặp bác sĩ để được tư vấn. Đừng quên rằng, chỉ số huyết áp lý tưởng chứng tỏ sức khỏe tim mạch của bạn ổn định và đang được chăm sóc, bảo vệ đúng cách.

3. Những sai lầm thường gặp khi đo và đọc chỉ số huyết áp

Dưới đây là những sai lầm mà nhiều người hay mắc phải, khiến kết quả không chính xác hoặc gây hiểu nhầm:

3.1. Đo huyết áp ngay sau khi ăn hoặc uống cà phê

Thức ăn và đồ uống có chứa caffeine hoặc đường có thể làm huyết áp tạm thời tăng cao, dẫn đến kết quả không phản ánh đúng trạng thái sức khỏe thực tế.

3.2. Không nghỉ ngơi trước khi đo

Việc đo huyết áp khi bạn vừa vận động mạnh, leo cầu thang hoặc đang căng thẳng có thể làm chỉ số huyết áp cao hơn bình thường. Khi cảm thấy mệt, bạn nên nghỉ ngơi ít nhất 5 phút trước khi bắt đầu kiểm tra chỉ số huyết áp.

3.3. Sai tư thế khi đo huyết áp

Một số tư thế sau sẽ gây ảnh hưởng đến kết quả đo huyết áp:

• Ngồi vắt chéo chân hoặc không tựa lưng sẽ làm tăng áp lực trong cơ thể, ảnh hưởng đến kết quả.
• Tay không được đặt ngang mức tim hoặc bị treo lơ lửng có thể khiến chỉ số không chính xác.

3.4. Không đo huyết áp vào thời điểm lý tưởng

Chỉ số huyết áp có thay đổi theo thời gian, thường thấp hơn vào buổi sáng và tăng cao hơn vào buổi chiều tối. Nếu không đo vào cùng thời điểm mỗi ngày, bạn khó có thể so sánh các chỉ số để theo dõi sức khỏe.

3.5. Dùng máy đo không chính xác hoặc không kiểm tra định kỳ

Máy đo huyết áp cũ, không được hiệu chuẩn hoặc sử dụng không đúng cách sẽ dẫn đến sai lệch kết quả.

3.6. Không theo dõi huyết áp thường xuyên

Nhiều người chỉ xem nhanh kết quả rồi bỏ qua mà không ghi chép để so sánh và đối chiếu thường xuyên. Do vậy, khó có thể theo dõi xu hướng huyết áp để phát hiện các bất thường.

3.7. Hiểu sai về chỉ số huyết áp và cách đọc chỉ số huyết áp

Vì những hiểu biết không đúng về chỉ số đo huyết áp cũng như cách đo, nhiều người dù đo huyết áp thường xuyên vẫn đánh giá sai về tình trạng sức khỏe của mình. Cụ thể:

• Một số người nghĩ rằng chỉ số lý tưởng phải giống nhau cho mọi đối tượng. Thực tế, tuổi tác, tình trạng sức khỏe và lối sống đều ảnh hưởng đến mức huyết áp "bình thường" của từng người.
• Nhầm lẫn giữa huyết áp tâm thu và tâm trương, dẫn đến đánh giá sai tình trạng sức khỏe.

Việc tránh những sai lầm này là bước đầu tiên để bạn có được kết quả đo huyết áp chính xác và đáng tin cậy, giúp bạn kịp thời phát hiện các tình trạng sức khỏe bất thường tại thời điểm đo. 

4. Lợi ích của việc theo dõi huyết áp thường xuyên

Việc theo dõi huyết áp thường xuyên mang lại nhiều ý nghĩa đối với sức khỏe:

• Giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn liên quan đến huyết áp, như tăng huyết áp hoặc huyết áp thấp, ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng.
• Theo dõi hiệu quả các biện pháp điều chỉnh lối sống, như giảm muối, tăng cường vận động hoặc giảm căng thẳng, từ đó hỗ trợ cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Hỗ trợ bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe và hiệu quả điều trị, đặc biệt đối với những người đang sử dụng thuốc hoặc có tiền sử bệnh tim mạch.
• Giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ, suy tim, hoặc suy thận nhờ kiểm soát kịp thời các chỉ số bất thường.
• Tăng cường nhận thức về tầm quan trọng của sức khỏe tim mạch, giúp bạn chủ động xây dựng lối sống lành mạnh hơn.

Nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám khi có các dấu hiệu sức khỏe bất thường

Huyết áp là "tín hiệu đèn giao thông" của sức khỏe, giúp bạn nhận biết và kiểm soát kịp thời những nguy cơ tiềm ẩn. Đừng để sự chủ quan làm mất đi cơ hội bảo vệ trái tim khỏe mạnh. Hãy bắt đầu thói quen theo dõi huyết áp thường xuyên ngay hôm nay cũng như tìm hiểu cách đọc chỉ số huyết áp để xây dựng một tương lai an toàn hơn cho chính bạn và gia đình.

Nếu bạn đang cần hỗ trợ chuyên sâu hoặc kiểm tra sức khỏe định kỳ, hãy liên hệ ngay Hệ thống Y tế MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời!