1. Sơ lược cây yến mạch

Chúng ta đã quá quen thuộc với bột yến mạch, vậy còn cây yến mạch thì sao?

Đặc điểm tự nhiên

Yến mạch là cây lương thực được trồng nhiều ở châu Âu. Thời cổ đại, cây yến mạch chủ yếu làm thức ăn cho gia súc. Đến thế kỷ 18, loài cây này mới được công nhận là loại ngũ cốc cung cấp nhiều dưỡng chất cho sức khỏe con người. 

Yến mạch thuộc cây thân thảo với chiều cao khoảng 1m, thân nhỏ, thẳng, không có cành và nhánh. Lá yến mạch mọc ôm lấy thân, mỏng, hình kiếm, thuôn dài, đầu nhọn. Hoa yến mạch mọc thành cụm và có chứa hạt. Hoa mới ra màu xanh, sau đó chuyển dần sang vàng. Đây chính là thời điểm có thể thu hoạch cây yến mạch để lấy hạt. 

Cây yến mạch được trồng nhiều ở Đông Âu và Bắc Mỹ

Phân bố sinh thái

Cây yến mạch được trồng rất nhiều ở Mỹ, Úc, Canada,… Tuy nhiên, nguồn gốc thực sự của loài cây này là ở các nước Đông Âu, nơi có khí hậu ôn đới, mát mẻ quanh năm. Việt Nam chưa trồng được loài cây này mà chỉ nhập khẩu yến mạch từ các nước trên thế giới. 

Bộ phận sử dụng

Môi bộ phận của cây yến mạch có công dụng khác nhau. Trong khi lá và thân để làm thức ăn cho gia súc thì hạt yến mạch là ngũ cốc có giá trị dinh dưỡng cao. Thời điểm hoa yến mạch chuyển sang màu vàng, người ta sẽ tiến hành thu hoạch hạt yến mạch về phơi khô và dùng dần. Hạt yến mạch bỏ vỏ, chỉ sử dụng nhân bên trong. Nhân có thể ăn trực tiếp hoặc chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau. 

Thành phần dưỡng chất

Hạt cây yến mạch chứa rất nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm:

• Carbohydrate.
• Protein.
• Năng lượng (calo).
• Chất xơ.
• Vitamin A, B1, B3, B5, B6, B12, C, D, E, K.
• Khoáng chất kali, canxi, sắt, kẽm, magie, photpho, đồng, mangan, folate.
• Omega 3, 6.
• Chất béo bão hòa, bão hòa đơn, bão hòa đa,…

Hạt yến mạch rất giàu dinh dưỡng 

2. Công dụng của cây yến mạch với sức khỏe

Cây yến mạch, cụ thể là hạt yến mạch mang đến những lợi ích sau cho sức khỏe.

Thúc đẩy tiêu hóa

Hàm lượng chất xơ dồi dào trong yến mạch giúp kích thích hệ tiêu hóa, tăng nhu động ruột. Nhờ đó mà cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn và phòng tránh tình trạng đầy bụng, khó tiêu, táo bón hiệu quả.

Giảm cân, giữ dáng

Yến mạch giàu chất xơ nên tạo cảm giác mau no và lâu đói. Ngoài ra, calo trong yến mạch thấp, trong khi các dưỡng chất khác lại nhiều nên đây chính là “thực phẩm vàng” trong chế độ ăn kiêng để giảm cân, giữ dáng mà không lo thiếu chất. 

Kiểm soát đường huyết

Carbohydrate trong yến mạch có khả năng chuyển hóa thức ăn thành những loại đường đơn giản. Trong khi đó, hoạt chất beta-glucan trong loại hạt này lại ức chế quá trình hấp thu đường vào trong máu. Điều này giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả cho những người mắc bệnh tiểu đường. 

Bảo vệ tim mạch

Hạt cây yến mạch giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch tối ưu nhờ vào các chất chống oxy hóa, chất xơ và hoạt chất enterolactone, lignin. Các dưỡng chất này có tác dụng giảm cholesterol xấu trong máu và duy trì hoạt động của tim, phòng chống các bệnh xơ vữa động mạch và đột quỵ. 

Yến mạch là thực phẩm tốt cho hệ tim mạch

Đẩy lùi bệnh gout

Khoáng chất silicium trong yến mạch có khả năng kích thích hoạt động tiểu tiện, hay nói cách khác là thông tiểu, lợi tiểu. Những bệnh nhân bị bí tiểu hay người mắc bệnh gout gặp khó khăn trong hoạt động tiểu tiện có thể ăn hoặc uống yến mạch mỗi ngày để cải thiện tình trạng. 

Phòng ngừa hen suyễn

Các nghiên cứu cho thấy yến mạch còn có tác dụng phòng ngừa hen suyễn ở trẻ em. Cụ thể, trẻ em trong độ tuổi ăn dặm nếu thường xuyên ăn yến mạch thì nguy cơ bị hen suyễn thấp hơn nhiều so với các trẻ ít hoặc không ăn yến mạch.

Tăng cường miễn dịch

Thường xuyên ăn thực phẩm được chế biến từ hạt cây yến mạch cũng là cách để tăng cường miễn dịch cho cơ thể. Bởi trong hạt yến mạch có chứa hoạt chất beta-glucan cùng nhiều vitamin và khoáng chất. Những dưỡng chất này giúp tăng hoạt động của bạch cầu, ức chế và tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. 

Phòng chống rụng tóc

Yến mạch chứa nhiều dưỡng chất rất tốt cho tóc và da đầu, nổi bật trong đó là lipit và protein giúp ngăn ngừa gàu hình thành và tái phát; sắt, magie và kali giúp kích thích tóc mọc nhanh, nhiều và khỏe. Đặc biệt, saponin có tác dụng làm sạch da đầu hiệu quả và loại bỏ những cơn ngứa ngáy khó chịu. 

Yến mạch giúp cải thiện các vấn đề về da đầu và tóc 

Làm đẹp cho da

Không chỉ mang đến những công dụng tuyệt vời cho tóc, yến mạch còn có tác dụng dưỡng da. Cụ thể, đặc tính kháng khuẩn tự nhiên của yến mạch giúp phòng ngừa và cải thiện da mụn, da nhờn. Ngoài ra, các axit amin trong yến mạch còn giúp làm trắng da, mang đến làn da hồng hào và tràn đầy sức sống.

Ngăn ngừa ung thư

Yến mạch chứa hàm lượng Avenanthramides cao. Đây là chất chống oxy hóa có tác dụng tiêu diệt các gốc tự do gây hại, ngăn ngừa sự biến đổi AND. Đồng thời, ổn định huyết áp và phòng ngừa nhiễm trùng. 

Trên đây là những đặc điểm của cây yến mạch cùng các công dụng nổi bật của hạt yến mạch với sức khỏe. Nói chung, yến mạch không chỉ mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe mà còn có thể chế biến thành nhiều món khác nhau như cháo, súp, sữa, bánh,… Ngoài ra, bạn cũng có thể làm mặt nạ yến mạch để chăm sóc da. 

Yến mạch phù hợp với tất cả mọi người, kể cả trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú. Tuy nhiên, lưu ý là không nên ăn quá nhiều để tránh bị nặng bụng, đầy hơi, khó tiêu. Ngoài ra, nếu bạn bị dị ứng với yến mạch thì không nên tiêu thụ thực phẩm này để tránh bị nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, sưng đau họng,… 

Để được tư vấn chuyên sâu hơn, hoặc có nhu cầu khám chữa bệnh, bạn có thể đến Hệ thống Y tế MEDLATEC. MEDLATEC cung cấp đa dạng dịch vụ khám chữa bệnh, đặc biệt là dịch vụ Lấy mẫu xét nghiệm tận nơi vô cùng tiện lợi. Quý khách chỉ cần gọi đến số 1900 56 56 56 sẽ có Tổng đài viên tư vấn và hỗ trợ đặt lịch khám.