Cảnh giác với biểu hiện sốt, phát ban phỏng nước ở trẻ 

Mới đây, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC số 2 tiếp nhận, thăm khám và điều trị cho bệnh nhi L.M.N (20 tháng tuổi). 

Bé N. được đưa đến khám trong tình trạng phát ban phỏng nước ở niêm mạc miệng, lưỡi, tay, chân, đùi, mông và gối, kèm sốt cao (39°C), ăn kém, đi tiêu phân lỏng (3 lần/ ngày). 

Nốt phỏng nước xuất hiện ở niêm mạc miệng, lưỡi, tay, chân, đùi của trẻ 

Qua thăm khám, bác sĩ phát hiện niêm mạc miệng của trẻ tổn thương loét có ranh giới rõ, vòm dày, hình oval và tròn, phân bổ ở nhiều vị trí tại thành sau họng. Các nốt ban phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, mông, đầu gối, tổn thương bội nhiễm có mủ. Không ghi nhận giật mình trong lúc khám. Chẩn đoán sơ bộ là tay chân miệng độ 1 bội nhiễm. 

Bé N. được chỉ định làm các xét nghiệm tổng phân tích máu, CRP, glucose, điện giải đồ, test nhanh EBV-IgM, PCR- EV71. Kết quả test nhanh âm tính với virus EV71, tuy nhiên, xét nghiệm PCR lại cho kết quả dương tính với virus EV71. 

Dựa trên kết quả lâm sàng và cận lâm sàng, bệnh nhi được chẩn đoán mắc tay chân miệng độ 1 kèm bội nhiễm do virus EV71. Bác sĩ đã kê đơn thuốc điều trị, dặn dò tái khám hằng ngày và theo dõi các dấu hiệu nguy hiểm. 

Tay chân miệng, căn bệnh phổ biến với biến chứng nguy hiểm  

Theo báo về công tác phòng, chống dịch bệnh của Bộ Y tế, chỉ tính đến nửa đầu tháng 5/2024, cả nước ghi nhận 20.081 trường hợp mắc tay chân miệng, tăng 2,8 lần so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, khu vực miền Nam chiếm 74% tổng số ca mắc, miền Bắc (13,3%), miền Trung (9,8%) và Tây Nguyên (2,8%). Số ca mắc thường tập trung ở các cơ sở giáo dục mầm non. 

ThS.BS. Trần Thị Kim Ngọc - Chuyên khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC số 2 cho biết, tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus đường ruột gây ra, lây từ người sang người chủ yếu theo đường tiêu hóa, dễ gây thành dịch. Bệnh xảy ra quanh năm và gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ dưới 5 tuổi chiếm đa số.  

Tác nhân gây bệnh thường gặp là Coxsackie virus A6, A10, A16 và Enterovirus 71 (EV71).  

Các trường hợp mắc tay chân miệng biến chứng nặng thường do virus EV71 

Bệnh thường gây ra tổn thương trên da, niêm mạc, đặc biệt là các vết phỏng nước xuất hiện ở những vị trí như: miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, đầu gối. Những tổn thương này thường rất dễ nhận diện và là dấu hiệu điển hình của bệnh. 

Nếu không được phát hiện, điều trị sớm, tay chân miệng có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như: viêm não - màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời. Các trường hợp biến chứng nặng thường do EV71.  

Bác sĩ Ngọc khuyến cáo, việc theo dõi các giai đoạn phát triển và mức độ nghiêm trọng của bệnh là rất quan trọng. Điều này giúp cha mẹ không chỉ nhận diện sớm các dấu hiệu bất thường mà còn biết cách chăm sóc và xử lý kịp thời khi cần thiết. 

Bệnh tay chân miệng phát triển qua 4 giai đoạn: 

• Giai đoạn ủ bệnh 

• Giai đoạn khởi phát (1 - 2 ngày) 

• Giai đoạn toàn phát (3 -10 ngày) 

• Giai đoạn lui bệnh 

Trong đó, biến chứng xảy ra ở giai đoạn toàn phát ứng với ngày thứ 3 trở ra của bệnh. Tình trạng nguy kịch có thể xảy ra ở giai đoạn này.  

Bệnh tay chân miệng được phân thành 4 cấp độ, mỗi cấp độ có các biểu hiện lâm sàng đặc trưng 

“Chìa khóa” giảm tử vong do tay chân miệng  

Để nhận biết tay chân miệng, bên cạnh yếu tố dịch tễ và biểu hiện lâm sàng, xét nghiệm là công cụ không thể thiếu nhằm xác định mức độ bệnh, phát hiện kịp thời các biến chứng. Các xét nghiệm cơ bản bao gồm: 

Công thức máu:  

• Protein C phản ứng (CRP)  

• Đường huyết, điện giải đồ, X-quang phổi đối với các trường hợp có biến chứng từ độ 2b.

Xét nghiệm phát hiện virus được chỉ định từ độ 2a trở lên, hoặc trong trường hợp cần phân biệt với các bệnh lý khác: 

• PCR EV71: Xét nghiệm cho độ chính xác cao nhất.  

• Test nhanh kháng thể IgM EV71: từ ngày thứ 3 trở đi. 

Trung tâm Xét nghiệm MEDLATEC là đơn vị duy nhất tại Việt Nam ứng dụng đồng thời hai hệ thống xét nghiệm tự động hiện đại nhất từ Roche và Abbott 

Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh tay chân miệng, do đó, việc điều trị chủ yếu là hỗ trợ để giúp cơ thể trẻ phục hồi nhanh chóng. Các biến chứng nguy hiểm như: viêm phổi, suy hô hấp, viêm cơ tim có thể dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý theo dõi chỉ số SpO2 (nồng độ oxy trong máu kèm theo mạch để phát hiện tình trạng mạch nhanh) trong suốt quá trình điều trị. 

Trẻ cần được tái khám 1-2 lần trong vòng 8 ngày điều trị để bác sĩ có thể theo dõi sát tình trạng bệnh. Trong suốt thời gian điều trị tại nhà, nếu thấy bé có các dấu hiệu bất thường như: giật mình, run chi, đi loạng choạng, thở nhanh hoặc gắng sức, sốt cao không hạ, nôn ói nhiều, cần đưa trẻ đi tái khám ngay. 

Phát hiện sớm, theo dõi chặt chẽ và tuân thủ đúng các hướng dẫn điều trị chính là yếu tố quyết định giúp giảm thiểu nguy cơ, biến chứng tử vong do bệnh tay chân miệng. Nếu cha mẹ thấy trẻ có những dấu hiệu nghi ngờ bệnh, hãy đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám kịp thời hoặc sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà. 

Dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi - giải pháp chăm sóc sức khỏe tiện lợi tại nhà 

Với gần 30 kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế, sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC cha mẹ hoàn toàn an tâm, bởi những năng lực vượt trội sau:  

• Quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành lĩnh vực Truyền nhiễm, Xét nghiệm, Nhi khoa… 

• Đơn vị y tế đầu tiên tại Việt Nam có dịch vụ xét nghiệm đạt Thương hiệu Quốc gia và tiêu chuẩn chất lượng xét nghiệm của Hoa Kỳ (CAP). Tiên phong thực hiện song hành 2 chứng chỉ xét nghiệm quốc tế CAP, ISO 15189:2012, cùng các tiêu chuẩn quốc tế khác như: CE-IVD, CE, IVD, FDA. Với những tiêu chuẩn chất lượng này, kết quả xét nghiệm của MEDLATEC được liên thông trong nước và thừa nhận tại 53 quốc gia trên toàn cầu; 

• Đáp ứng hơn 15 triệu xét nghiệm mỗi năm, với trên 2.000 danh mục từ cơ bản đến chuyên sâu; 

• Là đơn vị duy nhất tại Việt Nam ứng dụng đồng thời hai hệ thống xét nghiệm tự động hiện đại nhất từ Roche và Abbott; 

• Dịch vụ lấy mẫu tận nơi an toàn, chính xác, tiện lợi, bảo mật, với chi phí chỉ 10.000 đồng/lần lấy mẫu cho mọi khoảng cách. 

Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp nhanh chóng 24/7.