Các tin tức tại MEDlatec

Thủy đậu là gì? Triệu chứng điển hình và cách chăm sóc người bệnh

Ngày 08/06/2025
Tham vấn y khoa: Ths.BSNT Trần Hiền
Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu bệnh nhân không được chăm sóc, điều trị đúng cách. Vậy bệnh thủy đậu là gì và cần điều trị, chăm sóc như thế nào để bệnh nhân sớm hồi phục.

1. Bệnh thủy đậu là gì?

Thủy đậu là bệnh rất phổ biến nhưng không phải ai cũng hiểu rõ “thủy đậu là gì”. Thủy đậu là một dạng bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus Varicella Zoster gây ra. Đây cũng là loại virus gây ra bệnh zona thần kinh sau khi khỏi Bệnh thủy đậu.

Thủy đậu gây ra những tổn thương trên da

Căn bệnh này chủ yếu lây qua đường hô hấp khi bạn hít phải giọt bắt có chứa virus gây bệnh. Bên cạnh đó, bạn cũng có nguy cơ lây nhiễm bệnh nếu tiếp xúc với những nốt mụn phỏng rộp trên da của người bệnh. Ngoài ra, virus thủy đậu cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con.

2. Triệu chứng bệnh thủy đậu

Bệnh thủy đậu gồm nhiều giai đoạn khác nhau tương ứng với các triệu chứng khác nhau. Cụ thể như sau: 

2.1. Giai đoạn ủ bệnh

Sau khi nhiễm virus thủy đậu, bệnh nhân sẽ phải trải qua giai đoạn ủ bệnh từ 10 đến 21 ngày. Đây là giai đoạn virus sẽ sinh sôi, phát triển và di chuyển đến nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể. Phần lớn bệnh nhân không xuất hiện triệu chứng trong giai đoạn ủ bệnh. Bên cạnh đó, một số trường hợp bệnh nhân gặp phải những thay đổi bất thường như đau nhức cơ thể, sốt nhẹ, chán ăn,...

2.2. Giai đoạn phát bệnh

Đây là giai đoạn mà những triệu chứng bệnh khởi phát. Tình trạng phát ban sẽ xuất hiện ở những vùng da như lưng, bụng, mặt, rồi lan dần ra khắp cơ thể. 

Khoảng vài giờ sau đó, những nốt này sẽ trở thành những mụn nước, phỏng rộp và bên trong có chứa dịch màu trắng. Sau đó, những nốt mụn dần hóa mủ với viền đỏ xung quanh và kích thước mụn từ 5 đến 10mm. 

Sau khi những nốt mụn mủ này thoái triển, chúng sẽ để lại những tổn thương có dạng hình tròn trên da, khi khô sẽ đóng vảy. Khi lớp vảy này bong ra có thể để lại vết sẹo lõm

Bên cạnh đó, bệnh thủy đậu còn có thể gây ra những tổn thương ở các vùng niêm mạc hầu họng, giác mạc hay cơ quan sinh dục. Trong giai đoạn phát bệnh, bệnh nhân cũng có thể gặp phải một số triệu chứng như suy nhược, đau nhức cơ, mất ngủ, chán ăn,...

2.3. Giai đoạn hồi phục

Sau 7 – 10 ngày, những nốt ban trên da sẽ khô lại và bong vẩy, người bệnh dần hồi phục sức khỏe. 

3. Biến chứng thủy đậu

Thực chất, thủy đậu là dạng bệnh lành tính và có thể tự khỏi sau 7 đến 10 ngày. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, bệnh có nguy cơ tiến triển nặng và gây ra những biến chứng rất nghiêm trọng. Dưới đây là một số biến chứng bệnh cụ thể: 

- Nhiễm trùng tổn thương thủy đậu: Là tình trạng những tổn thương trên da ngày càng nghiêm trọng, có thể bị lở loét dẫn tới bội nhiễm.

- Nhiễm khuẩn huyết: Tình trạng bội nhiễm vi khuẩn từ các tổn thương phỏng rộp trên da có thể lan vào máu, gây nhiễm khuẩn huyết, dẫn đến tổn thương mô toàn thân và đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được xử trí kịp thời. 

- Viêm phổi: Thường xảy ra vào ngày thứ 3 đến thứ 5 từ khi xuất hiện triệu chứng và có thể gây tử vong nếu không xử trí kịp thời. 

- Biến chứng thần kinh trung ương: Bệnh thủy đậu tiến triển có thể gây ra viêm não, ảnh hưởng rất lớn đến hệ thống thần kinh trung ương và có thể gây tử vong.

- Hội chứng Reye: Bệnh có thể làm suy giảm chức năng não và gan, gây ra một số triệu chứng như co giật, mất ý thức và cuối cùng dẫn đến tử vong.

- Zona thần kinh: Virus thủy đậu có thể tái phát sau nhiều năm và gây ra tình trạng zona thần kinh. Zona là biến chứng muộn, chỉ xảy ra khi virus tái hoạt động sau nhiều năm, thường gặp ở người có miễn dịch suy giảm.

Zona thần kinh là biến chứng thường gặp của bệnh thủy đậu

- Phụ nữ mang thai bị thủy đậu có thể truyền bệnh sang con và gây ra dị tật thai nhi, sảy thai, sinh non,...

4. Điều trị bệnh thủy đậu 

Các phương pháp điều trị thủy đậu đang được áp dụng với mục đích giảm triệu chứng, phòng ngừa biến chứng, chăm sóc người bệnh tại nhà. Cụ thể như sau: 

4.1. Giảm triệu chứng

Người bệnh có hệ miễn dịch khỏe mạnh cần được áp dụng các phương pháp điều trị nhằm cải thiện triệu chứng, chẳng hạn như hạ sốt, giảm ngứa, giảm viêm,... từ đó phòng ngừa biến chứng và rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Các phương pháp điều trị triệu chứng bao gồm: 

- Sử dụng Acyclovir qua đường uống theo đúng chỉ định của bác sĩ. 

- Dùng paracetamol hoặc Tylenol để hạ sốt.

- Chườm mát, bôi kem dưỡng ẩm lên vùng da bị tổn thương hoặc có thể dùng thuốc chống ngứa nếu cần thiết. 

4.2. Điều trị biến chứng

Các biến chứng thủy đậu như viêm phổi, viêm não, zona thần kinh… rất nghiêm trọng và khó điều trị dứt điểm. Do đó, nếu nghi ngờ biến chứng, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và chỉ định phác đồ điều trị nhằm phòng ngừa biến chứng nghiêm trọng và ngăn ngừa di chứng.

Đối với phụ nữ mang thai, việc phòng ngừa biến chứng do thủy đậu gặp nhiều khó khăn và rủi ro có thể ảnh hưởng đến mẹ và thai nhi. Do đó, tiêm vắc xin phòng thủy đậu trước khi mang thai là biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé. 

4.3. Chăm sóc người bệnh tại nhà

Khi chăm sóc bệnh nhân bị thủy đậu, bạn cần lưu ý những điều sau: 

- Uống nhiều nước, bao gồm cả nước lọc và nước ép trái cây. Bên cạnh đó, người bệnh nên ưu tiên ăn các loại cháo, súp. 

- Tránh gãi lên vùng da bị tổn thương. 

- Mặc bộ đồ rộng rãi. 

- Tắm nước ấm mỗi ngày để tránh viêm nhiễm. 

- Có thể dùng thuốc bôi giảm ngứa theo hướng dẫn của bác sĩ. 

Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp thắc mắc “thủy đậu là gì” và cách điều trị, chăm sóc người bệnh ra sao. Nếu có biểu hiện nghi ngờ bệnh, bạn nên nhanh chóng đi khám để được bác sĩ chẩn đoán và hướng dẫn điều trị kịp thời.

Bạn nên đi khám nếu có triệu chứng nghi ngờ thủy đậu

Mọi thắc mắc cần được giải đáp hoặc có nhu cầu đặt lịch khám tại Hệ thống Y tế MEDLATEC, quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ, tư vấn chi tiết.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.