1. Trimethoprim là thuốc gì?

Trimethoprim là một kháng sinh thuộc nhóm ức chế tổng hợp folate, thường được dùng để điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Thuốc có thể được dùng kết hợp với sulfamethoxazole (gọi là co-trimoxazole) để tăng hiệu quả điều trị.

Cơ chế hoạt động của thuốc là ức chế enzyme dihydrofolate reductase, ngăn vi khuẩn tổng hợp DNA, từ đó ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Thuốc chỉ có hiệu quả với các nhiễm trùng do vi khuẩn và không thể chữa các bệnh do virus như cảm lạnh hay cúm thông thường.

Hiểu rõ công dụng cũng như cơ chế hoạt động của thuốc sẽ giúp người dùng dùng thuốc đúng liều, đạt hiệu quả tối ưu trong điều trị và hạn chế nguy cơ gặp phải tác dụng phụ. Ngoài ra, việc nắm vững thông tin về liều dùng, các lưu ý và phản ứng có thể xảy ra khi sử dụng thuốc cũng giúp bạn phòng tránh các rủi ro không mong muốn và đảm bảo an toàn trong quá trình điều trị.

Trimethoprim giúp điều trị hiệu quả các nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra

2. Tìm hiểu công dụng của Trimethoprim

Trimethoprim là một loại kháng sinh hiệu quả, được sử dụng để điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn. Một số tác dụng nổi bật của thuốc bao gồm:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI): Trimethoprim giúp cải thiện nhanh các triệu chứng như tiểu đau, tiểu khó và tiểu thường xuyên.

• Nhiễm trùng đường hô hấp: Có thể dùng trong một số nhiễm khuẩn hô hấp khi vi khuẩn nhạy cảm, nhưng hiện không phải lựa chọn ưu tiên.
• Nhiễm trùng tiêu hóa: Hỗ trợ điều trị các nhiễm khuẩn đường ruột nhạy cảm với thuốc.
• Phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng ở người có hệ miễn dịch yếu: Trong phòng ngừa nhiễm Pneumocystis jirovecii ở bệnh nhân HIV, TMP/SMX được sử dụng.

Lưu ý rằng thuốc chỉ có tác dụng với các nhiễm trùng do vi khuẩn, không điều trị được các bệnh lý do virus như cảm cúm hay cảm lạnh thông thường.

3. Liều dùng Trimethoprim

Liều dùng thuốc phụ thuộc vào độ tuổi, cân nặng và mức độ nhiễm trùng, cụ thể: 

• Người lớn: Người lớn: 100 mg mỗi 12 giờ hoặc 200 mg mỗi ngày, theo chỉ định của bác sĩ.
• Trẻ em: Liều trimethoprim được xác định dựa trên cân nặng, khoảng 8 mg/kg mỗi ngày, chia làm 1 - 2 lần sử dụng.
• Cách dùng: Thuốc nên uống cùng nước, có thể dùng trước hoặc sau bữa ăn để hạn chế tình trạng khó chịu ở dạ dày.

Thời gian điều trị thường kéo dài từ 5 - 14 ngày, tùy theo mức độ nhiễm trùng và hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.

*Lưu ý, bạn tuyệt đối không nên tự ý ngưng thuốc hoặc thay đổi liều dùng khi chưa có chỉ định của bác sĩ, vì điều này có thể khiến nhiễm trùng tái phát hoặc làm tăng nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc.

4. Tác dụng phụ của thuốc

Trimethoprim thường dung nạp tốt, nhưng trong quá trình sử dụng, một số người vẫn có thể gặp các tác dụng phụ, từ nhẹ đến nghiêm trọng:

• Thường gặp: Một số người dùng trimethoprim có thể gặp các triệu chứng như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng nhẹ hoặc phát ban. Những dấu hiệu này thường tự hết mà không cần phải can thiệp y tế đặc biệt.
• Hiếm gặp nhưng nghiêm trọng: Thiếu máu, giảm bạch cầu, tổn thương gan, hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sưng mặt, khó thở, phát ban nặng.
• Trimethoprim có thể gây thiếu folate, dẫn đến thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ, đặc biệt ở người già hoặc suy dinh dưỡng.

Nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng hoặc kéo dài, người dùng cần ngưng thuốc ngay và liên hệ bác sĩ để được xử lý kịp thời. Việc theo dõi sức khỏe trong quá trình sử dụng thuốc sẽ giúp phát hiện sớm các tác dụng phụ và đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Thuốc có thể gây buồn nôn ở một số người trong quá trình điều trị

5. Các lưu ý quan trọng khi sử dụng Trimethoprim

Khi dùng thuốc, người bệnh nên chú ý một số vấn đề quan trọng nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn sức khỏe.

• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng: Đặc biệt nếu bạn có bệnh về gan, thận, thiếu máu, hoặc đang mang thai, cho con bú.
• Thông báo các thuốc đang sử dụng: Thuốc có thể tương tác với một số thuốc khác, như thuốc chống đông máu, thuốc lợi tiểu hay các thuốc điều trị HIV.
• Tuân thủ liều và thời gian điều trị: Uống đúng liều, đủ thời gian, không tự ý ngưng thuốc giữa chừng để tránh nhiễm trùng tái phát và kháng thuốc.
• Bảo quản thuốc: Giữ thuốc ở nơi khô ráo, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp và để xa tầm tay trẻ em.
• Theo dõi sức khỏe: Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như phát ban nghiêm trọng, mệt mỏi kéo dài, vàng da hoặc nước tiểu sẫm màu, người dùng nên liên hệ ngay với bác sĩ.

6. Những trường hợp cần thăm khám bác sĩ

Người dùng trimethoprim nên đi khám bác sĩ ngay trong những trường hợp sau:

• Nhiễm trùng không thuyên giảm: Nếu sau 3 - 5 ngày điều trị, các triệu chứng vẫn không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.
• Phản ứng dị ứng nghiêm trọng: Bao gồm sưng mặt, khó thở, phát ban nặng hoặc ngứa dữ dội.

• Dấu hiệu bất thường về máu hoặc gan: Như mệt mỏi kéo dài, da hoặc mắt vàng, nước tiểu sẫm màu, dễ bầm tím hoặc chảy máu.
• Các tác dụng phụ nghiêm trọng khác: Bạn cần thăm khám bác sĩ nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường kéo dài hoặc làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.

Bạn nên đến thăm khám bác sĩ nếu nhiễm trùng không cải thiện sau 3 - 5 ngày sử dụng thuốc 

Trimethoprim là một loại kháng sinh hiệu quả, được sử dụng rộng rãi trong điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn, đặc biệt là nhiễm trùng đường tiết niệu, đường hô hấp và tiêu hóa. Việc hiểu rõ cơ chế hoạt động, công dụng, liều dùng, tác dụng phụ và những lưu ý quan trọng khi sử dụng Trimethoprim sẽ giúp thuốc phát huy tối đa hiệu quả, đồng thời giảm thiểu rủi ro cho sức khỏe.

Để đảm bảo an toàn, người dùng nên tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, theo dõi các phản ứng bất thường và thăm khám kịp thời nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng. Khi được sử dụng đúng cách, Trimethoprim là một lựa chọn điều trị đáng tin cậy, hỗ trợ nhanh chóng trong quá trình phục hồi sức khỏe.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe định kỳ, hãy liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.