1. Nguyên nhân gây mất ngủ ban đêm 

mất ngủ vào ban đêm là một dạng rối loạn giấc ngủ phổ biến. Tình trạng này khiến người mắc cảm thấy kiệt sức, thiếu năng lượng khi thức dậy, giảm khả năng tập trung và tác động tiêu cực đến sinh hoạt cũng như hiệu suất làm việc hằng ngày. mất ngủ đêm thường thường do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm:

Căng thẳng, lo âu

Căng thẳng kéo dài do áp lực từ công việc, học hành, tài chính hoặc các vấn đề trong gia đình... có thể khiến não bộ luôn trong trạng thái kích thích, khó thả lỏng, dẫn đến khó ngủ hoặc mất ngủ. 

Tình trạng căng thẳng, lo âu là nguyên nhân gây mất ngủ vào ban đêm 

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

• Sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính hay tivi có thể cản trở quá trình sản sinh melatonin – hormone chịu trách nhiệm điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ;
• Uống cà phê, trà đặc, nước tăng lực vào buổi tối: Các loại đồ uống chứa caffeine có khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương, làm bạn khó đi vào giấc ngủ;
• Thời gian ngủ thất thường: Ngủ quá trễ, ngủ trưa quá lâu hoặc thường xuyên thay đổi giờ giấc nghỉ ngơi cũng làm rối loạn đồng hồ sinh học của cơ thể.

Do tuổi tác

Người lớn tuổi thường gặp khó khăn trong giấc ngủ nhiều hơn so với người trẻ, chủ yếu do sự giảm sút nồng độ hormone melatonin theo thời gian. Bên cạnh đó, các bệnh lý mạn tính như xương khớp, tim mạch hay tiểu đêm cũng góp phần làm giấc ngủ bị gián đoạn.

Ảnh hưởng của bệnh lý

Một số bệnh lý có thể gây ra tình trạng mất ngủ ban đêm như:

• Rối loạn lo âu, trầm cảm;
• Bệnh lý tuyến giáp (cường giáp);
• Hội chứng ngưng thở khi ngủ;
• Trào ngược dạ dày thực quản (GERD);
• Đau mạn tính (đau lưng, đau khớp…).

Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc điều trị như thuốc chống trầm cảm, corticosteroid hoặc thuốc kiểm soát huyết áp... có thể gây tác dụng phụ khiến người dùng khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ chập chờn.

2. Tác hại của việc mất ngủ ban đêm

Tình trạng mất ngủ đêm kéo dài và không được khắc phục sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới nhiều khía cạnh trong cuộc sống:

Đối với sức khỏe

• Tình trạng mất ngủ kéo dài làm tăng lượng gốc tự do trong cơ thể, dẫn đến tổn thương thành mạch máu não, thúc đẩy quá trình hình thành mảng xơ vữa và cục máu đông, qua đó làm tăng nguy cơ xảy ra đột quỵ;
• Mất ngủ khiến tim phải làm việc liên tục, dễ dẫn đến huyết áp cao, rối loạn nhịp tim và các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng;
• Mất ngủ gây tổn hại đến DNA và làm suy giảm khả năng tự sửa chữa của tế bào, làm tăng nguy cơ gây ung thư, nhất là ung thư vú;
• Giấc ngủ kém khiến người bệnh dễ rơi vào trạng thái tiêu cực, lo âu kéo dài, lâu dần có thể dẫn đến trầm cảm, rối loạn cảm xúc và hành vi.

Mất ngủ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe 

Đối với sắc đẹp

• Thiếu ngủ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa, khiến cơ thể tích mỡ, thèm ăn, đặc biệt là đồ ngọt và thức ăn giàu chất béo, từ đó làm tăng nguy cơ béo phì, mỡ máu, tiểu đường;
• Ngủ không đủ khiến nồng độ collagen suy giảm, dẫn đến da sạm màu, nhiều nếp nhăn, mụn, nám và thiếu sức sống.

Đối với cuộc sống

• Thiếu ngủ khiến não bộ hoạt động kém hiệu quả, dễ lơ đãng, phản xạ chậm và hay quên;
• Cơ thể mệt mỏi, tinh thần trì trệ kéo theo hiệu suất làm việc và học tập bị ảnh hưởng nghiêm trọng;
• Người mất ngủ thường dễ cáu gắt, khó kiểm soát cảm xúc, từ đó làm rạn nứt các mối quan hệ trong gia đình và xã hội.

3. Cách trị mất ngủ ban đêm hiệu quả

Để điều trị mất ngủ ban đêm hiệu quả, cần kết hợp nhiều biện pháp, bao gồm:

Xây dựng thói quen ngủ khoa học

• Ngủ đúng giờ, thức đúng giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần, để thiết lập lại đồng hồ sinh học;
• Không ngủ trưa quá 30 phút, tránh làm rối loạn giấc ngủ ban đêm;
• Tạo không gian ngủ yên tĩnh và thoáng mát, tránh ánh sáng mạnh hoặc tiếng ồn;
• Không sử dụng điện thoại, máy tính ít nhất 1 giờ trước khi ngủ.

Thư giãn tinh thần trước khi ngủ

• Tắm nước ấm, xông tinh dầu, nghe nhạc nhẹ hoặc thiền có thể giúp có thể thư giãn;
• Viết nhật ký, ghi lại những điều tích cực hoặc liệt kê việc cần làm hôm sau giúp giải tỏa suy nghĩ;
• Thực hành bài tập thở sâu hoặc yoga nhẹ nhàng khoảng 10-15 phút trước khi đi ngủ.

Chế độ sinh hoạt lành mạnh

• Ăn uống đủ chất, cân bằng dinh dưỡng với các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa như rau xanh, trái cây, cá béo, hạt ngũ cốc… sẽ giúp điều hòa hormone và hỗ trợ hệ thần kinh hoạt động ổn định;
• Không nên ăn quá no vào buổi tối hoặc sử dụng các chất kích thích gây trằn trọc, khó ngủ;
• Thường xuyên vận động, tập thể dục thể thao để có được sức khỏe dẻo dai, tinh thần thoải mái và máu lưu thông tốt hơn, giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn.

Xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh là một trong những cách trị mất ngủ ban đêm

Thăm khám và điều trị y khoa 

Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hoặc nghi ngờ do bệnh lý nền, người bệnh nên:

• Khám chuyên khoa thần kinh, tâm thần hoặc nội tổng quát để tìm nguyên nhân;
• Sử dụng thuốc ngủ hoặc thuốc hỗ trợ thần kinh theo đúng chỉ định bác sĩ.

Tóm lại, mất ngủ kéo dài không chỉ gây mệt mỏi, suy giảm trí nhớ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong giấc ngủ và cần tìm hiểu nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ (như rối loạn lo âu, rối loạn nội tiết, thiếu vi chất, bệnh lý mạn tính…), có thể liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được bác sĩ chuyên khoa thần kinh – tâm thần tư vấn và điều trị hiệu quả.