1. Những thông tin chung về thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh

1.1. Thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh là gì?

Trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non hay nhẹ cân (dưới 1,7kg) dễ bị thoát vị rốn. Đây là hiện tượng mà các cơ quan nội tạng trong ổ bụng bị đẩy ra ngoài qua lỗ rốn, đặc biệt ở trẻ sơ sinh do cơ bụng chưa đủ phát triển để đóng kín ống dây rốn.

1.2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị thoát vị rốn

Khi còn trong bụng mẹ, thai nhi nhận dinh dưỡng từ mẹ thông qua dây rốn. Khi được sinh ra, em bé vẫn còn nguyên dây rốn trên bụng. Bác sĩ hay hộ sinh sẽ kẹp và cắt dây rốn, chỉ chừa lại một đoạn khoảng 2cm trên bụng. Sau 7 - 10 ngày, cuống rốn khô, teo và rụng, hình thành lỗ rốn. Nếu lỗ rốn không tự lành, các cơ bụng không đóng kín, mô mỡ và một phần nội tạng chui qua khe hở gây thoát vị rốn.

1.3. Những triệu chứng nhận biết 

Không khó để nhận biết thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh bởi vùng rốn của trẻ sẽ có khối tròn lồi nổi lên. Bình thường, khối này có thể nhỏ, nhiều trường hợp còn không nhìn thấy được. Tuy nhiên, khi bé ưỡn người, khóc, ho, khối tròn lồi này to lên, nhưng đa số các trường hợp không gây đau, không gây biến chứng.

Thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh là hiện tượng bẩm sinh thường gặp 

2. Thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?

Trẻ sơ sinh bị thoát vị rốn nhìn chung không đau, không khó chịu, không biến chứng. Theo thời gian, tình trạng có thể thuyên giảm và tự khỏi, vùng rốn của bé sẽ trở lại trạng thái bình thường mà không cần điều trị. 

Quan trọng nhất là ba mẹ cần theo dõi các triệu chứng, biểu hiện của trẻ để đánh giá mức độ nguy hiểm. Nếu trẻ vẫn sinh hoạt, ăn ngủ, đi vệ sinh bình thường, vùng bụng không có nhiều điểm “đáng ngờ” thì không đáng lo ngại. Tuy nhiên, cũng có trường hợp đoạn ruột chui qua khe hở bị nghẹt, không nhận được máu dẫn đến hoại tử. Lúc này sẽ xuất hiện tình trạng nhiễm trùng trong ổ bụng, nếu không can thiệp y tế sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng. Đi kèm với đó là những biểu hiện:

• Khó chịu, quấy khóc nhiều, dỗ không nín.
• Bỏ bú, ngủ không sâu giấc.
• Đi ngoài khó khăn, trong phân có máu.
• Bụng to tròn, da vùng rốn đỏ và phù nề.
• Sốt, nôn ói. 

Không được chủ quan nếu trẻ bị thoát vị rốn và quấy khóc nhiều, ăn ngủ kém

3. Điều trị thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Trong nhiều trường hợp, thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh sẽ tự khỏi khi trẻ lớn lên. Trong thời gian này, ba mẹ không cần phải áp dụng phương pháp điều trị nào, chủ yếu là vệ sinh rốn sạch sẽ và không tác động lực mạnh lên rốn. Khi trẻ lớn dần, các cơ bụng được đóng kín, thoát vị tự biến mất.

Tuy nhiên, nếu trẻ bị thoát vị rốn kèm các biểu hiện nguy hiểm như nói trên, hoặc khi bé đã 1 tuổi mà thoát vị không biến mất thì cần thăm khám đánh giá. Nếu sau sau 4 tuổi chưa hết thoát vị rốn cần khám chuyên khoa ngoại nhi để xét phương pháp điều trị bằng phẫu thuật.

Bác sĩ chẩn đoán thoát vị bằng cách quan sát và dùng tay để cảm nhận khối tròn lồi. Nếu khối tròn lồi dễ dàng đẩy vào ổ bụng chứng tỏ ruột không bị tắc, nghẹt, không nguy hiểm. Ngược lại, khối tròn lồi khó hoặc không đẩy vào ổ bụng được cho thấy ruột đang bị tắc, cần can thiệp để tránh biến chứng.

Phương pháp điều trị thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh là phẫu thuật. Bác sĩ tiến hành rạch một đường nhỏ tại chân rốn, sau đó đưa các mô mỡ hay ruột vào trong khoang bụng một cách gọn gàng. Nếu ba mẹ chăm sóc đúng cách sau phẫu thuật, thoát vị rốn sẽ khỏi hoàn toàn, không tái phát.

Thoát vị rốn có thể tự khỏi, nhưng cũng có trường hợp cần khám và điều trị

4. Có nên áp dụng mẹo dân gian chữa thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh?

Trong dân gian có nhiều mẹo chữa thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh như dán băng dính lên rốn, ép chặt đồng xu vào lỗ rốn. Nhiều người cho rằng cách này giúp thoát vị tự “thu vào” ổ bụng, không bị lồi ra ngoài. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng những mẹo này không mang lại hiệu quả, ngược lại, còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và ngăn cản lưu thông máu, khiến tình trạng thêm nghiêm trọng. Vì vậy, ba mẹ tuyệt đối không áp dụng. Thay vào đó, ba mẹ hãy thực hiện tốt các hướng dẫn sau.

• Vệ sinh rốn hàng ngày cho trẻ bằng cách dùng tăm bông hay khăn sữa sạch, thấm nước muối và lau vùng rốn. Lưu ý lau từ trước ra sau gốc rốn, sau đó lau vùng da xung quanh rốn, đảm bảo vùng cơ thể này luôn sạch sẽ và khô ráo. 
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt. Khi mặc tã, không để tã chạm vào rốn gây ngứa ngáy, trầy xước.
• Tránh để bé ho mạnh hay khóc to vì tình trạng này có thể làm thoát vị rốn thêm nghiêm trọng.
• Nếu trẻ bú mẹ, mẹ hãy tăng cường bổ sung dinh dưỡng để tạo nguồn sữa chất lượng, bé bú vào dễ tiêu hóa, dễ đi ngoài, không phải rặn nhiều, hạn chế ảnh hưởng đến thoát vị rốn.
• Nếu trẻ bú ngoài, lựa chọn dòng sữa mát, phù hợp với hệ tiêu hóa của trẻ, không làm trẻ bị đầy bụng, khó tiêu, táo bón.
• Trường hợp cảm thấy không an tâm, tốt nhất là đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra. Ba mẹ tuyệt đối không tự ý ấn hay tìm cách đẩy thoát vị rốn vào trong ổ bụng. Nếu thao tác không đúng sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm.

Cha mẹ chú ý không không để tã chạm vào vùng rốn của trẻ sơ sinh 

Nếu cha mẹ đang lo lắng về tình trạng thoát vị rốn của con em mình thì có thể đưa trẻ đến khám tại Chuyên khoa Nhi của Hệ thống Y tế MEDLATEC. Với sự đầu tư về trang thiết bị cùng đội ngũ bác sĩ Nhi khoa giỏi, tình trạng của bé sẽ được chẩn đoán và điều trị tích cực.

Để đặt lịch khám thoát vị rốn ở trẻ sơ sinh hoặc thăm khám các bệnh lý khác cho trẻ, quý khách hãy liên hệ 1900 56 56 56.