Tin tức

Cây huyết giác: Đặc điểm nhận diện và công dụng trị bệnh

Ngày 30/07/2025
Tham vấn y khoa: BS. Phạm Thị Nhi
Cây huyết giác là một vị thuốc quen thuộc trong Đông y với những tác dụng nổi bật như đánh tan máu bầm, giảm đau nhức. Ngoài ra, loài thực vật này cũng thích hợp trồng làm cảnh. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về loài cây này.

1. Đặc điểm và khu vực phân bố của cây huyết giác

Huyết giác được xếp vào họ thực vật Liliaceae, với tên khoa học là Pleomele cochinchinensis. Trong dân gian, người dân còn đặt cho loài cây này nhiều tên gọi khác như cau rừng, xó nhà, trầm dưới. 

1.1. Đặc điểm 

Nếu muốn phân biệt huyết giác với những loài thực vật khác, bạn cần dựa vào một số đặc điểm cơ bản sau đây:

  • Thân: Chiều cao có thể lên đến 10m, đường kính vào khoảng 30cm, cây tương đối thẳng. Khi già đi, thân sẽ dần hóa gỗ. Trong đó, gỗ huyết giác thường có màu đỏ, lõi bên trong rỗng. 
  • : Hình dáng tương tự như lưỡi kiếm, tương đối cứng. Lá huyết giác màu xanh tươi, sắp xếp thành cụm. Mỗi lần rụng lá, thân cây lại có thêm một vòng tròn hay một vết sẹo. Từng cụm lá chủ yếu tập trung trên đầu ngọn cây. 
  • Hoa: Sắp xếp thành từng chùm, mỗi chùm hoa có thể dài lên đến 1m. Mỗi bông hoa nhỏ có đường kính vào khoảng 0.7 đến 0.8 cm, hoa có màu vàng nhạt. 
  • Quả: Huyết giác có quả hình cầu, bên trong có hạt. Khi chín, quả bắt đầu chuyển sang màu đỏ. Hạt của loại quả này tròn đều như viên bi. 

Cây huyết giác thường được trồng làm cảnh

Cây huyết giác thường được trồng làm cảnh

1.2. Khu vực phân bố 

Huyết giác tại nước ta chủ yếu phát triển ngoài tự nhiên, mọc hoang tại những vùng núi đá thuộc khu vực phía Bắc, Bắc Trung Bộ như ở Hòa Bình, Quảng Ninh, Nghệ An,... Đây là loại cây lâu năm, hóa gỗ khi già hoặc chết đi. 

Theo thời gian, cây sẽ dần hóa huyết (gỗ chuyển đỏ hoặc xuất hiện nhiều vùng màu đỏ). Các vị trí gỗ chuyển đỏ thường bị sâu đục khoét. Gỗ hay thân chính là bộ phận giá trị nhất của cây huyết giác. 

Huyết giác được thu hoạch quanh năm, chỉ cần cây đủ tuổi, lõi chuyển sang màu đỏ, người dân có thể chặt lấy gỗ. Sau khi thu hoạch, huyết giác sẽ được thái thành từng lát mỏng và mang đi phơi khô, dùng như một loại thuốc. 

Huyết giác phân bố tại hầu khắp các khu vực

Huyết giác phân bố tại hầu khắp các khu vực

Bên cạnh trồng lấy thuốc, cây huyết giác còn được trồng như một loài cây cảnh. Không chỉ trồng ngoài trời, bạn có thể trồng huyết giác trong nhà. Bởi loài thực vật này dễ dàng phát triển trong nhiều môi trường, hỗ trợ lọc không khí khá hiệu quả. 

2. Phân tích thành phần hóa học

Theo phân tích ban đầu, nhựa huyết giác có chứa dracoresinotanol cũng như C6H5-CO-CH2-CO-OC8H9O. Bên cạnh đó, người ta còn tìm thấy dracoresen, phlobaphen, draco alben,... Cây không chứa độc, có vị chát và hơi đắng. 

Dracoresinotanol là thành phần chính được tìm thấy trong nhựa huyết giác

Dracoresinotanol là thành phần chính được tìm thấy trong nhựa huyết giác

3. Tác dụng trị bệnh của cây huyết giác 

Theo y học cổ truyền, huyết giác có tác dụng hoạt huyết, hành khí, kích thích sinh cơ và chỉ huyết. Loại thảo dược này là thành phần xuất hiện trong một số bài thuốc trị mụn nhọt, viêm tấy, cầm máu vết thương ngoài ra, đánh tan máu bầm, giảm tình trạng đau nhức xương khớp. 

Còn theo y học hiện đại, cây huyết giác được biết đến với những tác dụng như:

  • Phòng chống đông máu: Hợp chất tìm thấy trong nhựa của cây huyết giác được cho là có thể phòng ngừa sự hình thành của các khối máu đông, thúc đẩy quá trình lưu thông khí huyết. 
  • Kháng khuẩn: Nhựa huyết giác có khả năng ngăn chặn sự tấn công của vi khuẩn Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Candida albicans cùng nhiều loại nguy hiểm khác. 
  • Giãn mạch, giảm lượng Glycogen trong gan và tăng IgA, IgG: Kết quả này từng được ghi nhận trong thí nghiệm cho thỏ sử dụng sản phẩm từ huyết giác. 

Ngoài ra, một số thực nghiệm trên chuột bạch cũng ghi nhận rằng dược phẩm chiết xuất từ cây huyết giác có thể giúp cải thiện tỷ lệ sống sót trong cùng điều kiện áp suất, thiếu dưỡng khí. 

Huyết giác có thể giúp giảm đau nhức xương

Huyết giác có thể giúp giảm đau nhức xương

4. Cần lưu ý gì khi sử dụng các bộ phận của cây huyết giác? 

Dưới đây là một vài lưu ý bạn cần nắm rõ trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc trị bệnh nào có chứa thành phần huyết giác: 

  • Đối tượng chống chỉ định: Phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai hoặc đang có hành kinh không nên sử dụng huyết giác. 
  • Không quá lạm dụng: Lượng huyết giác dùng trong ngày thường không quá 12g. Nếu được kê đơn sử dụng loại thảo dược này, bạn không nên dùng quá liều lượng cho phép. 
  • Thông báo cho thầy thuốc về những loại thảo dược, thuốc đang dùng: Huyết giác có thể tương tác với thuốc chống đông máu và một số loại thuốc khác. Vì vậy trước khi được kê đơn sử dụng loại thảo dược này, bạn hãy liệt kê các loại thảo dược, các loại thuốc đang dùng cho thầy thuốc biết. 
  • Theo dõi, kịp thời thông báo tác dụng phụ: Mặc dù không chứa độc nhưng huyết giác đôi khi vẫn gây tác dụng phụ cho người dùng. Vì vậy, bạn hãy chú ý theo biểu hiện của cơ thể, kịp thời thông báo cho thầy thuốc hoặc tìm ngay đến cơ sở y tế nếu nhận thấy tác dụng phụ nghiêm trọng xuất hiện. 

Nếu được kê đơn sử dụng huyết giác, bạn cần theo đúng chỉ dẫn, không tự ý kết hợp với thảo dược khác

Nếu được kê đơn sử dụng huyết giác, bạn cần theo đúng chỉ dẫn, không tự ý kết hợp với thảo dược khác 

Lưu ý rằng thông tin về tác dụng của cây huyết giác được MEDLATEC tổng hợp trong bài viết này chỉ có tính chất tham khảo. Nếu chưa kiểm tra tình hình sức khỏe, chưa được thầy thuốc hướng dẫn cụ thể, bạn không nên tự ý áp dụng bất kỳ bài thuốc chữa bệnh nào từ cây huyết giác. 

Thay vì tự tìm cách chữa trị bằng các loại cây thuốc không rõ nguồn gốc, bạn hãy tìm đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám cụ thể khi nhận thấy có vấn đề về sức khỏe. Một trong những địa chỉ y tế uy tín bạn có thể lựa chọn là Hệ thống Y tế MEDLATEC với lịch sử xây dựng và phát triển gần 30 năm. 

Hiện nay, MEDLATEC là một trong những đơn vị y tế được đánh giá cao với đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm. Bên cạnh đó, MEDLATEC còn có Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2022, song song với chứng chỉ CAP của Hội Bệnh học Hoa Kỳ. 

Không những vậy, MEDLATEC còn tập trung đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại như máy chụp X-quang, máy siêu âm, CT Scan, cộng hưởng từ MRI,... nhập khẩu từ Đức, Thụy Sĩ, Hoa Kỳ. Bên cạnh thăm khám tại viện, MEDLATEC còn cung cấp dịch vụ xét nghiệm tận nơi tiện lợi để khách hàng lựa chọn. 

Hy vọng rằng MEDLATEC đã giúp bạn hiểu hơn về đặc điểm và công dụng của cây huyết giác. Nếu cần đặt lịch khám sức khỏe, xét nghiệm tại nhà hoặc tư vấn thêm các thông tin về dinh dưỡng, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ. 

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.
bác sĩ lựa chọn dịch vụ