1. Vai trò của axit dạ dày trong hệ tiêu hóa

Axit dạ dày chủ yếu là axit clohydric (HCl). Bình thường, nồng độ axit dạ dày chỉ vào khoảng 0.0001 - 0.001 mol/l với độ pH 1.5 - 3. Ngưỡng an toàn này sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho hoạt động của hệ tiêu hóa.

Axit dạ dày có tác dụng làm mềm và phân hủy thức ăn trong dạ dày. Nhờ đó, thức ăn được chuyển hóa thành dạng dễ hấp thu hơn khi đi xuống ruột non. 

Mặt khác, axit trong dạ dày còn giúp tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng từ thức ăn, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa. Cũng nhờ sự ổn định nồng độ axit dạ dày mà tuyến tụy và gan được kích thích để tiết ra các enzyme tiêu hóa cần thiết cho quá trình phân giải thức ăn diễn ra hiệu quả hơn.

2. Thừa axit dạ dày là gì? Do nguyên nhân nào?

2.1. Như thế nào là thừa axit dạ dày?

Thừa axit dạ dày là tình trạng dạ dày tiết nhiều axit hơn mức cần thiết. Nếu xảy ra tình trạng này, quá trình tiêu hóa dễ gặp vấn đề và dạ dày sẽ phải chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực.

Thừa axit dạ dày gây nên nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh

2.2. Nguyên nhân gây nên tình trạng thừa axit dạ dày

Muốn áp dụng cách giảm axit dạ dày hiệu quả, trước tiên bạn cần biết đến nguyên nhân gây thừa axit dạ dày, gồm:

- Stress kéo dài làm rối loạn trục thần kinh - nội tiết, gián tiếp tăng tiết axit và giảm bảo vệ niêm mạc dạ dày. 

- Thường xuyên trong chế độ ăn uống không hợp lý, ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, đồ chua cay, uống nhiều bia rượu,... kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn bình thường. 

- Thói quen sinh hoạt không khoa học như lười vận động, hút nhiều thuốc lá, thức khuya,... ảnh hưởng xấu đến dạ dày, làm tăng nguy cơ tăng tiết axit dạ dày.

- Mắc phải một số bệnh lý dạ dày như: nhiễm khuẩn HP, viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản,...

3. Cách giảm axit dạ dày qua điều chỉnh lối sống và dinh dưỡng

Dinh dưỡng và lối sống là yếu tố làm tăng nguy cơ thừa axit dạ dày. Vì thế, cách giảm axit dạ dày trong trường hợp này là người bệnh cần điều chỉnh lại lối sống và dinh dưỡng theo cách sau:

3.1. Ăn uống đúng cách

Khi thừa axit dạ dày, người bệnh cần ăn đủ 3 bữa chính trong ngày và không nên bỏ bữa vì khi dạ dày bị bỏ trống lâu sẽ tiết ra axit gây tổn thương niêm mạc. Người bệnh cũng nên chia nhỏ thành 5 - 6 bữa ăn trong ngày để giảm áp lực cho dạ dày, giúp axit tiết ra đều và vừa đủ.

Ngoài ra, người bệnh cũng cần duy trì thói quen ăn chậm, nhai kỹ để thức ăn được nghiền nát, giúp quá trình tiêu hóa trở nên dễ dàng hơn. Ăn quá nhanh sẽ dễ gây no quá mức, khiến dạ dày tăng tiết axit.

Nước giúp pha loãng, giảm nồng độ axit dạ dày. Tuy nhiên, khi dạ dày thừa axit, người bệnh không nên uống nhiều nước trong bữa ăn để tránh làm loãng dịch tiêu hóa, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn. Cách uống nước khoa học là uống từng ngụm nhỏ trong ngày, nên uống nước ấm để làm dịu niêm mạc.

3.2. Ưu tiên chọn thực phẩm tốt cho dạ dày

Chọn thực phẩm phù hợp là cách giảm axit dạ dày hiệu quả. Người bệnh nên ưu tiên chọn nhóm thực phẩm có khả năng trung hòa axit dư thừa và làm dịu niêm mạc như: khoai lang, bánh mì, sữa không đường, chuối chín, hoa quả ít chua, rau xanh,...

Lựa chọn thực phẩm trung hòa axit giúp cải thiện tình trạng thừa axit dạ dày

3.3. Thường xuyên luyện tập, giữ cân nặng hợp lý 

Thừa cân, béo phì làm tăng áp lực lên dạ dày, khiến cơ vòng thực quản dưới bị yếu, tạo điều kiện cho axit trào ngược. Vì vậy, cách giảm axit dạ dày đơn giản là hãy duy trì cân nặng hợp lý qua chế độ ăn lành mạnh và luyện tập đều đặn.

3.4. Giảm thiểu các yếu tố gây stress 

Stress kéo dài làm tăng sản xuất cortisol và adrenaline, kích thích niêm mạc thành dạ dày tăng tiết axit. Để giảm thiểu stress, bạn có thể áp dụng các biện pháp như: thiền, yoga, tập hít thở sâu, nghe nhạc thư giãn,... 

3.5. Ngủ đủ giấc và đúng tư thế

Giấc ngủ đủ và sâu giúp cơ thể hồi phục, tăng cường miễn dịch và tái tạo niêm mạc dạ dày. Khi ngủ, người bị tăng axit dạ dày nên nâng cao đầu giường khoảng 15 - 20 cm để axit không bị trào ngược lên thực quản, giảm tình trạng ợ nóng và khó chịu về đêm.

3.6. Loại bỏ các thói quen xấu

Hạn chế tối đa hoặc bỏ những thói quen xấu như hút thuốc lá, uống nước ngọt có ga, dùng quá nhiều cà phê,... cũng được xem là cách giảm axit dạ dày và cải thiện sức khỏe.

4. Cách giảm axit dạ dày bằng can thiệp y khoa

Người bị tăng tiết axit dạ dày nên tới bác sĩ Tiêu hóa thăm khám khi bị khó tiêu, ợ chua, đau thượng vị trên 2 tuần hoặc tái phát nhiều lần. Quá thăm khám lâm sàng, thực hiện các kiểm tra cận lâm sàng như: xét nghiệm HP, nội soi dạ dày, đo pH dạ dày,... bác sĩ sẽ đánh giá đúng về nguyên nhân gây thừa axit dạ dày để có phương án điều trị phù hợp.

Với những trường hợp cần điều trị, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định dùng thuốc ức chế tiết axit dạ dày, thuốc trung hòa axit, để giảm bài tiết axit, cải thiện triệu chứng ợ nóng, đau rát. Nếu phát hiện vi khuẩn HP, bác sĩ sẽ kê phác đồ kháng sinh kết hợp để tiêu diệt vi khuẩn. 

Bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn người bệnh cách giảm axit dạ dày hiệu quả

Hy vọng những cách giảm axit dạ dày trên đây sẽ giúp quý khách hàng biết cách chăm sóc tốt nhất cho hệ tiêu hóa của mình. Trường hợp thường xuyên có triệu chứng thừa axit dạ dày, quý khách hàng hãy liên hệ Hotline 1900 56 56 56, đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được chẩn đoán nguyên nhân và định hướng điều trị phù hợp.