1. Nữ hoá tuyến vú là gì?

Nói dễ hiểu nhất, nữ hoá tuyến vú là hiện tượng vú của nam giới phát triển bất thường do các mô tuyến vú tăng sinh về số lượng. Sự bất thường này có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên vú. Nếu xảy ra ở hai bên vú sẽ có trường hợp phát triển đồng đều, nhưng cũng có trường hợp phát triển không đồng đều.

Nữ hoá tuyến vú được đánh giá lành tính, không nguy hiểm. Người bệnh có thể tự khỏi sau một thời gian mà không cần điều trị. Nhưng cũng có trường hợp bệnh kéo dài, gây tâm lý tự ti, xấu hổ và mặc cảm cho người bệnh. Lúc này, việc can thiệp điều trị là cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Vú phát triển to hơn bình thường ở nam giới gọi là nữ hóa tuyến vú

2. Nguyên nhân nữ hóa tuyến vú

Có 4 nguyên nhân chính gây nữ hoá tuyến vú ở nam giới, cụ thể như sau:

Thay đổi nội tiết tố

Ở phụ nữ, hormone estrogen có vai trò hình thành các đặc điểm, đặc tính sinh dục của nữ giới. Còn ở nam giới, việc này do hormone testosterone đảm nhận. Thực tế, cả nam giới và phụ nữ đều có hai hormone testosterone và estrogen trong cơ thể nhưng duy trì ở mức hợp lý. Khi xảy ra tình trạng mất cân bằng giữa hai hormone này, các đặc điểm, đặc tính sinh dục sẽ trở nên bất thường.

Như vậy, nữ hoá tuyến vú ở nam giới xảy ra khi nồng độ estrogen trong cơ thể tăng và mất cân bằng với nồng độ testosterone. Hiện tượng này thường gặp ở:

• Trẻ sơ sinh: Trẻ mới sinh ra bị ảnh hưởng bởi estrogen từ mẹ nên có tình trạng phì đại tuyến vú. Nhưng thường sau sinh 2 - 3 tuần, tình trạng thuyên giảm và hết.
• Trẻ dậy thì: Dậy thì là giai đoạn nội tiết tố trong cơ thể thay đổi mạnh mẽ. Nhiều trẻ nam có vú phát triển bất thường trong giai đoạn này, nhưng sau 6 tháng đến 2 năm, vú trở lại trạng thái bình thường.
• Nam giới trung niên và cao tuổi: Nam giới từ 50 - 80 tuổi cũng dễ bị phì đại tuyến vú, nhất là ở những người thừa cân hay mắc bệnh lý nền. 

Nam giới tuổi dậy thì dễ bị tuyến vú phì đại do thay đổi nội tiết tố 

Tác dụng phụ của thuốc

Có nhiều loại thuốc gây tác dụng phụ là nữ hoá tuyến vú. Theo đó, việc sử dụng thuốc trong thời gian dài hoặc không tuân thủ hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ có thể khiến vú của nam giới sưng to, phát triển bất thường. Các loại thuốc có thể kể đến như: Thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc trị loét dạ dày, thuốc trị bệnh tim mạch, thuốc trị bệnh AIDS, thuốc ung thư.

Ảnh hưởng từ bệnh lý

Khi mắc bệnh lý, nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, cộng với tác dụng phụ từ thuốc điều trị sẽ gây ra hiện tượng nữ hoá tuyến vú. Những bệnh lý này bao gồm cường giáp, suy thận, xơ gan, khối u tuyến thượng thận, khối u tinh hoàn. Ngoài ra, nam giới thừa cân, béo phì hay thiếu cân, suy dinh dưỡng cũng dễ bị phì đại tuyến vú. 

Lạm dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích

Rất nhiều nam giới có thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá, dùng chất kích thích. Ngoài ra, để nâng cao hiệu suất chơi thể thao, tập luyện, một số người còn lạm dụng Steroid đồng hóa (nhằm mục đích tăng khối cơ) hay các chất gây nghiện như bạch phiến, cần sa, methadone,… Đây cũng chính là nguyên nhân gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe, trong đó có phát triển bất thường ở vú.

Chất kích thích, thuốc lá, rượu bia,… gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe

3. Làm gì khi bị nữ hóa tuyến vú?

Dấu hiệu để nam giới nhận biết bị nữ hoá tuyến vú là ngực phát triển (to hơn bình thường), sờ vào có cảm giác đau, nhạy cảm và khó chịu khi cọ xát với quần áo. Các dấu hiệu này thường gặp ở nam giới tuổi dậy thì. Sau 6 tháng đến 2 năm, các dấu hiệu từ từ thuyên giảm và hết mà không cần điều trị.

Tuy nhiên, nếu vú phát triển bình thường kèm các triệu chứng vú sưng tấy, căng tức, đau nhiều, núm vú tiết dịch,… nam giới cần đến gặp bác sĩ. Tùy vào các biểu hiện lâm sàng, tiền sử bệnh lý, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm các chẩn đoán chuyên sâu nhằm tìm kiếm nguyên nhân, xác định tình trạng, đặc biệt là sàng lọc ung thư vú. Các chẩn đoán này bao gồm:

• Xét nghiệm máu.
• Siêu âm vú.
• Chụp nhũ ảnh.
• Chụp CT.
• Chụp MRI.
• Nếu cần thiết, siêu âm tinh hoàn và sinh thiết mô. 

Bạn nên đi khám nếu thấy bất kỳ vấn đề bất thường nào ở vú

Việc điều trị phụ thuộc vào kết quả thăm khám và chẩn đoán của từng trường hợp như sau:

• Nữ hoá tuyến vú ở thanh thiếu niên giai đoạn dậy thì, nguyên nhân không rõ ràng, bác sĩ đề nghị theo dõi và tái khám mỗi 3 - 6 tháng để xem tình trạng có thuyên giảm và hết không.
• Vú phát triển bất thường ở nam giới do tác dụng phụ của thuốc, bác sĩ xem xét lại đơn thuốc và cân nhắc thay đổi thuốc phù hợp.
• Nếu bệnh không cải thiện, cản trở sinh hoạt và ảnh hưởng tâm lý, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc đặc hiệu. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ cân nhắc thật kỹ trước khi cho người bệnh dùng những loại thuốc này. 
• Phẫu thuật được áp dụng khi vú phát triển to, gây tâm lý khó chịu, mặc cảm cho người bệnh. Đồng thời, được áp dụng khi các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả như mong muốn. 

4. Phòng ngừa nữ hoá tuyến vú

Để phòng ngừa nữ hoá tuyến vú, nam giới cần chú ý đến các thói quen sinh hoạt hàng ngày: 

• Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm được chế biến từ đậu nành. 
• Tránh rượu bia, thuốc lá, chất kích thích, chất gây nghiện.
• Không dùng thuốc, thực phẩm chức năng hay thảo dược có chứa estrogen. 
• Nếu có bệnh và đang dùng thuốc, tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc của bác sĩ và tái khám định kỳ theo yêu cầu. 

Bằng những cách này, nam giới có thể chủ động phòng ngừa hoặc cải thiện triệu chứng của nữ hoá tuyến vú hiệu quả. Để được tư vấn, kiểm tra bệnh lý này, quý khách hãy đến gặp bác sĩ của Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đăng ký lịch khám trước, quý khách hãy gọi đến hotline 1900 56 56 56.