1. Chỉ số Hematocrit là gì?

Chỉ số Hematocrit hay HCT cho biết tỉ lệ thể tương quan hồng cầu so với huyết tương (tính theo đơn vị thể tích) trong một mẫu máu. Điều này có nghĩa là chỉ số này thường được sử dụng để theo dõi tình trạng mất máu, tình trạng thể tích dịch và đáp ứng với điều trị (truyền máu, truyền dịch). 

Chỉ số Hematocrit cho biết số lượng hồng cầu trong thể tích máu toàn phần. 

Khi mất máu số lượng lớn đồng nghĩa cũng mất đi một lượng các tế bào hồng cầu và huyết tương. Nếu các tế bào hồng cầu không thể tự hồi phục lại sẽ khiến tỉ lệ phần trăm tương đối của hồng cầu so với huyết tương sẽ bị giảm đi, do đó nó giúp đánh giá tình trạng thể tích dịch và theo dõi lượng mất máu xảy ra. 

Tỷ lệ tế bào hồng cầu trong máu cũng sẽ thay đổi theo yếu tố tuổi tác, môi trường sống,... Những người sống ở vùng cao thì lượng tế bào hồng cầu cũng có xu hướng tăng lên. Dưới đây là chỉ số HCT tiêu chuẩn:

- Chỉ số HCT tiêu chuẩn ở nam: 41 - 50%.

- Chỉ số HCT tiêu chuẩn ở nữ: 36 - 44%.

- Chỉ số HCT tiêu chuẩn ở trẻ sơ sinh: 45 - 61%.

- Chỉ số HCT tiêu chuẩn ở trẻ em: 32 - 42%.

Lưu ý: Chỉ số trên có thể thay đổi tùy theo từng Labo xét nghiệm.

2. Nguyên nhân gây tăng chỉ số Hematocrit 

Tăng chỉ số Hematocrit có thể do nhiều nguyên nhân và thường gặp nhất là: 

- Bỏng. 

- Bệnh tim mạch: Khi tim không hoạt động hiệu quả, giảm khả năng bơm máu đi khắp cơ thể sẽ dẫn đến tình trạng thiếu oxy cho hoạt động của những cơ quan quan trọng của cơ thể. Do đó, hồng cầu sẽ được sản sinh ra nhiều hơn. 

- Bệnh phổi mạn: Khi mắc phải một số bệnh lý về phổi, bao gồm phổi mạn tính, khả năng hấp thụ oxy của bệnh nhân sẽ kém hơn. Để bù lại lượng oxy đã thiếu hụt, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều hồng cầu hơn. Đó cũng có thể là lý do khiến chỉ số Hematocrit tăng bất thường. 

- Bệnh cushing.

- Bệnh đa hồng cầu. 

- Tình trạng cô đặc máu trong: nôn, tiêu chảy, sốc.

Hồng cầu tăng có thể do bệnh tim mạch 

- Bệnh di truyền: Khi gen JAK2 bị đột biến, cơ thể của người bệnh cũng sẽ tạo ra chất gây kích thích tủy xương sản sinh ra những tế bào hồng cầu. 

3. Làm thế nào để chỉ số Hematocrit về mức ổn định?

Việc tăng hoặc giảm bất thường chỉ số Hematocrit đều là những vấn đề sức khỏe rất đáng lo ngại. Vậy làm thế nào để có thể đưa chỉ số này về mức ổn định. Việc đầu tiên bạn cần làm đó là xác định nguyên nhân gây bệnh và điều trị triệt để bằng cách tuân thủ theo đúng hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Uống đủ thuốc và đúng theo thời gian bác sĩ đã yêu cầu. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần lưu ý những vấn đề sau: 

- Xây dựng chế độ ăn khoa học, đầy đủ dưỡng chất: 

+ Đầu tiên, bạn cần chú ý đến việc lựa chọn thực phẩm. Thực phẩm cần đảm bảo sạch, rõ nguồn gốc và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. 

+ Bạn nên ăn những loại thực phẩm có chứa nhiều sắt và axit folic để ổn định quá trình sản xuất hồng cầu, hạn chế nguy cơ tăng hoặc giảm hồng cầu quá mức. Ngoài ra, bạn có thể thêm vào chế độ ăn những loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin B12. 

Bạn nên cung cấp đủ chất sắt cho cơ thể

+ Không nên ăn thực phẩm có chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn,... 

+ Uống đủ nước: Đây là thói quen đơn giản nhưng lại rất tốt cho sức khỏe. Ngược lại, không uống đủ nước, cơ thể chúng ta sẽ có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. 

+ Không nên uống quá nhiều bia rượu. 

- Xây dựng lối sống lành mạnh: Những thói quen sống lành mạnh không chỉ giúp ổn định chỉ số Hematocrit mà còn giúp bạn cải thiện sức khỏe rất hiệu quả, phòng ngừa nhiều loại bệnh lý khác. Bạn nên thực hiện một số lưu ý như sau: 

+ Thường xuyên vận động, tập thể dục đều đặn để rèn luyện sức khỏe và tăng cường sức đề kháng. Không những vậy, vận động thể chất cũng là cách giúp chúng ta loại bỏ căng thẳng hiệu quả. Đây cũng là một yếu tố tác động tích cực đến tình trạng sức khỏe và phòng tránh các vấn đề về sức khỏe. 

+ Suy nghĩ tích cực và vui vẻ, thoải mái có thể giúp bạn phòng ngừa bệnh tật, tăng hiệu quả điều trị và đẩy nhanh quá trình hồi phục sức khỏe cho người bệnh. 

- Tránh thức khuya và đảm bảo ngủ đủ giấc: Khi bạn thiếu ngủ, cơ thể không chỉ mệt mỏi, khó tập trung mà còn làm tăng nguy cơ mắc phải những vấn đề về sức khỏe, trong đó bao gồm thay đổi bất thường về chỉ số Hematocrit.

- Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ: Đây là yếu tố giúp bạn sống khỏe mạnh hơn và phòng ngừa tăng chỉ số Hematocrit hay những vấn đề sức khỏe khác. 

- Tuân thủ phác đồ điều trị: Những trường hợp đang mắc các bệnh lý về máu cần phải tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị. Người bệnh cũng cần thực hiện xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe và xử trí sớm những bất thường. 

Bạn nên xét nghiệm máu để theo dõi tình trạng sức khỏe

Qua bài viết trên đây, hi vọng bạn đã hiểu rõ hơn về chỉ số Hematocrit vì sao chỉ số này tăng bất thường và giải pháp giúp chỉ số này về mức ổn định. Hiện nay, Hệ thống Y tế MEDLATEC chính là địa chỉ xét nghiệm đáng tin cậy, trong đó bao gồm xét nghiệm máu xác định chỉ số Hematocrit. MEDLATEC có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và hệ thống máy xét nghiệm hiện đại. Đặc biệt, Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC cũng đã nhận được chứng chỉ ISO 15189:2012 và chứng chỉ CAP của Hội bệnh học Hoa Kỳ. 

Ngoài dịch vụ xét nghiệm tại phòng khám, bệnh viện, MEDLATEC còn cung cấp dịch vụ lấy mẫu máu xét nghiệm tại nhà giúp người bệnh tiết kiệm thời gian khám bệnh. 

Để đăng ký đặt lịch lấy mẫu xét nghiệm của MEDLATEC, Quý khách hàng vui lòng liên hệ đến Hotline 1900 56 56 56 và thực hiện theo hướng dẫn.