1. Vì sao cá thường được cấp đông để bảo quản?

Cá là thực phẩm có hàm lượng nước cao (tới 70 - 80%) và chứa enzyme nội tại hoạt động mạnh. Sau khi cá chết, enzym này tiếp tục phân giải protein, chất béo... gây ra hiện tượng biến chất, mất mùi vị và giảm giá trị dinh dưỡng. Vì thế, để bảo quản cá được lâu, không hao hụt dưỡng chất, cấp đông trở thành phương pháp bảo quản được nhiều người lựa chọn với những lợi ích:

Cá cấp đông giúp thời gian bảo quản cá kéo dài lâu hơn

• Làm chậm phân hủy sinh học: Cấp đông ở nhiệt độ thấp (-18 độ C trở xuống) giúp giảm đáng kể hoạt động enzyme nội tại trong cá, từ đó kéo dài thời gian bảo quản mà vẫn giữ được cấu trúc và chất lượng.
• Ngăn vi sinh vật phát triển: Đa số vi khuẩn, nấm men và nấm mốc không thể hoạt động ở nhiệt độ âm sâu. Ở -18 độ C, chúng gần như ngủ đông. Ở -35 độ C, hoạt động sinh học gần như bị triệt tiêu hoàn toàn.
• Bảo toàn cấu trúc, hương vị và dinh dưỡng: Cấp đông đúng cách tạo ra tinh thể băng nhỏ, không phá vỡ mô thịt, giúp cá không bị bở, giữ nguyên độ tươi, không tanh, và vẫn dồi dào đạm, omega-3, vitamin D.

2. Sai lầm khi rã đông cá cần tránh

Rã đông cá tưởng chừng là bước đơn giản, nhưng nhiều người lại mắc phải những lỗi cơ bản nhưng cực kỳ nghiêm trọng khi thực hiện. Điều này không chỉ ảnh hưởng lớn đến chất lượng dinh dưỡng, an toàn thực phẩm mà còn cả cảm quan, hương vị của món ăn.

Do đó, trước khi tìm hiểu cách rã đông cá nhanh nhất, dưới đây là những sai lầm thường gặp nhất định bạn cần tránh:

• Rã đông ở nhiệt độ phòng: Nhiệt độ phòng (~25-30 độ C) là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi. Khi cá được để ngoài trong một khoảng thời gian, lớp ngoài bắt đầu rã đông và vi khuẩn phát triển, trong khi lõi bên trong vẫn đông cứng. Phương pháp này có thể dẫn đến nguy cơ gây ô nhiễm chéo, ngộ độc thực phẩm, làm giảm chất lượng cá.

Không nên rã đông cá ở nhiệt độ phòng

• Ngâm cá trực tiếp trong nước nóng hoặc lạnh: Nhiều người nghĩ rằng nước giúp rã đông nhanh hơn, nhưng nếu thực hiện không đúng cách, kết quả có thể ngược lại. Cụ thể:
• Ngâm nước nóng: Làm lớp bề mặt cá chín sơ, trong khi lõi vẫn đông, dẫn đến chín không đều và mất kết cấu.
• Ngâm nước lạnh trực tiếp: Gây thất thoát dưỡng chất, làm cá mềm nhũn do thẩm thấu ngược và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn từ nước.
• Không rửa sạch cá sau khi rã đông: Trong quá trình rã đông, dịch cá tiết ra có thể mang theo vi khuẩn hoặc mùi tanh đặc trưng. Vì thế cần rửa nhẹ cá dưới vòi nước lạnh sạch, lau khô bằng khăn giấy trước khi nấu để đảm bảo hương vị và an toàn.

3. Bật mí 5 cách rã đông cá nhanh nhất, không hao hụt dinh dưỡng

Cá đông lạnh nếu được rã đông đúng cách không chỉ giữ lại trọn vẹn giá trị dinh dưỡng mà còn bảo toàn hương vị tự nhiên, cấu trúc thịt và độ tươi ngon. Vậy có những cách nào để rã đông cá vừa nhanh, vừa an toàn, không làm hao hụt dinh dưỡng? Dưới đây là 5 cách rã đông cá nhanh nhất bạn có thể tham khảo và áp dụng:

3.1. Rã đông cá bằng chanh và muối

Rã đông cá bằng chanh và muối là một phương pháp truyền thống được nhiều bà nội trợ Việt Nam tin dùng, đặc biệt là khi cần rã đông cá nhanh mà vẫn khử được mùi tanh hiệu quả.

Cách làm

• Chuẩn bị một chậu nước ấm (~30 - 40 độ C), pha thêm 1 thìa muối hạt và 2 - 3 thìa nước cốt chanh.
• Cho cá vào ngâm trong khoảng 15 - 20 phút. Nếu cá lớn hoặc nguyên con, có thể tăng thời gian lên 25 - 30 phút.
• Sau khi rã đông, rửa lại bằng nước lạnh sạch và để ráo.

Lợi ích

• Khử mùi tanh tự nhiên nhờ acid trong chanh.
• Tiêu diệt vi khuẩn nhẹ nhờ tính sát khuẩn của muối.
• Nhiệt độ nước ấm hỗ trợ rã đông nhanh mà không làm chín cá.

Lưu ý

• Không dùng nước quá nóng (trên 45 độ C), có thể làm thịt cá chín viền ngoài.
• Không dùng cho các loại cá đã tẩm ướp hoặc ướp đông cùng gia vị.

Bạn có thể rã đông cá bằng chanh và muối

3.2. Rã đông cá bằng lò vi sóng

Khi bạn đang gấp rút chuẩn bị bữa ăn, lò vi sóng sẽ là trợ thủ đắc lực giúp rã đông cá trong tích tắc. Tuy nhiên, bạn cần kiểm soát kỹ để tránh cá bị chín cạnh.

Cách làm

• Cho cá vào hộp thủy tinh hoặc bọc bằng màng bọc thực phẩm.
• Đặt trong lò, chọn chế độ "Defrost" (Rã đông) hoặc công suất thấp (30 - 50%).
• Rã đông theo từng đợt 1 - 2 phút, kiểm tra và lật cá giữa các lần.

Lợi ích

• Nhanh chóng, chỉ mất 5 - 7 phút cho miếng cá mỏng.
• Phù hợp khi cần chế biến ngay, không cần chuẩn bị trước.

Lưu ý

• Không áp dụng cho cá nguyên con hoặc miếng dày, dễ bị chín mép trong khi lõi còn đông.
• Cần rã đông đều cả hai mặt và không để trong lò quá lâu.

3.3. Rã đông cá với giấm

Giấm không chỉ dùng để nấu ăn mà còn là một chất hỗ trợ rã đông cá hiệu quả nhờ đặc tính axit nhẹ, giúp mềm mô thịt và khử mùi tanh.

Rã đông bằng giấm là một trong những cách rã đông cá nhanh nhất

Cách làm

• Pha loãng 1 - 2 thìa canh giấm trắng vào tô nước mát (~30 độ C).
• Cho cá vào ngâm từ 10 - 15 phút, đảo nhẹ để cá rã đông đều.
• Sau khi rã đông, rửa cá bằng nước sạch để loại bỏ mùi giấm.

Lợi ích

• Khử mùi tanh nhẹ nhàng, tạo độ mềm cho thịt cá.
• Hạn chế vi sinh vật phát triển trong quá trình rã đông.
• Không gây mất chất như ngâm nước thường.

Lưu ý

• Giấm có thể ảnh hưởng nhẹ đến vị cá, không dùng với món yêu cầu vị nguyên bản như sashimi hoặc nướng muối.

3.4. Rã đông cá bằng 2 nồi

Đây là mẹo khá hay, ít người biết nhưng cực kỳ hiệu quả nhờ khả năng truyền nhiệt nhanh của kim loại.

Cách làm

• Dùng 2 nồi inox đáy phẳng. Bọc kín cá trong túi zip.
• Đặt cá lên đáy nồi thứ nhất (úp ngược).
• Đổ nước ấm (~40 - 45 độ C) vào nồi thứ hai rồi đặt lên trên cá.
• Chờ từ 10 - 15 phút. Cá sẽ rã đông từ từ, đều hai mặt.

Lợi ích

• Nhanh, sạch và không dùng điện.
• Không làm cá bị chín viền hay mất nước.
• Tiện lợi khi không có lò vi sóng hoặc nước pha chanh.

Lưu ý

• Không dùng cho miếng cá quá dày hoặc cá đông cứng trong nhiều ngày.
• Đảm bảo túi zip kín để cá không tiếp xúc nước.

3.5. Rã đông cá bằng tủ lạnh

Đây là phương pháp khoa học và an toàn nhất, thường được khuyến cáo bởi các chuyên gia về vệ sinh an toàn thực phẩm. Cách này mặc dù không quá nhanh nhưng cực kỳ hiệu quả, an toàn.

Cách làm

• Lấy cá từ ngăn đá cho xuống ngăn mát tủ lạnh.
• Đặt cá trong hộp kín hoặc túi zip để tránh lây nhiễm chéo.
• Thời gian rã đông: từ 6 - 12 giờ tùy loại cá (fillet mỏng: 6 - 8h, cá nguyên con: 10 - 12h).

Lợi ích

• Giữ nguyên cấu trúc mô thịt, không bị bở, nát.
• Không xảy ra hiện tượng “sốc nhiệt” gây mất nước.
• Hạn chế tối đa sự phát triển của vi khuẩn trong môi trường nhiệt độ ổn định (0 - 4 độ C).

Lưu ý

• Cần lên kế hoạch trước vì mất nhiều thời gian nên bạn có thể lựa chọn để cá xuống ngăn mát qua đêm.
• Tuyệt đối không để cá quá 24h trong ngăn mát sau khi rã đông.

Rã đông cá bằng tủ lạnh cũng được nhiều người lựa chọn

Dù lựa chọn phương pháp nào, điều quan trọng là rã đông cá đúng kỹ thuật để món ăn giữ được độ ngon và an toàn. Hy vọng những cách rã đông cá nhanh nhất được chia sẻ ở trên sẽ trở thành “bí kíp” hữu ích giúp bạn chủ động hơn trong căn bếp mỗi ngày.