Cảnh giác với nguy cơ tiềm ẩn của cúm B sau “vỏ bọc” hạ sốt

Bệnh nhi Đ.B.L., 3 tuổi (Hoàng Mai, Hà Nội) được gia đình đưa đến MEDLATEC với các triệu chứng sốt cao 38,5°C, ho có đờm, nghẹt mũi, sổ mũi và hắt hơi trong hai ngày. Dù đáp ứng với thuốc hạ sốt nhưng tình trạng không cải thiện, gia đình đã tự điều trị kháng sinh nhưng không hiệu quả. Qua khai thác bệnh sử, gia đình cho biết bé chưa tiêm vaccine phòng cúm và từng mắc sởi. Tại lớp học của bé cũng có 2-3 bạn bị sốt có triệu chứng tương tự, nghi ngờ lây nhiễm trong môi trường học đường.

Tại MEDLATEC, qua khám lâm sàng, bác sĩ chuyên khoa Nhi ghi nhận bé tỉnh táo, nhịp thở 32 lần/phút, da niêm mạc hồng, không có phát ban hay xuất huyết dưới da. Khám mũi họng cho thấy có hội chứng viêm long đường hô hấp trên, dịch mũi chảy nhiều, ho khan, hắt hơi và amydal có nhiều chấm mủ. Phổi thông khí tốt, nhiều rales phế quản; tim và bụng không bất thường.

Để xác định làm rõ nguyên nhân, bác sĩ chỉ định loạt xét nghiệm cận lâm sàng, bao gồm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, CRP, test nhanh cúm A/B, X-quang tim phổi.

• Kết quả nội soi Tai - mũi - họng xác định bé bị viêm mũi họng cấp và viêm amydal cấp mủ, với niêm mạc họng xung huyết và amydal hai bên sưng to, có mủ. 

Hình ảnh nội soi Tai-mũi-họng cho thấy biểu hiện viêm mũi họng và amydal cấp mủ

• X-quang phổi cho thấy dày nhẹ thành phế quản ở vùng trung tâm và vùng thấp của cả hai phổi, nhưng không có tổn thương nghiêm trọng. 

Hình ảnh X-quang tim phổi cho thấy dày nhẹ thành phế quản vùng trung tâm và vùng thấp hai phổi

• Test cúm dương tính với cúm B.

ThS.BS Trần Kim Ngọc, Chuyên khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC chẩn đoán xác định bệnh nhi Đ.B.L. mắc Cúm B biến chứng viêm phế quản và viêm amydal mủ.

Bé được điều trị ngoại trú với phác đồ kết hợp thuốc kháng virus cúm B, kháng sinh để kiểm soát nhiễm khuẩn ở amydal, cùng các biện pháp hỗ trợ như thuốc hạ sốt, thuốc nhỏ mũi và bổ sung nước điện giải. Gia đình được hướng dẫn theo dõi sát nếu xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như: khó thở, sốt cao không hạ, nôn nhiều hoặc tím tái thì mang bé đến cơ sở y tế gần nhất. Đồng thời chế độ chăm sóc cần chia nhỏ bữa ăn, bổ sung hoa quả giàu vitamin, cách ly bé để tránh lây lan, vệ sinh mũi họng hàng ngày và giữ ấm vùng ngực.

Sau vài ngày điều trị, tình trạng bé cải thiện rõ rệt, các triệu chứng sốt, ho và nghẹt mũi giảm dần, không ghi nhận biến chứng thêm.

Thời điểm vàng dùng kháng virus và chỉ định kháng sinh trong điều trị cúm 

Cúm B thuộc họ Orthomyxoviridae, là loại virus gây nhiễm trùng hô hấp cấp tính, phổ biến ở trẻ em và người lớn. Bệnh cúm xảy ra quanh năm, đặc biệt vào mùa đông xuân. Virus có kích thước 80-120 nm, lây truyền qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần, với thời gian ủ bệnh 2-3 ngày và phát tán mạnh nhất trong 5-7 ngày đầu sau khởi bệnh. 

Các đối tượng tăng nguy cơ mắc cúm và biến chứng thường thấy ở:

• Trẻ em dưới 5 tuổi, suy dinh dưỡng, béo phì, hen, suy giảm miễn dịch.
• Người già <65 tuổi.
• Phụ nữ có thai
• Người lớn mắc bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch.

Sốt cao là biểu hiện thường gặp của cúm B

Cúm B có thể gây các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm: viêm phổi nguyên phát do virus, viêm phổi thứ phát do vi khuẩn, viêm tai mũi họng (như viêm amydal mủ), hoặc hiếm hơn là viêm cơ tim, tràn dịch màng phổi và suy đa tạng.

Việc chẩn đoán cúm B cần kết hợp đánh giá lâm sàng với các xét nghiệm cận lâm sàng. Sau khi xác định được giai đoạn cúm và đánh giá mức độ biến chứng, cần có phương pháp điều trị phù hợp.

ThS.BS Trần Kim Ngọc nhấn mạnh: "Cúm B thường lành tính, diễn biến thường tự khỏi tuy nhiên ở một số trường hợp gây biến chứng nặng. Điều trị thuốc kháng virus cần có chỉ định cụ thể và không thể tự ý áp dụng. Khi có bằng chứng nhiễm khuẩn thì cần điều trị kháng sinh theo đúng phác đồ , đúng liều lượng

Trường hợp của bệnh nhi Đ.B.L. là một trường hợp điển hình rất dễ bị mắc cúm B: trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt chưa được tiêm vaccine, có tiền sử bệnh lý và tiếp xúc với môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao như trường học và suy giảm miễn dịch ( sau mắc sởi ). Bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tự ý sử dụng kháng sinh, làm chậm trễ quá trình điều trị và tăng nguy cơ kháng thuốc. "Việc chẩn đoán sớm và can thiệp kịp thời giúp giảm nguy cơ biến chứng nặng, rút ngắn thời gian bệnh và cải thiện tiên lượng”, BS Ngọc lưu ý.

Phòng ngừa cúm B: Xây dựng hành trang bảo vệ trẻ nhỏ cùng MEDLATEC

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm, cúm gây ra khoảng 290.000-650.000 ca tử vong liên quan đến hô hấp trên toàn cầu, trong đó trẻ em và người già chiếm tỷ lệ cao. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ước tính, tại Mỹ, mùa cúm 2019-2020 ghi nhận khoảng 7,3 triệu ca mắc cúm B, với hơn 50% là trẻ em dưới 18 tuổi, dẫn đến hàng nghìn ca nhập viện do biến chứng như viêm phổi hoặc nhiễm khuẩn thứ phát.

Trước thực trạng dịch cúm năm 2025 tiếp tục diễn biến phức tạp, với số ca mắc tăng cao và nguy cơ bội nhiễm nghiêm trọng. Các biến chứng kể trên có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là khi hệ miễn dịch suy yếu sau nhiễm cúm. Để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm, phòng ngừa bằng vaccine được xem là “tấm khiên” hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ. 

Tiêm vắc xin cúm cho trẻ là mũi tiêm quan trọng mà bố mẹ cần lưu ý thực hiện từ sớm

Vaccine cúm, với hai loại chính là bất hoạt (cho trẻ từ 6 tháng) và sống giảm độc lực (cho trẻ từ 2 tuổi), giúp giảm đáng kể nguy cơ nhiễm bệnh và mức độ nghiêm trọng nếu mắc. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi cần tiêm 2 mũi cách nhau ít nhất 1 tháng trong lần đầu, sau đó tiêm nhắc lại hàng năm để duy trì miễn dịch.

Hệ thống Y tế MEDLATEC với gần 30 năm kinh nghiệm là địa chỉ tin cậy cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện, bao gồm cả tiêm chủng. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Nhi giàu kinh nghiệm và tận tâm, MEDLATEC mang đến dịch vụ tiêm chủng vaccine cúm an toàn và hiệu quả cho mọi lứa tuổi. Vaccine tại MEDLATEC được nhập khẩu chính hãng, bảo quản đúng tiêu chuẩn và cập nhật theo các chủng virus lưu hành. Quy trình tiêm chủng chuyên nghiệp, tư vấn lịch tiêm cá nhân hóa và sự hỗ trợ tận tình từ đội ngũ y tế đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tối ưu.

Bên cạnh đó, MEDLATEC đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại như máy X-quang kỹ thuật số, nội soi Tai mũi họng độ phân giải cao và phòng xét nghiệm đạt tiêu chuẩn ISO 15189:2022 và CAP (Mỹ), giúp chẩn đoán nhanh chóng và chính xác các bệnh lý hô hấp.

Người dân có nhu cầu thực hiện tiêm chủng tại Trung tâm Tiêm chủng MEDLATEC vui lòng liên hệ theo thông tin sau:

• Số 97 Trích Sài, Tây Hồ, Hà Nội; 
• Số 42 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội; 
• Số 03 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội. 

Mọi thông tin liên hệ, hoặc đặt lịch khám, tiêm chủng, quý khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56.