1. Bạn biết gì về bệnh Giang mai và xét nghiệm RPR?

Giang mai là bệnh lý nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra. Xoắn khuẩn này xâm nhập vào cơ thể thông qua các vết xước trên da và niêm mạc khi quan hệ tình dục không an toàn. Ngoài ra bệnh còn có thể lây truyền từ mẹ sang con trong thời gian mang thai.

Hình 1: Xoắn khuẩn giang mai Treponema pallidum

Phụ nữ thường dễ bị lây nhiễm bệnh hơn nam giới. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm loét bộ phận sinh dục, đau cơ xương, phát ban, nổi các vết sần, nốt ban hồng, nguy hiểm hơn là ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan bên trong như tim, não, gan, thận,...

Xét nghiệm RPR là phương pháp nhằm kiểm tra, sàng lọc nguy cơ mắc giang mai. Khi một người bị mắc giang mai, cơ thể sẽ tự sản sinh ra kháng thể chống lại sự phát triển của bệnh. Khi đó bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện xét nghiệm RPR để phát hiện sự có mặt của kháng thể trong máu. 

Ngoài ra một số trường hợp xét nghiệm cũng dùng để phát hiện xoắn khuẩn giang mai trong dịch não tủy hoặc trong nước ối của phụ nữ mang thai.

Nguyên lý của xét nghiệm RPR đó là phát hiện kháng thể kháng Cardiolipin có trong máu của người bị giang mai. Đây là kháng thể giang mai không đặc hiệu và thường sẽ xuất hiện khoảng 3 - 4 tuần kể từ thời điểm bị nhiễm trùng đầu tiên.

So với các phương pháp xét nghiệm giang mai đặc hiệu khác là Syphilis TP, TPHA (hay TPPA) thì RPR có những có những ưu nhược điểm như sau:

Ưu điểm: 

- RPR là một xét nghiệm đơn giản, dễ làm và có giá thành rẻ.

- Có thể dùng làm xét nghiệm sàng lọc thường quy bệnh giang mai.

- Xét nghiệm có thể được dùng để theo dõi quá trình điều trị ở bệnh nhân giang mai.

- Đánh giá được tình trạng tái nhiễm bệnh sau một thời gian điều trị khỏi.

Nhược điểm:

- Độ đặc hiệu của xét nghiệm thấp. 

- Bản chất của xét nghiệm là phát hiện kháng thể không đặc hiệu, do đó rất dễ xảy ra hiện tượng âm tính giả hoặc dương tính giả.

- Dương tính giả: khi bị nhiễm vi khuẩn họ Treponema nhưng lại không phải xoắn khuẩn Treponema pallidum gây bệnh giang mai, thường gặp trong bệnh phong, viêm gan, lao, HIV, bệnh tự miễn, virus, vi khuẩn,... Ngoài ra một số trường hợp ở phụ nữ có thai, người cao tuổi hoặc người bình thường sau khi tiêm phòng thủy đậu cũng có thể bị dương tính giả.

- Âm tính giả: có thể xảy ra khi nồng độ kháng thể tăng quá mức.

Các xét nghiệm Syphilis TP, TPHA ( hay TPPA) là những xét nghiệm tìm kháng thể giang mai đặc hiệu, do đó tỷ lệ âm tính hoặc dương tính giả là rất thấp. Các xét nghiệm này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, cho phép chẩn đoán tất cả các giai đoạn của bệnh cũng như được khẳng định một người có bị nhiễm giang mai hay không. Tuy nhiên chi phí xét nghiệm thường cao và không được ứng dụng để theo dõi điều trị và phát hiện sự tái nhiễm bệnh.

Những triệu chứng của giang mai thường xảy ra theo 3 giai đoạn: 

- Giai đoạn 1: đây là thời kỳ ủ bệnh, sau đó sẽ xuất hiện hạch và các vết trợt nông, hình tròn hoặc bầu dục (còn gọi là săng) ở môi lớn, môi bé, mép âm hộ của nữ, bao quy đầu, dương vật ở nam.

- Giai đoạn 2: xuất hiện tổn thương da và niêm mạc với các nốt ban đỏ hồng, nốt sần ở bộ phận sinh dục. Người bệnh có thể nóng sốt và nổi hạch.

- Giai đoạn 3: các vết loét ở da và niêm mạc dần biến mất, xoắn khuẩn lúc này đã xâm nhập vào sâu trong các cơ quan nội tạng và gây nguy hiểm.

Hình 2: Các nốt ban sần đặc trưng của bệnh giang mai

Điều cần chú ý đó là giữa các giai đoạn có thể không xuất hiện triệu chứng lâm sàng, chỉ có thể phát hiện bệnh thông qua các xét nghiệm đặc hiệu. 

2. Ý nghĩa sàng lọc bệnh giang mai của xét nghiệm RPR

Xét nghiệm RPR được các chuyên gia đánh giá có độ nhạy cao trong việc phát hiện, sàng lọc nguy cơ mắc bệnh giang mai. Do đó, phương pháp này được sử dụng phổ biến ở các cơ sở y tế và bệnh viện.

Mẫu bệnh phẩm để làm xét nghiệm đó là máu tĩnh mạch. Nhân viên y tế sẽ tiến hành lấy máu cho bạn, sau đó gửi đến phòng xét nghiệm để tiến hành phân tích. Kết quả xét nghiệm kết hợp với triệu chứng lâm sàng là cơ sở giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh và có phương án điều trị thích hợp.

Nếu kết quả xét nghiệm giang mai là âm tính là bạn không mắc bệnh, ngược lại nếu kết quả dương tính thì có thể bạn đã mắc bệnh. Tuy nhiên để kết luận chính xác cuối cùng là có mắc giang mai hay không cần phải dựa vào nhiều yếu tố khác.

Ví dụ nếu kết quả RPR âm tính, bạn không có bất cứ triệu chứng lâm sàng gì và cũng không có tiền sử quan hệ hay tiếp xúc với người bị bệnh thì chứng tỏ bạn an toàn. 

Hình 3: quan hệ tình dục an toàn là một biện pháp phòng tránh bệnh giang mai.

Trong trường hợp bạn có kết quả RPR dương tính, điều này không khẳng định chắc chắn bạn mắc giang mai. Để kết luận chính xác, bác sĩ sẽ dựa thêm vào triệu chứng lâm sàng, tiền sử quan hệ, tiếp xúc với người bị bệnh. Đặc biệt nếu cần sẽ yêu cầu làm thêm các xét nghiệm chẩn đoán đặc hiệu khác như Syphilis, TPHA (hay TPPA). 

Một số yếu tố đã được nhận định có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm RPR như:

- Người mắc giang mai ở giai đoạn đầu có thể cho kết quả RPR âm tính bởi lúc này cơ thể chưa kịp sản sinh ra kháng thể chống xoắn khuẩn. Do đó nếu như bạn có triệu chứng lâm sàng mà xét nghiệm âm tính, bạn cần thực hiện thêm các kỹ thuật khác để chẩn đoán.

- Một số trường hợp kết quả RPR có thể bị dương tính giả do bệnh nhân bị rối loạn hệ miễn dịch, người bị bệnh ung thư, phụ nữ mang thai hay tuổi tác cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả.

Chính vì vậy, khi nhận được kết quả RPR âm tính hay dương tính bạn cũng không nên quá lo lắng mà cần phối hợp với bác sĩ để thực hiện thêm các xét nghiệm chẩn đoán khác.

Xét nghiệm RPR không những có ý nghĩa trong sàng lọc, kiểm tra nguy cơ mắc giang mai mà nó còn dùng để theo dõi hiệu quả điều trị bệnh. Khi đó bệnh nhân được xét nghiệm định lượng RPR, tức là kết quả cuối cùng là một con số cụ thể.

Con số này thể hiện số lượng kháng thể có trong máu. Nếu kết quả giảm chứng tỏ bạn đang điều trị bệnh tốt và ngược lại nếu kết quả không thay đổi hoặc tăng, bạn cần có phương án điều trị khác hiệu quả hơn.

3. Nên xét nghiệm RPR ở đâu yên tâm về chất lượng?

Giang mai là một căn bệnh xã hội khá phổ biến và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời. Do đó nếu bạn hoặc người thân có bất cứ dấu hiệu nào nghi ngờ cần đến các cơ sở y tế uy tín để khám xét nghiệm hoặc cũng có thể phát hiện bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ. 

Một trong những bệnh viện uy tín, đủ chuyên môn và chất lượng chúng tôi muốn giới thiệu tới khách hàng đó là MEDLATEC. Một địa chỉ chăm sóc sức khỏe tin cậy của cộng đồng trong suốt hơn 24 năm qua. 

Hình 4: MEDLATEC - Địa chỉ khám chữa bệnh uy tín cho cộng đồng.

Khi đến với MEDLATEC, bạn sẽ được đội ngũ nhân viên y tế, các bác sĩ và chuyên gia hàng đầu thăm khám, tư vấn và đưa ra liệu trình chẩn đoán, điều trị bệnh. Trung tâm Xét nghiệm của viện tự hào đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, cam kết với khách hàng về chất lượng xét nghiệm chính xác, tin cậy.

Quý khách có thể lựa chọn cho mình các gói khám đa dạng và phù hợp với nhu cầu cũng như khả năng tài chính. Tất cả các chi phí kỹ thuật đều được công khai minh bạch trên bảng thông báo giúp mọi người yên tâm khi sử dụng dịch vụ.

Bên cạnh đó nếu bạn là khách hàng có thẻ bảo hiểm của một trong các đơn vị sau sẽ được MEDLATEC bảo lãnh viện phí như: Bảo hiểm nhân thọ Hanwha Life, Bảo hiểm nhân thọ Dai-ichi Life, Bảo hiểm Bảo Việt, Bảo hiểm BIDV, Công ty Bảo An Khang, Công ty dịch vụ Nam Á, Bảo hiểm Liberty,...

Hai cơ sở tiếp nhận dịch vụ này đó là :

- Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, 42 - 44 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội.

- Phòng khám Đa khoa MEDLATEC, 99 Trích Sài, Tây Hồ, Hà Nội.

Hãy liên hệ ngay với số hotline 1900 565656 để được giải đáp những băn khoăn, thắc mắc.